Chủ động biện pháp canh tác rau màu mùa mưa

Thời điểm này, nhiều nông dân trồng rau trên địa bàn tỉnh lo lắng vì tình hình thời tiết diễn biến phức tạp, khó lường, đặc biệt là mưa nhiều làm ảnh hưởng đến chất lượng và năng suất của rau.

Giá các loại rau tăng nhẹ do mưa nhiều các ngày qua.

Ảnh hưởng đến sản xuất

Trong những ngày qua, mưa liên tục, nhiều nông dân đang gặp khó khăn trong việc chăm sóc và thu hoạch rau màu. Ông Hồ Ngọc Bình, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông sản an toàn Long Trị A, ở ấp 7, xã Long Trị A, thị xã Long Mỹ, cho biết: “Do ảnh hưởng của mưa lớn, nhiều loại rau như cải xanh, cải thìa, rau muống bị úng nước, hư hại lá và nhiễm bệnh. Điều này đã làm giảm chất lượng và năng suất của rau, cũng như tăng nhiều chi phí cho nhà vườn”.

Ông Bình cho biết, để giảm thiểu thiệt hại do mưa, ông đã áp dụng các biện pháp như trồng rau theo mô hình nhà lưới, tăng cường thoát nước cho đất, sử dụng các loại phân bón hữu cơ để cải tạo đất và tăng khả năng chống chịu của cây trồng, cũng như sử dụng các loại thuốc trừ sâu sinh học thân thiện với môi trường. Với diện tích hơn 30ha trồng rau màu chuyên canh của HTX, vào những mùa mưa lũ, ông Bình đã chủ động liên hệ với các đơn vị thu mua và tiêu thụ rau để đảm bảo nguồn thu nhập cho bà con nông dân. Hiện thương lái vào tận vườn thu mua rau cải xanh và cải ngọt với giá dao động từ 8.000-10.000 đồng/kg, tăng khoảng 2.000 đồng/kg so với thời điểm cách đây hơn 1 tháng.

Với tình hình thời tiết mưa bão như hiện nay, việc sản xuất các cây trồng nói chung, rau màu nói riêng sẽ gặp nhiều trở ngại, nhất là dịch hại và ngập úng làm ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng. Bên cạnh đó, khi mưa nhiều làm đất bị nén chặt xuống thiếu oxy dẫn đến bị nghẹt rễ, làm ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của cây. Ngoài ra, mưa nhiều còn ảnh hưởng đến chất lượng các loại rau ăn lá, do lá rau bị rách, dập, nhìn không bắt mắt. Theo thống kê của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, từ đầu năm đến nay toàn tỉnh ghi nhận hơn 5ha rau màu bị thiệt hại do mưa bão.

Mưa lớn không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng, còn làm giảm nhu cầu tiêu thụ rau màu trên thị trường. Do đó, dù giá rau màu có tăng nhưng lợi nhuận mà bà con nông dân thu được không nhiều. Theo báo cáo của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, hiện giá bán các loại rau màu vẫn tương đối ổn định, có một vài loại rau màu tăng nhẹ từ 2.000-5.000 đồng/kg như rau muống, dưa leo, rau cải xanh, cải ngọt… Do đó, người trồng rau màu cần có những biện pháp phòng ngừa và khắc phục kịp thời để bảo vệ cây trồng khỏi những tác động tiêu cực của mùa mưa. Dự đoán trong thời gian tới, giá bán các loại rau sẽ nhích lên từng bước vì ảnh hưởng của mưa bão.

Ông Dương Lưỡng Hữu, thương lái ở chợ Vị Thanh (phường III, thành phố Vị Thanh), cho biết: “Giá rau củ bây giờ có tăng nhưng không đáng kể. Tôi lấy hàng chủ yếu là do thương lái khác cân tại vườn rồi giao đến tại chỗ nên giá có phần cao hơn. Cụ thể, giá bắp cải, mướp, bầu dao động từ 15.000-20.000 đồng/kg, rau cải thảo 17.000 đồng/kg, bông cải 60.000 đồng/kg, rau cải ngọt 15.000 đồng/kg…”.

Chủ động thích ứng

Tính đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh đã xuống giống được 24.903ha rau màu, trong đó rau ăn trái, rau ăn lá các loại là 22.627ha. Diện tích thu hoạch là 20.774ha, gồm: rau ăn lá, rau ăn trái các loại 18.947ha, ước năng suất rau màu thu hoạch bình quân đạt 12,5 tấn/ha. Diện tích còn lại đang giai đoạn sinh trưởng và phát triển tốt.

Ông Lê Minh Thương, ở ấp 4, thị trấn Vĩnh Viễn, huyện Long Mỹ, chuyên trồng rau màu trên rẫy có diện tích hơn 1ha, cung ứng cho các chợ trên địa bàn, chủ yếu các loại xà lách, rau thơm… Ông Thương cho biết, hiện xà lách đang cho thu hoạch những lứa đầu tiên từ sau vụ trước, những liếp cải xanh bên cạnh cũng tới lứa thu hoạch, mỗi ngày bỏ mối cho tiểu thương từ 10-20kg rau các loại. Còn lại 2-3 luống bên cạnh cũng được đào xới cho tơi và phơi đất kỹ để qua đợt mưa rồi xuống giống.

Để canh tác hiệu quả rau màu trong thời tiết bất lợi như hiện nay, bà con nông dân cần áp dụng nhiều biện pháp phòng tránh cho rau phát triển như chọn trồng các loại rau lá nhỏ, có bộ tán lá gọn, thời gian sinh trưởng ngắn như: cải xanh, cải thìa… Nên chọn giống kháng được những bệnh thường gặp trong mùa mưa như: héo dây, sương mai, thán thư, thối nhũn. Bên cạnh đó, chọn nền đất cao ráo, thoát nước tốt để rau không bị ngập úng; tầng canh tác dày, đất tơi xốp, có bờ bao để tránh ngập nước và có hệ thống thoát nước tốt cũng góp phần giúp rau màu giảm thiểu thiệt hại thấp nhất trong mùa mưa này. Ngoài ra, người trồng rau nên tăng cường sử dụng phân hữu cơ giúp đất thoát nước, tăng độ tơi xốp, hạn chế xói mòn và rửa trôi đất, tăng năng suất và chất lượng rau màu; kết hợp sử dụng những biện pháp kỹ thuật hỗ trợ khác như màng phủ nông nghiệp để giúp hạn chế ảnh hưởng xấu của thời tiết mưa dầm và tạo môi trường cho rau màu sinh trưởng tốt…

Ông Bạch Văn Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, cho biết mùa mưa đã gây nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến tình hình sản xuất rau màu của bà con nông dân. Để tránh thiệt hại trong sản xuất, bà con nông dân nâng cao liếp, gia cố bờ bao ngăn nước tràn bờ; khi gặp mưa lớn kéo dài tích cực bơm tác chống ngập úng cho các loại cây trồng để thoát nước nhanh nhất; rút nước càng sớm càng tốt. Bên cạnh đó cần tiến hành dọn sạch cỏ dại, cắt tỉa các thân cành bị dập, gãy sau mưa tạo điều kiện cho rẫy thông thoáng, hạn chế nấm bệnh, bổ sung dinh dưỡng như lân, kali và canxi dễ tiêu cho rau màu. Hạn chế bổ sung phân bón có hàm lượng đạm cao vì rau thừa đạm sẽ dễ gặp tình trạng đổ ngã và bị sâu bệnh tấn công. Ngoài ra, đối với rau ăn lá thì sử dụng nhà lưới hoặc mái che giúp làm giảm tối đa tác động của mưa, gây hư hỏng mặt lá. Mặt khác, giúp người nông dân chủ động thời gian xuống giống bất kể lúc mưa dầm. Khi mưa lớn, ẩm độ cao cũng là điều kiện thích hợp cho các sâu bệnh phát sinh và gây hại mạnh, vì vậy bà con nông dân cần kiểm tra kỹ vườn rau để có biện pháp quản lý hiệu quả.

Bài, ảnh: MAI THANH