Giải pháp thúc đẩy sản xuất lúa chất lượng cao

Thứ Tư, ngày 30/10/2024 | 07:34

Giải pháp thúc đẩy sản xuất lúa chất lượng cao.MP3

Trong quá trình thực hiện vùng lúa chất lượng cao, phát thải thấp tại Hậu Giang, ngành nông nghiệp tỉnh nhận thấy vẫn còn nhiều điểm nghẽn cần có giải pháp tháo gỡ để thúc đẩy sản xuất lúa của người dân đạt hiệu quả và bền vững hơn.

Nông dân Hậu Giang thực hiện thu gom rơm rạ ra khỏi đồng ruộng sau khi thu hoạch lúa để ủ làm phân hữu cơ bón cho cây trồng.

Thực hiện Đề án phát triển bền vững một triệu héc-ta lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp, gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030 (Đề án), Hậu Giang đặt ra mục tiêu đến năm 2025 có 28.000ha vùng lúa chất lượng cao theo yêu cầu của Đề án và đến năm 2030 sẽ tăng lên 46.000ha. Tuy nhiên, để đạt mục tiêu đề ra, ngành nông nghiệp tỉnh phải thực hiện nhiều công việc.  

Xóa dần tập quán canh tác truyền thống

Theo chia sẻ của ngành nông nghiệp tỉnh thì một trong những giải pháp được đơn vị quan tâm tháo gỡ trong quá trình thực hiện Đề án là dần thay đổi thói quen sản xuất theo tập quán truyền thống của người dân về việc đốt rơm rạ ngay trên đồng sau khi thu hoạch lúa. Bởi chính việc đốt rơm rạ ngay trên đồng sẽ tạo ra lượng phát thải khí nhà kính rất lớn, từ đó làm ô nhiễm môi trường, đồng thời còn gây ra nhiều hệ lụy khác như: làm mất chất dinh dưỡng của đất, tiêu diệt các loại thiên địch có ích, dẫn đến phát sinh nhiều dịch bệnh hại lúa, cũng như ảnh hưởng sức khỏe con người do hít khói bụi và ảnh hưởng đến an toàn giao thông khi đốt rơm rạ gần với các tuyến đường vì khói bụi sẽ che khuất tầm nhìn của người điều khiển phương tiện giao thông.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Bảo Vệ, nguyên Trưởng khoa Nông nghiệp Trường Đại học Cần Thơ, nhận định: “Việc nông dân đốt rơm rạ được ví như là đốt tiền và bán rơm là bán máu. Bởi rơm rạ sẽ mang lại nhiều lợi ích cho nông dân. Cụ thể, ngành nông nghiệp Hậu Giang cần tăng cường vận động nông dân thu gom rơm rạ ra khỏi đồng ruộng để làm nguyên liệu chất nấm rơm, sau đó ủ thành phân hữu cơ bón cho các loại cây trồng rất tốt. Ngoài ra, có thể khuyến cáo nông dân sử dụng máy cắt lúa kết hợp băm rơm rải đều trên ruộng, sau đó bón vi sinh phân hủy rơm rạ ngay trên đồng để tạo lượng phân hữu cơ cho đất trồng lúa, từ đó giúp nông dân nhẹ bón phân trong quá trình canh tác”.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Mai Văn Trịnh, Viện trưởng Viện Môi trường nông nghiệp, Bộ NN&PTNT, cho rằng: Vùng ĐBSCL có tiềm năng giảm phát thải rất cao. Do đó, khi các địa phương triển khai tốt Đề án lúa chất lượng cao thì đồng nghĩa với việc nông dân sẽ giảm phân bón, không hoặc hạn chế vùi rơm rạ trên đồng ruộng mà thu gom và ủ rơm rạ làm phân bón lại cho đồng ruộng, từ đó mang lại nhiều lợi ích và giảm phát thải hiệu quả”.      

Bên cạnh đốt rơm rạ thì một tập quán canh tác khác cũng đang được ngành nông nghiệp tỉnh khuyến cáo người dân cần thay đổi để tham gia sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp là giảm lượng lúa giống trong gieo sạ. Bởi theo thói quen của nông dân là thường gieo sạ mật độ dày từ 160-180kg lúa giống/ha. Chính việc gieo sạ dày làm cho đồng ruộng dễ phát sinh dịch hại, từ đó kéo theo việc lạm dụng thuốc hóa học trong phòng trừ nên gây ảnh hưởng môi trường và tạo ra sản phẩm không đảm bảo an toàn thực phẩm. Do đó, để thay đổi thói quen trên của người dân, thời gian qua, ngành nông nghiệp tỉnh đã triển khai nhiều mô hình thiết thực, đặc biệt là những mô hình điểm theo Đề án lúa chất lượng cao do Chính phủ trực triếp chỉ đạo.

Ông Ngô Minh Long, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh, thông tin: Thực hiện theo mục tiêu, yêu cầu của Đề án đề ra, từ đầu năm đến nay, ngành nông nghiệp tỉnh đã triển khai thực hiện mô hình điểm được 180ha. Nông dân tham gia mô hình điểm đều áp dụng các biện pháp kỹ thuật tiên tiến như: tưới nước ướt khô xen kẽ, 1 phải 5 giảm, sản xuất lúa bền vững theo tiêu chuẩn SRP... Thông qua các mô hình đã giúp nông dân thay đổi tập quán sản xuất, tạo ra sản phẩm đảm bảo chất lượng, đáp ứng nhu cầu của thị trường, đảm bảo sức khỏe cho người sản xuất, người tiêu dùng và môi trường. 

Theo đó, một trong những mô hình điểm thực hiện tại huyện Long Mỹ được nông dân đánh giá cao là việc giảm lượng lúa giống trong gieo sạ. Cụ thể, trung bình ruộng mô hình chỉ sạ 90 kg/ha, giảm 20 kg/ha so với ngoài mô hình. Ngoài ra, ruộng mô hình còn thực hiện liên kết sản xuất lúa theo tiêu chuẩn SRP trên nền áp dụng sản xuất lúa theo hướng “3 giảm 3 tăng”, “1 phải 5 giảm” kết hợp trồng hoa trên bờ ruộng để tạo môi trường cho thiên địch sinh sống và bắt mồi (sâu, rầy); đồng thời áp dụng tưới nước ướt khô xen kẽ và áp dụng thiết bị bay không người lái để phun thuốc bảo vệ thực vật, từ đó tạo ra sản phẩm lúa gạo chất lượng cao, số lượng lớn và đồng đều, cũng như giúp giảm chi phí sản xuất. Bên cạnh đó, các hộ nông dân trong mô hình cũng thực hiện thu gom rơm ra khỏi ruộng để trồng nấm rơm, qua đây góp phần giảm phát thải khí CO2.

Còn tại huyện Châu Thành A, nông dân thực hiện mô hình điểm trong canh tác lúa theo quy trình khép kín “lúa sạch hơn, xanh hơn, tăng năng suất, kết hợp đo lường lượng giảm phát thải khí nhà kính”, với diện tích 18ha. Ông La Văn Hành, hộ dân lần đầu áp dụng quy trình kỹ thuật sản xuất lúa chất lượng cao và phát thải thấp, ở ấp Trường Phước A, xã Trường Long Tây, huyện Châu Thành A, cho hay: “Khi thực hiện mô hình, tôi được tiếp cận với nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật mới trong canh tác lúa, nhất là việc sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và nước được hợp lý hơn so với trước đây, từ đó hạn chế được ô nhiễm môi trường, giảm chi phí trong sản xuất, năng suất lúa tăng, từ đó tăng nguồn lợi nhuận cho nông dân”.

Hậu Giang đặt mục tiêu đến năm 2025 có 28.000ha vùng lúa chất lượng cao gắn với áp dụng cơ giới hóa đồng bộ trong các khâu sản xuất.

Cần liên kết chuỗi sản xuất lúa gạo chặt chẽ hơn

Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, nhà khoa học về ngành hàng lúa gạo thì ngoài việc dần thay đổi tập quán sản xuất truyền thống của nông dân, ngành nông nghiệp Hậu Giang nói riêng và vùng ĐBSCL cần thực hiện liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất lúa gạo ngày càng chặt chẽ hơn khi thực hiện Đề án lúa chất lượng cao. Bởi, với sự tham gia đầy đủ và chặt chẽ của doanh nghiệp cung ứng vật tư nông nghiệp, trang thiết bị đầu vào, cũng như doanh nghiệp bao tiêu thu mua sản phẩm lúa gạo sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nông dân sản xuất đạt hiệu quả.

Ông Lê Thanh Tùng, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt - Bộ NN&PTNT, cho biết: Để thu hút doanh nghiệp tham gia vào liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất lúa gạo thì đòi hỏi ngành nông nghiệp Hậu Giang và vùng ĐBSCL cần xây dựng và phát triển mô hình cánh đồng lớn để tạo ra lượng hàng hóa đủ nhiều nhằm đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp. Mặt khác, mô hình cánh đồng lớn trong sản xuất lúa được thực hiện thời gian qua tại vùng ĐBSCL còn mang lại nhiều lợi ích cho nông dân khi tham gia. Cụ thể, mỗi héc-ta lúa tham gia cánh đồng lớn có thể giảm chi phí sản xuất từ 10 đến 15% và giá trị sản lượng có thể tăng từ 20 đến 25%, thu lãi thêm từ 2,2 đến 7,5 triệu đồng/ha so với canh tác thông thường.

Theo phân tích của Cục Trồng trọt, nguyên nhân làm giảm chi phí giá thành sản xuất lúa là do nông dân sản xuất theo mô hình cánh đồng lớn đã đẩy mạnh việc áp dụng các quy trình canh tác bền vững, giảm lượng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật, đồng thời còn làm tăng chất lượng, giá trị lúa gạo và giá bán. Đặc biệt, người nông dân được các doanh nghiệp ký kết hợp đồng bao tiêu nên yên tâm sản xuất không lo sợ về đầu ra sản phẩm bị ế ẩm, mất giá.

Ông Nguyễn Tiến Định, Trưởng phòng Kinh tế hợp tác và trang trại, Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn - Bộ NN&PTNT, thông tin: Hiện toàn vùng ĐBSCL có khoảng 180 doanh nghiệp đủ điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo có tham gia thu mua lúa gạo ở ĐBSCL. Do đó, các địa phương vùng ĐBSCL cần có giải pháp thu hút doanh nghiệp đến đầu tư, phát triển vùng nguyên liệu tại địa phương, nhất là tại các khu vực thực hiện theo Đề án lúa chất lượng cao. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, trong quá trình thực hiện mô hình liên kết cần khuyến khích giữa doanh nghiệp với hợp tác xã, tổ hợp tác, thành viên hợp tác xã, tổ hợp tác; không khuyến khích hình thức mua bán kém bền vững. Cần khuyến khích liên kết từ khâu sản xuất - thu hoạch - bảo quản - chế biến nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, phù hợp yêu cầu thị trường góp phần ổn định, nâng cao giá bán, giảm chi phí sản xuất, nâng cao hiệu quả, mang lại lợi ích cho nông dân, hạn chế phá vỡ hợp đồng.

Ông Ngô Minh Long, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh, cho biết: Trong thời gian tới, ngành nông nghiệp tỉnh sẽ tiếp tục tổ chức sản xuất lại một cách bài bản, đồng bộ, trong đó quan tâm xây dựng và phát triển mô hình cánh đồng lớn trong canh tác lúa gắn với hình thành HTX, tổ hợp tác hay tổ chức của nông dân. Bên cạnh đó, khuyến khích doanh nghiệp tham gia Đề án ký kết hợp đồng liên kết với các HTX gắn với đào tạo, tập huấn, chuyển giao cho nông dân trồng lúa về các biện pháp canh tác bền vững. Thông qua việc xây dựng các chuỗi liên kết bền chặt và ứng dụng mạnh mẽ các tiến bộ khoa học kỹ thuật, Hậu Giang sẽ từng bước hình thành vùng sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn tăng trưởng xanh theo mục tiêu mà Đề án đã đề ra.

HỮU PHƯỚC

Viết bình luận mới

Xem thêm

Tăng cường công tác phòng chống, khắc phục thiệt hại do thiên tai

11:18 27/06/2025

(HGO) - Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hậu Giang vừa đề nghị các sở, ban, ngành tỉnh và UBND huyện, thị xã, thành phố căn cứ chức năng, nhiệm vụ và tình hình thực tế của địa phương tuyệt đối không để xảy ra gián đoạn trong lãnh đạo, chỉ đạo ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai trong quá trình sáp nhập cấp tỉnh, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh về công tác phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn trên địa bàn; xử lý nghiêm trách nhiệm tập thể, cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu, nếu để xảy ra sai phạm trong công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai.

Hiệu quả công tác chuyển giao kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp

05:42 27/06/2025

Trong những năm qua, hoạt động khuyến nông trên địa bàn huyện Long Mỹ đã có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần quan trọng trong việc chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, từ đó nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cho nông dân.

Phát triển vùng chuyên canh gắn với chuỗi giá trị nông sản chủ lực

05:39 27/06/2025

Với lợi thế về đất đai và khí hậu, huyện Châu Thành đang tập trung phát triển vùng chuyên canh cây ăn trái gắn với chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ. Đây là hướng đi bền vững, góp phần nâng cao giá trị nông sản và thu nhập cho người dân địa phương.

Chạm vào bản sắc Hậu Giang qua mỗi sản phẩm OCOP

08:29 26/06/2025

Với định hướng phát triển sản phẩm OCOP không chỉ về số lượng mà còn về chiều sâu giá trị, Hậu Giang đang từng bước khai thác bản sắc vùng miền như một lợi thế cạnh tranh.

Nông dân cần thực hiện tốt các quy trình canh tác trong vụ lúa Thu đông

09:48 25/06/2025

(HG) - Để vụ lúa Thu đông 2025 sản xuất đạt hiệu quả ngay từ đầu vụ, ngành nông nghiệp và môi trường tỉnh khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các quy trình canh tác.

Tiền gia công một cuộn rơm ở mức 11.000-12.000 đồng

05:55 25/06/2025

(HG) - Nhiều người hành nghề dùng máy đi thu gom rơm rạ trên đồng rồi đóng thành cuộn để cung ứng cho khách hàng có nhu cầu cho biết, giá thuê gia công mỗi cuộn rơm trong vụ lúa Hè thu này đang dao động từ 11.000-12.000 đồng/cuộn, tăng từ 2.000-3.000 đồng/cuộn so với vụ lúa Đông xuân vừa qua.

Mưa dầm ảnh hưởng sản xuất lúa

06:26 24/06/2025

Những ngày qua, trên địa bàn tỉnh xuất hiện mưa dầm kèm theo gió mạnh đã làm ảnh hưởng đến tình hình thu hoạch lúa Hè thu và nhiều diện tích lúa Thu đông của nông dân vừa gieo sạ.

Còn một số khó khăn trong thực hiện Đề án vùng lúa chất lượng cao

06:24 24/06/2025

(HG) - Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật - Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, sau gần 2 năm thực hiện Đề án phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu

Phát triển ấn tượng nhưng chưa vơi nỗi lo sạt lở

05:43 23/06/2025

Trong những tháng đầu năm, huyện Châu Thành đạt nhiều kết quả nổi trội về kinh tế, văn hóa, xã hội, góp phần tạo nên thành tích chung của tỉnh. Tuy nhiên, thực trạng sạt lở trên địa bàn diễn biến khá phức tạp, đòi hỏi địa phương cần những giải pháp cụ thể hơn cho vấn đề này.

Canh tác “thuận thiên” thích ứng với biến đổi khí hậu

07:11 22/06/2025

Nhờ sự linh hoạt trong sản xuất, phù hợp với điều kiện tự nhiên, mô hình canh tác “thuận thiên” tôm - lúa ở xã Lương Nghĩa, huyện Long Mỹ, không chỉ giúp người dân tránh được rủi ro mùa vụ mà còn nâng cao thu nhập.

THÔNG TIN CẦN BIẾT
Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.

Thành lập Tổ Công tác thường trực tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy

11:02 30/06/2025

(HGO) - Nhằm đảm bảo vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp thông suốt, hiệu quả, Bảo hiểm xã hội (BHXH) khu vực XXX vừa thành lập Tổ Công tác thường trực tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy

Kính gửi Quý độc giả thân yêu !

08:11 30/06/2025

Kể từ số báo này, Báo Hậu Giang sẽ chính thức ngừng xuất bản, chia tay với Quý độc giả theo sự chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy để sáp nhập về đơn vị hành chính mới thành phố Cần Thơ theo Nghị quyết số 202/2025/QH 15 ngày 12 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025.

“Hạnh phúc tuổi trẻ”

08:10 30/06/2025

Đây là quyển sách của triết gia Ấn Độ Jiddu Krishnamurti (1895-1986) dành cho những người trẻ.

Mãi nhớ Hậu Giang qua từng câu hát, lời ca !

08:09 30/06/2025

Miền đất Hậu Giang đã để lại trong ký ức bao người không chỉ qua âm nhạc, mà ở các thể loại nghệ thuật khác như văn, thơ, nhiếp ảnh...