Phát triển bền vững sản phẩm OCOP

Diện mạo nông thôn Hậu Giang đang có những bước chuyển mình tích cực, đặc biệt từ chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã góp phần tạo ra những bước tiến vượt bậc, trở thành động lực cho sự phát triển kinh tế của vùng nông thôn.

Nhiều sản phẩm OCOP tại Công ty TNHH TM Happy - Quà tặng sức khỏe, mạnh dạn cải tiến mẫu mã sản phẩm.

Vùng quê khởi sắc

Hậu Giang có lợi thế là một vùng nông nghiệp có nền tảng phát triển và định hướng rất rõ ràng. Cụ thể là những đối tượng cây trồng, vật nuôi chủ lực, đồng thời có nhiều sản phẩm có lợi thế sinh thái đặc thù theo từng địa phương, rất thuận lợi trong việc lựa chọn loại nông sản mang tính đặc trưng riêng để thực hiện OCOP. Các sản phẩm nông nghiệp tham gia chương trình OCOP của tỉnh như lúa, chanh không hạt, khóm Cầu Đúc, mít, bưởi, cá thát lát…, đều là những sản phẩm chủ lực, đặc trưng được tỉnh chọn để đưa vào quy hoạch của ngành nông nghiệp.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, tính đến nay, tỉnh đã có 251 sản phẩm được công nhận là sản phẩm OCOP, trong đó có 92 sản phẩm đạt 4 sao và 159 sản phẩm đạt 3 sao. Các sản phẩm OCOP của Hậu Giang đa dạng về loại hình, bao gồm nông sản, thủy sản, thực phẩm chế biến, đồ uống, dược liệu, thủ công mỹ nghệ… Những sản phẩm OCOP này thể hiện được sự thay đổi tư duy, sáng tạo trong sản xuất, kinh doanh, từng bước chuyển đổi sản xuất từ quy mô nhỏ sang sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị khép kín, gắn với vai trò của các HTX, doanh nghiệp.

Là một trong những cơ sở có nhiều sản phẩm nổi bật mang đặc trưng của vùng, bà Võ Thị Phương Trang, cơ sở sản xuất rượu truyền thống Út Tây, ở ấp Tân Long A, xã Tân Bình, huyện Phụng Hiệp, cho biết: “Hiện cơ sở có 4 sản phẩm OCOP đạt 4 sao do địa phương công nhận, trong đó có 3 sản phẩm đạt OCOP tiêu biểu vùng ĐBSCL là rượu Lão tửu Út Tây, rượu Đông Trùng hạ thảo Út Tây và rượu Xà No Út Tây”. Đây là những sản phẩm rượu gạo truyền thống của người dân miền Tây Nam bộ, được làm từ gạo nếp cái hoa vàng - một loại gạo có hương thơm đặc biệt. Cơ sở đã áp dụng công nghệ hiện đại vào quá trình lên men và chưng cất rượu, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và giữ được hương vị độc đáo của rượu gạo. Các sản phẩm rượu gạo của cơ sở Út Tây đã thu hút được sự quan tâm của nhiều khách hàng trong và ngoài nước, đặc biệt là những người yêu thích rượu truyền thống.

Một điển hình khác có thể kể đến như HTX Tân Long, đơn vị đang có sản phẩm mang thương hiệu “Gạo sạch Vị Thủy” đạt chuẩn OCOP 4 sao cấp tỉnh, ở ấp Tân Long, xã Vĩnh Tường, huyện Vị Thủy. Nếu như trước đây, người tiêu dùng và doanh nghiệp, thậm chí nhiều đơn vị trong tỉnh chưa biết đến sản phẩm gạo của HTX Tân Long thì chỉ trong khoảng thời gian ngắn gần đây, thương hiệu “Gạo sạch Vị Thủy” sản xuất bằng quy trình canh tác lúa hữu cơ đã và đang vươn xa ra thị trường ngoài tỉnh. “OCOP không chỉ là chương trình, mà còn là một cơ hội lớn cho chúng tôi thể hiện sự sáng tạo và lòng đam mê trong sản xuất, đây là cơ hội để mở rộng thị trường và tạo ra những sản phẩm độc đáo mang đậm bản sắc vùng quê”, ông Nguyễn Văn Thích, Giám đốc HTX Tân Long, chia sẻ thêm.

Thay đổi để bứt phá

Với nhiều sản phẩm nông nghiệp chủ lực, suốt thời gian qua, các địa phương đã chú trọng xây dựng sản phẩm OCOP để góp phần tạo sức bật cho nông nghiệp, nông thôn và nông dân phát triển. Nhờ đó mà chương trình “Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) ngày càng được thực hiện đồng bộ, hiệu quả, tạo bước đệm để kinh tế địa phương ngày càng gia tăng, giá trị hàng hóa được nâng cao từng ngày.

Để có được thành quả như hiện nay, các cấp chính quyền đã triển khai nhiều biện pháp hỗ trợ các đơn vị sản xuất sản phẩm OCOP như cấp vốn vay ưu đãi, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp cận nguồn nguyên liệu chất lượng cao, xây dựng hệ thống chuẩn hóa và kiểm tra chất lượng sản phẩm, tăng cường công tác tuyên truyền và quảng bá sản phẩm OCOP trên các phương tiện thông tin đại chúng và các kênh bán hàng trực tuyến.

Nhờ có chương trình OCOP, nông thôn Hậu Giang đã có những bước tiến vững chắc trong phát triển kinh tế - xã hội, nâng tầm giá trị sản phẩm quê hương, tạo ra những thương hiệu địa phương có uy tín và chất lượng, góp phần vào sự phát triển bền vững của tỉnh nhà.

Tuy nhiên, để phát triển bền vững trong tương lai, OCOP còn phải đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn. Một trong những vấn đề cần được giải quyết là nâng cao chất lượng và tiêu chuẩn của các sản phẩm OCOP. Hiện nay, hầu hết các sản phẩm OCOP chỉ đạt mức 3 sao hoặc 4 sao, chưa có sản phẩm nào đạt mức 5 sao. Ngoài ra, việc quảng bá và tiếp cận thị trường cũng là một yếu tố quan trọng để OCOP phát triển. Đặc biệt, các kênh phân phối và tiêu thụ của các sản phẩm OCOP còn hạn chế, chủ yếu là thông qua các hội chợ, triển lãm, siêu thị hoặc đặt hàng trực tuyến. Để mở rộng thị trường, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành và địa phương trong việc xây dựng thương hiệu, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, tạo ra các kênh thông tin và tiếp thị hiệu quả.

Để vượt qua thách thức này, các doanh nghiệp và HTX cần tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ, cải thiện quy trình sản xuất và đặc biệt là tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm quốc tế. Chứng nhận này không chỉ là minh chứng cho chất lượng sản phẩm, mà còn là một bước quan trọng để mở rộng thị trường xuất khẩu và thu hút sự tin tưởng của người tiêu dùng.

Ông Nguyễn Văn Thích, Giám đốc HTX Tân Long, chia sẻ: “Chúng tôi không ngừng nỗ lực để nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn cao nhất. Điều này không chỉ là yêu cầu của thị trường mà còn là cam kết với sự phát triển bền vững của nông thôn Hậu Giang”.

Theo đánh giá của ông Huỳnh Thành Hữu, Phó Chánh Văn phòng Điều phối các chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh, các sản phẩm nông sản của tỉnh Hậu Giang đã có những bước thay đổi vượt bậc so với trước đây. Từ một tỉnh sản xuất nông nghiệp, nay Hậu Giang đã chuyển mình trên lĩnh vực kinh tế khi ngày càng nhiều sản phẩm OCOP đặc trưng địa phương được nhiều người biết tới và công nhận. Đây là sự thành công lớn sau bao nhiêu năm nỗ lực phát triển thay đổi của tỉnh nhà.

OCOP là một chương trình có ý nghĩa lớn đối với sự phát triển của nông thôn Việt Nam. Qua 20 năm, từ những nông sản gần gũi, phát triển thành những sản phẩm OCOP đặc trưng và tạo ra những giá trị văn hóa, kinh tế và xã hội cho người dân. Để OCOP vững tiến, cần có sự nỗ lực của cả chính quyền, doanh nghiệp và sự chung tay góp sức từ người dân trên địa bàn tỉnh Hậu Giang.

Bài, ảnh: MAI THANH