Phát triển mô hình trồng nấm mối đen ứng dụng công nghệ cao

Mô hình trồng nấm mối đen đã được Ban quản lý Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (NNƯDCNC) Hậu Giang xây dựng tại nông hộ kết hợp với ứng dụng công nghệ sấy thăng hoa trong chế biến cho hiệu quả thiết thực là điểm tham quan học tập của nông dân trong và ngoài tỉnh.

Kỹ sư Dương Hồng Mỏng (bìa trái), Chủ nhiệm mô hình, thường xuyên theo dõi tình hình phát triển của nấm mối đen và điều kiện nhà trồng nấm tại nông hộ.

Nấm mối đen là một trong những loại nấm có hàm lượng chất dinh dưỡng cao. Hiện nay, giá bán lẻ trên thị trường từ 200.000-250.000 đồng/kg, nhưng cung không đủ cầu, do nấm mối là loài mọc thuận theo tự nhiên, chúng thường xuất hiện vào mùa mưa nên khá hiếm. Vì vậy, nấm mối đen rất nhạy cảm với thời tiết nên để nấm phát triển tốt, trồng được quanh năm, cần phải đầu tư thiết bị, nhà xưởng và nắm rõ kỹ thuật trước khi trồng.

Theo đó, thời gian thực hiện mô hình tại nông hộ được tiến hành trong thời gian 6 tháng và hộ tham gia mô hình được Nhà nước hỗ trợ 50% kinh phí thực hiện. Anh Dương Hồng Mỏng, Chủ nhiệm mô hình, cho biết: Để thực hiện mô hình hiệu quả, Ban quản lý triển khai tại 1 nông hộ trên địa bàn huyện Vị Thủy với diện tích 50m2, quy mô 4.000 phôi. Từ đầu tháng 11, Ban quản lý đã giao phôi giống nấm mối đen và các vật tư trồng nấm theo đúng dự toán cho hộ. Phôi giống nấm mối đen do Công ty TNHH nông nghiệp Xuân Cường ở tỉnh Đồng Tháp cung cấp. Trong thời gian thực hiện, cán bộ Ban quản lý thường xuyên theo dõi, kiểm tra mô hình và hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc nấm mối đen cho hộ thực hiện mô hình.

“Ngay sau khi nhận phôi giống và các vật tư trồng nấm, hộ dân thực hiện mô hình đã tiến hành đặt phôi giống lên kệ, chăm sóc phôi giống. Sau 1 ngày nhận phôi, hộ dân đã tháo nắp, phủ lớp xơ dừa đã qua xử lý dày từ 2-3cm, sau 18 ngày nhập phôi tiến hành kích ẩm chờ nấm ra quả thể. Khoảng 25 ngày sau khi nhập phôi, phôi nấm mối đen sẽ ra nấm bối. Thời gian thu hoạch mỗi bịch phôi nấm kéo dài khoảng 3 tháng và có thể thu hái 2-3 lần/ngày. Với 4.000 phôi nấm, người nông dân có thể thu được 700kg nấm cho 2 vụ, lợi nhuận sau khi trừ đi chi phí sản xuất còn khoảng 7,5 triệu đồng”, anh Dương Hồng Mỏng cho biết thêm.

Để trồng nấm mối đen có hiệu quả phải thực hiện theo quy trình kỹ thuật khép kín trong nhà trồng, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật phù hợp theo từng giai đoạn phát triển của nấm đảm bảo các điều kiện như: nhiệt độ bên trong nhà trồng từ 25-28ºC, độ ẩm ở mức 90-95%; nhà trồng có hệ thống kệ để phôi nấm; nền phải láng xi măng hoặc lát gạch đảm bảo sạch sẽ; cách thức xử lý côn trùng, nấm bệnh bằng phương thức sinh học…

Anh Đào Văn Khởi, thuộc hộ Bùi Thị Ngọc Ngà tham gia mô hình ở xã Vị Thủy, huyện Vị Thủy, cho biết: “Sau khi được hướng dẫn quy trình cũng như kỹ thuật trồng nấm, tôi tiến hành xây dựng nhà trồng với diện tích 50m2, khung thép mạ kẽm, mái tôn, vách dừng bằng tấm alu và lợp trần bằng tấm cách nhiệt kết hợp thêm trần xốp. Trong đó, tôi đầu tư hệ thống làm mát nhà trồng bằng máy lạnh kết hợp với máy tạo ẩm, dùng bộ cảm biến nhiệt độ, ẩm độ để điều khiển máy lạnh, máy tạo ẩm và còn có thể điều khiển thiết bị qua ứng dụng trên điện thoại. Để sản xuất nấm an toàn, đảm bảo không sử dụng phân thuốc hóa học trong quá trình nuôi trồng, Khu NNƯDCNC còn hướng dẫn tôi sử dụng nguyên liệu hữu cơ như xơ dừa để giữ ẩm cho phôi nấm”.

Bên cạnh việc hướng dẫn nông dân trồng nấm tại nông hộ, năm nay, Khu NNƯDCNC còn nghiên cứu ứng dụng công nghệ sấy thăng hoa trong chế biến nấm để tạo ra sản phẩm mới, giải quyết sản lượng nấm tồn đọng, tăng thời gian bảo quản nấm mối đen. “Nấm mối đen đã sơ chế sẽ được sấy bằng công nghệ sấy thăng hoa. Công nghệ này giúp loại bỏ nước trong nấm ở nhiệt độ thấp và áp suất chân không nhưng vẫn giữ nguyên hình dạng, màu sắc, hương vị và hàm lượng dinh dưỡng của nấm. Chúng tôi sẽ tiến hành đánh giá cảm quan về màu sắc, mùi vị, chất lượng nấm trước một lần và sau khi sấy hai lần qua các chỉ tiêu như chất dinh dưỡng đa lượng, chất dinh dưỡng vi lượng, chất bảo quản, dư lượng các kháng sinh và các hóa chất khác, dư lượng kim loại nặng”, anh Dương Hồng Mỏng thông tin thêm.

Nấm mối đen có giá trị kinh tế cao. Mô hình trồng nấm mối đen có nhiều triển vọng, vừa mang lại hiệu quả kinh tế, tăng thu nhập cho người dân, đa dạng hóa sản phẩm nấm trên thị trường, giải quyết được lao động nhàn rỗi, tận dụng được phế phụ phẩm nông nghiệp, vừa mang tính đột phá, có thêm lựa chọn mở ra hướng sản xuất mới cho nhiều hộ nông dân. Qua đó, góp phần cung ứng nguồn nông sản sạch, đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng và có nhiều khả năng ứng dụng nhân rộng trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới…

Y.LINH