Sầu riêng lên ngôi, nhưng cần hướng đi căn cơ

Thứ Ba, ngày 11/06/2024 | 18:13

Sau thời gian sốt giá từ 120.000-210.000 đồng/kg (tùy loại giống), thì nay giá sầu riêng tiêu thụ nội địa và xuất khẩu đều giảm mạnh. Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan Trung Quốc cảnh báo hàng chục lô hàng sầu riêng của nước ta bị nhiễm kim loại nặng vượt quy định. Trước tình trạng trên, việc chấn chỉnh từ sản xuất đến chăm sóc, thu hoạch và xuất khẩu sầu riêng đảm bảo tiêu chuẩn, chất lượng đang là vấn đề cấp bách đặt ra...

Nông dân Hậu Giang phấn khởi khi trúng mùa sầu riêng. Ảnh: H.THU

Sầu riêng hạ nhiệt, nông dân vẫn lời nhiều

Các xã Trường Long, Nhơn Ái và Nhơn Nghĩa là vùng chuyên canh sầu riêng nhiều nhất của huyện Phong Điền, thành phố Cần Thơ. Ông Nguyễn Văn Thọ, ở ấp Trường Khương A, xã Trường Long, cho hay: “Gia đình vừa bán 8 tấn sầu riêng giống Ri6 cho thương lái từ Tiền Giang sang mua phục vụ xuất khẩu với giá 56.000 đồng/kg, giá này tuy có thấp hơn rất nhiều so với thời điểm đầu vụ vào tháng 3/2024 là 130.000 đồng/kg, nhưng vẫn có lợi nhuận cao, bởi chi phí đầu tư trồng sầu riêng chỉ 15.000-20.000 đồng/kg”.

Đưa chúng tôi ra thăm vườn sầu riêng rộng 5 công đang thu hoạch, ông Nguyễn Văn Tài, cùng ngụ ấp Trường Khương A, cho hay do hiện nay nhiều nơi đang thu hoạch rộ mùa sầu riêng, cộng với các nước như Malaysia, Thái Lan… cũng vào vụ, vì vậy giá sầu riêng nội địa giảm là chuyện hiển nhiên. “Hơn 8 tấn sầu riêng giống Ri6 của gia đình tôi đang bán cho thương lái với giá 50.000-56.000 đồng/kg, tính ra cũng có thu nhập hơn 400 triệu đồng, cao hơn nhiều so với trồng lúa và các loại cây con khác”, ông Tài cho biết.

Dọc theo các huyện Bình Tân, Vũng Liêm, Trà Ôn (tỉnh Vĩnh Long), là những nơi mà nông dân mới phá bỏ cây cam sành, ruộng lúa để trồng cây tiền tỉ sầu riêng. Ông Nguyễn Văn Linh, ở huyện Bình Tân, bộc bạch: “Trước đây, gia đình chuyên trồng lúa nhưng khó làm giàu, bởi diện tích ít. Sau khi đi học kinh nghiệm trồng sầu riêng ở một số nơi, mấy năm nay tôi chuyển 5 công lúa sang sầu riêng Ri6, ứng dụng hệ thống phun thuốc tự động và tưới nước tiết kiệm nên mùa khô hạn vườn cây vẫn phát triển tốt. Hiện vườn sầu riêng cho trái khoảng 10 tấn, bán giá 55.000 đồng/kg, thu nhập được 550 triệu đồng”. 

Anh Huỳnh Văn Thọ, xã Tân Thành, huyện Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp, tâm sự: “Vùng này là xứ sở nổi tiếng về cây quýt hồng đặc sản, tuy nhiên gần đây vườn quýt hồng bị dịch bệnh vàng lá bùng phát làm chết cây tràn lan gây thiệt hại lớn. Thế là nhiều hộ chuyển sang trồng loại cây đang cho “tiền tỉ” sầu riêng. Hiện một số vườn sầu riêng cho trái được thương lái thu mua với giá khoảng 45.000 đồng/kg (giống Ri6) thấp hơn những nơi khác, bởi vườn sầu riêng ở đây còn phân tán, sản lượng chưa nhiều khiến việc vận chuyển và thu gom số lượng lớn gặp khó khăn…”.

Thương lái từ tỉnh Tiền Giang qua Hậu Giang thu gom sầu riêng để cung ứng cho các doanh nghiệp xuất khẩu. Ảnh: H.THU

Tổ chức lại sản xuất bài bản, căn cơ hơn

Theo Sở NN&PTNT các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, sầu riêng đang là một trong những loại cây ăn trái cho thu nhập cao nhất hiện nay. Bình quân sầu riêng đạt năng suất khoảng 20 tấn/ha, chỉ cần giá bán như hiện nay 50.000-56.000 đồng/kg (giống Ri6) thì nông dân có thu nhập 1 tỉ đồng/ha trở lên; những hộ xử lý cho trái thu hoạch sớm đầu vụ giá tới 130.000 đồng/kg, mang lại thu nhập “khủng” khoảng 2,6 tỉ đồng/ha.

Chính từ nguồn thu cao ngất ngưỡng nên vài năm nay tình trạng mở rộng diện tích sầu riêng đã bùng nổ ở nhiều nơi; trong đó có cả những khu vực ngoài quy hoạch, không thuận lợi về đê bao, thủy lợi, giao thông, điều kiện thổ nhưỡng, nhưng nông dân vẫn ào ạt trồng sầu riêng bất chấp khuyến cáo và lo lắng của ngành chức năng về nguy cơ thừa sản lượng, rớt giá... Bộ NN&PTNT cho biết, trong đề án phát triển cây ăn trái chủ lực của cả nước đến năm 2030 thì diện tích sầu riêng từ 65.000-75.000ha, tuy nhiên chỉ mới năm 2023 cả nước đã có 151.000ha sầu riêng, vượt rất xa so với quy hoạch và hiện nay phong trào trồng cây tiền tỉ này vẫn chưa dừng lại.

Dù cây sầu riêng đang “hót”, nhưng những hạn chế, bất cập và thiếu bền vững đã bộc lộ. Tình trạng mạnh ai nấy làm, tranh mua tranh bán sầu riêng xảy ra nhiều nơi; diện tích sầu riêng có liên kết giữa nông dân với doanh nghiệp tiêu thụ còn rất ít; vấn đề vi phạm mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói còn nhiều; đặc biệt là mới đây Vụ Kiểm dịch động - thực vật (Tổng cục Hải quan Trung Quốc) cảnh báo hàng chục lô sầu riêng của Việt Nam khi xuất sang thị trường tỉ dân này bị nhiễm kim loại nặng cadimi vượt mức giới hạn về an toàn vệ sinh thực phẩm mà Trung Quốc quy định.

Ông Huỳnh Tất Đạt, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) cho hay, sau khi phía Trung Quốc cảnh báo vượt dư lượng chất cadimi thì cục đã yêu cầu các địa phương, doanh nghiệp khẩn trương rà soát; đồng thời thành lập đoàn kiểm tra đi lấy mẫu tại các vùng trồng sầu riêng có trong danh sách mà phía Trung Quốc cảnh báo nhiễm cadimi. Tuy nhiên, khi kiểm tra về mẫu đất, nước, phân bón, vật tư, thuốc kích thích sinh trưởng, hóa chất xử lý, quy trình chăm sóc sầu riêng… ngành chuyên môn không phát hiện mẫu nào vượt dư lượng cadimi. Dù vậy, Cục Bảo vệ thực vật lưu ý các địa phương có diện tích sầu riêng và doanh nghiệp xuất khẩu cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp khắc phục; quyết liệt hơn trong kiểm dịch thực vật và vấn đề chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm đối với sầu riêng.

Cùng với việc chấn chỉnh về những cảnh báo mà phía Trung Quốc đưa ra thì các địa phương cần tổ chức lại ngành hàng sầu riêng một cách bài bản, căn cơ hơn. Sở NN&PTNT tỉnh Bến Tre, cho hay: “Tỉnh đang xây dựng vùng sản xuất cây ăn trái tập trung gắn phát triển chuỗi giá trị; trong đó có cây sầu riêng. Quan điểm của tỉnh về phát triển sầu riêng là chú trọng nâng cao chất lượng, áp dụng quy trình canh tác theo tiêu chuẩn an toàn, đáp ứng yêu cầu của các nước nhập khẩu; đồng thời tăng cường liên kết theo chuỗi giá trị…”.

Là địa phương có diện tích sầu riêng nhiều nhất vùng ĐBSCL, với 22.000ha, Sở NN&PTNT tỉnh Tiền Giang cho biết, sẽ không khuyến khích nông dân mở rộng diện tích sầu riêng, mà tập trung vào chuyển giao khoa học kỹ thuật giúp bà con giảm chi phí, nâng cao chất lượng sầu riêng xuất khẩu; tăng cường trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ… Ngoài thị trường lớn Trung Quốc thì xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu mới. Tỉnh Tiền Giang cũng đang thực hiện đề án chuỗi giá trị về liên kết sản xuất và tiêu thụ sầu riêng bằng việc thành lập 15 hợp tác xã với 16.000 thành viên tham gia. Các hợp tác xã sẽ quy tụ nông dân vào canh tác quy mô lớn, tổ chức sản xuất lại bài bản có đầu tư công nghệ mới và đặc biệt là liên kết với doanh nghiệp để sản xuất đúng tiêu chuẩn, chất lượng mà thị trường nhập khẩu đưa ra. Có như vậy thì phát triển cây tiền tỉ này mới bền vững được.

Tính đến cuối tháng 5, toàn tỉnh Hậu Giang có hơn 2.500ha sầu riêng, tăng hơn 600ha so với cùng kỳ, với 2 giống sầu riêng phổ biến là Ri6 và monthong. Hiện diện tích sầu riêng cho trái thu hoạch gần 1.000ha. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hậu Giang cho biết, những năm gần đây, người dân đang có xu hướng chuyển sang loại cây trồng này vì giá cao, lợi nhuận hấp dẫn. Ngành nông nghiệp cũng đã tăng cường hỗ trợ nông dân áp dụng tiến bộ kỹ thuật, phòng ngừa các loại sâu bệnh để tăng năng suất và chất lượng.

Tại thành phố Cần Thơ, ngành chức năng cũng tổ chức lại ngành hàng sầu riêng theo hướng phát triển hợp tác xã để liên kết với doanh nghiệp. Ông Trần Văn Chiến, Giám đốc Hợp tác xã trái cây Trường Khương A, huyện Phong Điền khẳng định, hợp tác xã đang liên kết với các doanh nghiệp cung ứng vật tư đầu vào giá ưu đãi và doanh nghiệp xuất khẩu để đảm bảo đầu ra khi tới vụ thu hoạch. Từ sự liên kết này mà các xã viên sản xuất đạt tiêu chuẩn của các nước nhập khẩu đưa ra. Tuyệt đối không sử dụng các chất cấm, không thu hoạch sầu riêng non; khi sầu riêng khoảng 90 ngày, trái đủ độ già tự nhiên trên cây mới cắt nhằm đảm bảo độ béo, độ ngọt... Nhờ đó, sầu riêng của hợp tác xã rất dễ bán và không hề bị cảnh báo từ các nhà nhập khẩu.

Ông Hoàng Trung, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT nhìn nhận, trái sầu riêng đóng vai trò quan trọng đối với kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản; qua đó góp phần tăng thu nhập cho người trồng sầu riêng, doanh nghiệp kinh doanh, xuất khẩu; thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở nhiều địa phương ĐBSCL, Tây Nguyên, Đông Nam bộ… Tuy nhiên, trước sự tăng trưởng “nóng” về diện tích sầu riêng đã phá vỡ quy hoạch chung; do đó Bộ NN&PTNT phối hợp cùng các địa phương rà soát lại những vùng trồng sầu riêng trên cả nước; xem nơi nào phù hợp nhằm tiếp tục đầu tư căn cơ; đồng thời kiểm tra quy trình canh tác để hỗ trợ nông dân, hợp tác xã… một cách phù hợp. Đặc biệt là nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chuẩn quốc gia mới cho trái sầu riêng tươi; tiêu chuẩn này phải mang tính pháp lý để có cơ sở cho các cơ quan chức năng, cũng như chính quyền các địa phương thuận lợi trong kiểm tra, giám sát, xử lý những cơ sở vi phạm.

Theo Bộ NN&PTNT, năm 2021 kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam khoảng 178 triệu USD; năm 2022 xuất khẩu hơn 420 triệu USD, thế nhưng năm 2023 xuất khẩu sầu riêng đạt kỳ tích với hơn 2,24 tỉ USD, nhờ vào việc sầu riêng được đi chính ngạch sang thị trường Trung Quốc.

Trong 4 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu sầu riêng tiếp tục tăng trưởng tốt với kim ngạch đạt hơn 500 triệu USD, tăng khoảng 30% so cùng kỳ. Cũng trong 4 tháng đầu năm 2024, sầu riêng của Việt Nam xuất vào thị trường Trung Quốc tăng 82% so cùng kỳ, trong khi Thái Lan thì giảm 49% do nguồn cung giảm, bởi ảnh hưởng nắng nóng. Các nhà chuyên môn dự báo, nếu như năm 2023 Thái Lan chiếm 66% thị phần xuất khẩu sầu riêng vào Trung Quốc, tuy nhiên tới đây có thể giảm xuống do sự vươn lên mạnh mẽ của sầu riêng Việt Nam.

 

H.TÂN - H.THU

Viết bình luận mới

Xem thêm

Tăng cường công tác phòng chống, khắc phục thiệt hại do thiên tai

11:18 27/06/2025

(HGO) - Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hậu Giang vừa đề nghị các sở, ban, ngành tỉnh và UBND huyện, thị xã, thành phố căn cứ chức năng, nhiệm vụ và tình hình thực tế của địa phương tuyệt đối không để xảy ra gián đoạn trong lãnh đạo, chỉ đạo ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai trong quá trình sáp nhập cấp tỉnh, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh về công tác phòng, chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn trên địa bàn; xử lý nghiêm trách nhiệm tập thể, cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu, nếu để xảy ra sai phạm trong công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai.

Hiệu quả công tác chuyển giao kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp

05:42 27/06/2025

Trong những năm qua, hoạt động khuyến nông trên địa bàn huyện Long Mỹ đã có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần quan trọng trong việc chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, từ đó nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cho nông dân.

Phát triển vùng chuyên canh gắn với chuỗi giá trị nông sản chủ lực

05:39 27/06/2025

Với lợi thế về đất đai và khí hậu, huyện Châu Thành đang tập trung phát triển vùng chuyên canh cây ăn trái gắn với chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ. Đây là hướng đi bền vững, góp phần nâng cao giá trị nông sản và thu nhập cho người dân địa phương.

Chạm vào bản sắc Hậu Giang qua mỗi sản phẩm OCOP

08:29 26/06/2025

Với định hướng phát triển sản phẩm OCOP không chỉ về số lượng mà còn về chiều sâu giá trị, Hậu Giang đang từng bước khai thác bản sắc vùng miền như một lợi thế cạnh tranh.

Nông dân cần thực hiện tốt các quy trình canh tác trong vụ lúa Thu đông

09:48 25/06/2025

(HG) - Để vụ lúa Thu đông 2025 sản xuất đạt hiệu quả ngay từ đầu vụ, ngành nông nghiệp và môi trường tỉnh khuyến cáo người dân cần thực hiện tốt các quy trình canh tác.

Tiền gia công một cuộn rơm ở mức 11.000-12.000 đồng

05:55 25/06/2025

(HG) - Nhiều người hành nghề dùng máy đi thu gom rơm rạ trên đồng rồi đóng thành cuộn để cung ứng cho khách hàng có nhu cầu cho biết, giá thuê gia công mỗi cuộn rơm trong vụ lúa Hè thu này đang dao động từ 11.000-12.000 đồng/cuộn, tăng từ 2.000-3.000 đồng/cuộn so với vụ lúa Đông xuân vừa qua.

Mưa dầm ảnh hưởng sản xuất lúa

06:26 24/06/2025

Những ngày qua, trên địa bàn tỉnh xuất hiện mưa dầm kèm theo gió mạnh đã làm ảnh hưởng đến tình hình thu hoạch lúa Hè thu và nhiều diện tích lúa Thu đông của nông dân vừa gieo sạ.

Còn một số khó khăn trong thực hiện Đề án vùng lúa chất lượng cao

06:24 24/06/2025

(HG) - Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật - Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, sau gần 2 năm thực hiện Đề án phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu

Phát triển ấn tượng nhưng chưa vơi nỗi lo sạt lở

05:43 23/06/2025

Trong những tháng đầu năm, huyện Châu Thành đạt nhiều kết quả nổi trội về kinh tế, văn hóa, xã hội, góp phần tạo nên thành tích chung của tỉnh. Tuy nhiên, thực trạng sạt lở trên địa bàn diễn biến khá phức tạp, đòi hỏi địa phương cần những giải pháp cụ thể hơn cho vấn đề này.

Canh tác “thuận thiên” thích ứng với biến đổi khí hậu

07:11 22/06/2025

Nhờ sự linh hoạt trong sản xuất, phù hợp với điều kiện tự nhiên, mô hình canh tác “thuận thiên” tôm - lúa ở xã Lương Nghĩa, huyện Long Mỹ, không chỉ giúp người dân tránh được rủi ro mùa vụ mà còn nâng cao thu nhập.

THÔNG TIN CẦN BIẾT
Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.

Thành lập Tổ Công tác thường trực tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy

11:02 30/06/2025

(HGO) - Nhằm đảm bảo vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp thông suốt, hiệu quả, Bảo hiểm xã hội (BHXH) khu vực XXX vừa thành lập Tổ Công tác thường trực tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy

Kính gửi Quý độc giả thân yêu !

08:11 30/06/2025

Kể từ số báo này, Báo Hậu Giang sẽ chính thức ngừng xuất bản, chia tay với Quý độc giả theo sự chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy để sáp nhập về đơn vị hành chính mới thành phố Cần Thơ theo Nghị quyết số 202/2025/QH 15 ngày 12 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025.

“Hạnh phúc tuổi trẻ”

08:10 30/06/2025

Đây là quyển sách của triết gia Ấn Độ Jiddu Krishnamurti (1895-1986) dành cho những người trẻ.

Mãi nhớ Hậu Giang qua từng câu hát, lời ca !

08:09 30/06/2025

Miền đất Hậu Giang đã để lại trong ký ức bao người không chỉ qua âm nhạc, mà ở các thể loại nghệ thuật khác như văn, thơ, nhiếp ảnh...