Cần biết các quy định về sử dụng pháo

Những ngày giáp tết, vấn đề quản lý, sử dụng pháo (pháo nổ, pháo hoa) rất được người dân quan tâm bởi đây là thú vui ngày xuân. Tuy nhiên, bà con cần phân biệt rõ việc được phép sử dụng loại pháo nào và sử dụng trong trường hợp nào để không vi phạm pháp luật.

Người dân được sử dụng pháo hoa nhưng phải tuân thủ các quy định.

Chỉ được sử dụng pháo hoa

Theo luật gia Nguyễn Hoàng Mạnh, Phó Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh, hiện nay, Chính phủ đã ban hành Nghị định 137/2020 quy định về quản lý, sử dụng pháo, nghị định này có hiệu lực từ ngày 11-1-2021 và người dân cần tuân thủ trong quá trình sử dụng các loại pháo.

Cụ thể, theo Nghị định 137, pháo có 2 loại là pháo nổ và pháo hoa. Pháo nổ là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện gây ra tiếng nổ hoặc gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian. Pháo nổ gây ra tiếng rít, tiếng nổ và hiệu ứng màu sắc trong không gian được gọi là pháo hoa nổ.

 Trong khi đó, pháo hoa là sản phẩm được chế tạo, sản xuất thủ công hoặc công nghiệp, khi có tác động của xung kích thích cơ, nhiệt, hóa hoặc điện sẽ tạo ra các hiệu ứng âm thanh, ánh sáng, màu sắc trong không gian, không gây ra tiếng nổ.

Luật gia Nguyễn Hoàng Mạnh phân tích, theo Điều 17, Nghị định 137, việc cá nhân sử dụng pháo hoa được xem là hợp pháp thì phải hội đủ 3 điều kiện: có năng lực hành vi dân sự đầy đủ (tức người đủ 18 tuổi trở lên, không bị hạn chế hoặc không mất năng lực hành vi dân sự). Chỉ được sử dụng trong các trường hợp: lễ, tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị, khai trương, ngày kỷ niệm và trong hoạt động văn hóa, nghệ thuật. Mua pháo hoa tại nơi bán phải thuộc các tổ chức, doanh nghiệp của Bộ Quốc phòng được cấp phép sản xuất, kinh doanh.

“Điều này đồng nghĩa với việc người dân không được sử dụng pháo nổ, pháo hoa nổ trong bất cứ trường hợp nào. Người dưới 18 tuổi, trẻ em, người bị bệnh tâm thần không được sử dụng pháo hoa. Người dân cũng không được sử dụng tất cả các loại pháo không đúng mục đích, không rõ nguồn gốc, nhập lậu”, luật gia này lưu ý.

Chế tài xử lý khi sử dụng pháo trái phép

Bên cạnh quy định sử dụng pháo, Điều 5, Nghị định 137 cũng nghiêm cấm hành vi nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt pháo nổ; trừ trường hợp tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, cung cấp, vận chuyển, sử dụng pháo hoa nổ theo quy định tại nghị định này.

Ngoài ra, Nghị định 137 cũng nghiêm cấm tất cả các hành vi như: Nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép pháo hoa, thuốc pháo. Mang pháo, thuốc pháo trái phép vào, ra khỏi lãnh thổ nước Việt Nam hoặc vào nơi cấm, khu vực cấm, khu vực bảo vệ và mục tiêu bảo vệ. Trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố pháo hoa nổ hoặc thuốc pháo để sản xuất pháo trái phép…

Luật sư Hồ Quốc Thanh, Đoàn Luật sư tỉnh, cho biết, do những hành vi trên bị cấm nên người dân cần phải nhận thức đúng, đầy đủ, cụ thể để tránh vi phạm. Một khi vi phạm thì tùy tính chất, mức độ, hành vi, hậu quả sẽ bị chế tài hành chính hay hình sự.

Cụ thể, tại Điều 11, Nghị định 144/2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội,… quy định: phạt tiền từ 2-5 triệu đồng đối với một trong những hành vi làm giả các loại giấy phép, giấy xác nhận, giấy chứng nhận, chứng chỉ về pháo; che giấu, giúp người khác hoặc không tố giác hành vi chế tạo, sản xuất, mang, mua, bán, sửa chữa, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép hoặc hủy hoại pháo; giao pháo hoa nổ, thuốc pháo cho cơ quan, tổ chức, cá nhân không đủ điều kiện theo quy định của pháp luật.

 Ngoài ra, khoản 3 và khoản 4, Nghị định 144 cũng nêu rõ, phạt tiền từ 5-10 triệu đồng đối với hành vi sử dụng các loại pháo, thuốc pháo trái phép. Phạt tiền từ 10-20 triệu đồng đối với hành vi vận chuyển, tàng trữ trái phép pháo, thuốc pháo hoặc nguyên liệu, phụ kiện để sản xuất pháo; hướng dẫn, huấn luyện, tổ chức huấn luyện trái phép cách thức chế tạo, sản xuất, sửa chữa hoặc sử dụng pháo dưới mọi hình thức.

Về trách nhiệm hình sự, theo luật sư Hồ Quốc Thanh, khoản 1, Điều 190, Bộ luật Hình sự, nếu có hành vi sản xuất, buôn bán pháo nổ từ 6kg đến dưới 40kg có thể bị xử phạt tiền đến 1 tỉ đồng hoặc phạt tù từ 1-5 năm, đối với hành vi sản xuất, buôn bán pháo nổ trên 120kg hình phạt có thể lên đến 10 năm tù. Đối với hành vi tàng trữ, vận chuyển pháo nổ trái phép có thể bị xử lý với mức hình phạt cao nhất lên đến 10 năm tù.

P.T