Chú trọng hơn công tác hòa giải, đối thoại

Hơn 1 năm triển khai thực hiện Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án, tòa án nhân dân (TAND) hai cấp ở Hậu Giang đã triển khai đồng bộ, với nhiều giải pháp thiết thực nhằm đưa luật đi vào cuộc sống.

Một vụ việc được TAND thị xã Long Mỹ đưa ra hòa giải, đối thoại theo Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa.

Ông Dương Quốc Tuấn, Phó Chánh án TAND tỉnh, cho biết trước khi Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án có hiệu lực thi hành, TAND tỉnh đã chủ động xây dựng kế hoạch triển khai; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến luật và các văn bản có liên quan. Đồng thời, thành lập Hội đồng tư vấn, tuyển chọn hòa giải viên, tổ chức họp hội đồng và đã quyết định bổ nhiệm hòa giải viên theo hướng dẫn của TAND tối cao.

Hiện số lượng hòa giải viên toàn tỉnh là 27 người, tất cả đều có nhiều kinh nghiệm trong công tác tư pháp, có năng lực, trình độ đảm bảo đúng tiêu chuẩn. Từ ngày 1-1-2021 đến nay, theo yêu cầu của đương sự, TAND hai cấp đã chuyển đơn sang thủ tục hòa giải, đối thoại tại tòa án 98 hồ sơ. Kết quả thành khi đưa ra hòa giải, đối thoại đạt 21/98 vụ. Dù số vụ hòa giải thành chưa cao nhưng đã góp phần giảm bớt phần nào áp lực công việc cho công chức tòa án.

Để triển khai hiệu quả Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án thì ngay sau khi nhận được các văn bản chỉ đạo của TAND tỉnh về việc thi hành luật, TAND thị xã Long Mỹ nhanh chóng xem xét, lựa chọn 3 người đủ tiêu chuẩn và được TAND tỉnh bổ nhiệm hòa giải viên; đồng thời, chuẩn bị cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc phục vụ cho công tác hòa giải, đối thoại.

Theo bà Trần Thanh Ngân, Chánh án TAND thị xã Long Mỹ, các hòa giải viên đều là những người có thâm niên công tác trong ngành tư pháp và được tham gia tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác hòa giải, đối thoại. Lãnh đạo đơn vị cũng quán triệt cán bộ tòa án khi tiếp xúc với các đương sự đều giải thích cho họ hiểu những thuận lợi trong việc lựa chọn giải quyết tranh chấp bằng phương pháp hòa giải, đối thoại.

Đơn cử như trong vụ việc hòa giải giữa anh S. và chị C. về quan hệ hôn nhân, vợ chồng anh S. và chị C. thuận tình ly hôn nhưng vẫn còn nảy sinh tranh chấp về nuôi con, tài sản chung, nợ chung… Từ đó, TAND thị xã đã hướng dẫn vợ chồng anh S. lựa chọn phương thức hòa giải theo Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án. Được hòa giải viên phân tích, giải thích, vợ chồng anh S., chị C. đã đạt được thỏa thuận trong việc phân chia tài sản, nuôi, cấp dưỡng nuôi con.

Sau đó, TAND thị xã đã ra quyết định công nhận kết quả hòa giải thành tại tòa án đối với vụ việc nói trên. Nhờ vậy mà góp phần giảm được nhiều thủ tục, thời gian, chi phí của đương sự cũng như của đơn vị. Bà Trần Thanh Ngân chia sẻ thêm: “Với phương châm “Khó đến đâu - gỡ đến đó” nên không tạo ra tâm lý ngán ngại cho hòa giải viên. Mặt khác, chúng tôi còn chú trọng việc đúc kết, rút kinh nghiệm nhằm khắc phục những hạn chế, góp phần cho việc triển khai luật hiệu quả hơn trong thời gian tới”.

Phải thừa nhận rằng, dù TAND tỉnh khá chú trọng công tác triển khai Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án nhưng quá trình thực hiện gặp một số vướng mắc. Cụ thể, theo đánh giá của một số đơn vị, hiện hòa giải viên vẫn còn lúng túng khi thực hiện đối thoại, hòa giải do chưa được tập huấn thường xuyên; số vụ việc đương sự đồng ý hòa giải, đối thoại tại tòa án chiếm tỷ lệ rất nhỏ so với số hồ sơ khởi kiện mà đương sự nộp tại tòa án (chỉ khoảng 1%). Chưa kể là đại đa số đương sự chọn phương thức thụ lý theo thủ tục tố tụng dân sự, tố tụng hành chính bởi họ chưa hiểu hết và tin vào hòa giải, đối thoại tại tòa án.

Theo ông Trương Đình Nghệ, Chánh án TAND tỉnh, để triển khai, thực hiện tốt hơn nữa Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án, TAND hai cấp sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giúp người dân hiểu rõ hơn ý nghĩa nhân văn sâu sắc của việc hòa giải, đối thoại. Đặc biệt, trong quá trình nhận và xử lý đơn khởi kiện, đơn yêu cầu, TAND hai cấp chú trọng tuyên truyền Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án cho người khởi kiện, người yêu cầu.

Bởi theo ông Trương Đình Nghệ, đó là giải pháp khả thi và hiệu quả nhất, khi các bên hiểu được ý nghĩa và lợi ích mà hòa giải, đối thoại mang lại thì họ sẽ lựa chọn. Điều này sẽ đưa Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án thực sự đi vào cuộc sống, trở thành phương thức giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp tốt nhất, hiệu quả nhất trong đời sống, xã hội.

Bài, ảnh: Đ.BẢO