Đấu tranh phòng, chống hành vi tham nhũng trong khu vực tư

Cùng với đấu tranh phòng, chống tham ô, tham nhũng trong khu vực nhà nước, thời gian qua, các cơ quan chức năng tỉnh đã đấu tranh, triệt phá nhiều vụ án tham nhũng ở khu vực tư nhân, góp phần bảo vệ tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp.

Bị cáo Trịnh Tuấn Anh lãnh mức án 20 năm tù về tội tham ô tài sản.

Thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra một số vụ án tham nhũng diễn ra ở khu vực tư. Mặc dù đây là loại tội phạm không mới, nhưng là loại tội phạm nguy hiểm, gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế và hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp… Người phạm tội chủ yếu là người có chức vụ, quyền hạn, nhân viên của công ty, với các thủ đoạn như báo cáo sai lệch, lập chứng từ khống (sử dụng hóa đơn khống, phiếu xuất hàng khống…), để chuyển hàng hóa, tiền ra khỏi công ty nhằm chiếm đoạt.

Ngày 12-9, Tòa án nhân dân tỉnh đã đưa ra xét xử vụ án tham ô tài sản xảy ra tại Công ty TNHH chuối Gia Huy Phát đối với bị cáo Trịnh Tuấn Anh (sinh năm 1996). Trước đó, vào đầu năm 2020, Tuấn Anh được công ty bổ nhiệm giữ chức vụ quản lý kho chuối của công ty đặt tại thị trấn Mái Dầm, huyện Châu Thành.

Trong thời gian này, lợi dụng việc được công ty tin tưởng giao quản lý, điều hành kho, Tuấn Anh lấy chuối tại kho bán cho ông N. với số lượng 116.000kg chuối, thu số tiền 929 triệu đồng, nhưng chỉ báo về công ty số lượng đã bán 61.381kg, chiếm đoạt 428 triệu đồng. Ngoài ra, Tuấn Anh còn được giao nhiệm vụ thu tiền cước gửi hàng theo xe của công ty đối với 15 khách hàng, với số tiền 858 triệu đồng, nhưng chỉ báo về công ty 3 khách hàng, chiếm đoạt 801 triệu đồng,…

Trước đó, vào tháng 5-2024, Nguyễn Việt Phong, cựu nhân viên Công ty Cổ phần phân bón Mầm Xanh, cũng lãnh 18 năm tù về tội tham ô tài sản.

Phong vốn là nhân viên kinh doanh của công ty, được giao nhiệm vụ đến các cửa hàng vật tư nông nghiệp trên địa bàn các tỉnh Hậu Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu và thành phố Cần Thơ thu hồi công nợ cho công ty.

Tuy nhiên, từ tháng 8-2022 đến tháng 3-2023, Phong thu hồi công nợ của 14 đại lý phân bón với số tiền hơn 1,4 tỉ đồng, nhưng lại không nộp về cho công ty, mà chiếm đoạt để tiêu xài cá nhân.       

Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, đầu năm đến nay, toàn tỉnh đang thụ lý giải quyết 14 vụ/25 bị can tội phạm liên quan đến tham nhũng, trong đó có 8 vụ việc xảy ra trong khu vực ngoài nhà nước.

Nguyên nhân dẫn đến tham nhũng trong khu vực tư nhân phần lớn là do người phạm tội mặc dù có trình độ nhưng lười lao động, hám lợi. Bên cạnh đó, công tác quản lý, điều hành của nhiều doanh nghiệp còn sơ hở, thiếu sót. Nội quy hoạt động, quy chế chi tiêu nội bộ, quy chế quản lý tài chính, công tác kiểm tra, giám sát còn buông lỏng.

Mặt khác, để giảm chi phí, không ít doanh nghiệp giao một cá nhân đảm nhận nhiều công việc, như vừa làm thủ kho, vừa bán hàng, vừa thu tiền hay vì mối quan hệ quen biết, tin tưởng đã giao những người thân quen làm kế toán và thủ quỹ hay kế toán và thủ kho. Sau một thời gian làm việc, những cá nhân này lợi dụng sự tin tưởng của cấp trên, sử dụng vị trí việc làm để “rút ruột”, “ăn mòn” tài chính của công ty với thủ đoạn tinh vi, khó lường.

Theo luật gia Nguyễn Hoàng Mạnh, Phó Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh, Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) đã mở sang khu vực ngoài nhà nước đối với 4 tội danh gồm tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ, tội đưa hối lộ và tội môi giới hối lộ. Cụ thể trong từng điều luật quy định tại khoản 6 các Điều 353, Điều 354 , Điều 364 và khoản 7, Điều 365.

“Ngoài ra, tại Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 cũng quy định các hành vi tham nhũng trong khu vực ngoài nhà nước do người có chức vụ, quyền hạn trong doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước thực hiện bao gồm tham ô tài sản; nhận hối lộ; đưa hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công việc của doanh nghiệp, tổ chức mình vì vụ lợi”, ông Mạnh cho biết.

Theo ông Phạm Hoàng Lâm, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh, trong quá trình xét xử các vụ án tham nhũng khu vực tư nhân, các đối tượng phạm tội thường có chức vụ, trình độ, luôn tìm cách che giấu tội phạm, một số bị cáo khai báo quanh co, chối tội, hành vi phạm tội xảy ra trong thời gian dài gây khó khăn trong việc thu thập chứng cứ và xét xử. Để phòng chống loại tội phạm năng, cần tăng cường công tác quản lý nói chung, cũng như trong công tác phòng chống tham nhũng, tăng cường liêm chính trong kinh doanh nói riêng. Đồng thời, quan tâm hoạt động kiểm soát nội bộ, chủ động kiểm tra, ngăn ngừa, phát hiện và xử lý gian lận trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. 

B.B