Đường lầm lỡ của một cán bộ xã

Bị cáo trạc ngoài 40 tuổi, bị TAND tỉnh đưa ra xét xử về tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Bị cáo đứng cúi đầu suốt phiên xử, tay bám chặt vào thành bục khai báo. Nhưng từng câu chữ, lời khai đều rõ ràng, rành mạch,... bởi lẽ hơn 10 năm, bị cáo từng là một cán bộ xã.

Bị cáo tại phiên tòa xét xử mình về hành vi chiếm đoạt tài sản.

Cựu chủ tịch hội phụ nữ xã hầu tòa

Ở phía dưới, gần 20 bị hại ngồi kín phòng xử. Đa số họ là phụ nữ, có những người từng là đồng nghiệp của bị cáo, có người đến tòa với bộ quần áo cũ kỹ, bạc màu, khuôn mặt “ủ dột”. Bởi ai cũng nơm nớp lo âu cho số phận những đồng tiền mình chắt chiu bao năm, đưa cho bị cáo vay, giờ có thể tan thành mây khói.

Trước tòa, bị cáo bào chữa rằng thời điểm đó đang là chủ tịch hội phụ nữ của một xã, nhưng với đồng lương thấp, cuộc sống khó khăn, bị cáo xoay xở không nổi nên mới vay tiền, định cho qua cơn thắt ngặt rồi sẽ trả dần, không vay thêm nữa. Nhưng để có tiền đóng lãi cho người vay thì bị cáo phải tiếp tục vay thêm nhiều người khác.

Cứ vậy, lấy cái mới trả cái cũ khiến tiền nợ ngày càng chồng chất đến mức hết khả năng chi trả. Bị cáo nói, trong thâm tâm mình không muốn giật của ai hết.

Tuy nhiên, khi hội đồng xét xử yêu cầu đưa chứng từ, giấy tờ chứng minh, nêu lý do vì sao bị cáo bỏ trốn, thì bị cáo không trả lời được. Hội đồng xét xử: “Nếu ai gặp khó khăn đều tìm cách vay rồi chiếm đoạt của người khác như bị cáo, xã hội sẽ ra sao?”. Bị cáo im lặng.

Các bị hại rất bức xúc, họ ngồi nhấp nhỏm, hết người này đến người khác giơ tay xin tòa phát biểu ý kiến.

Một bị hại trình bày: “Thưa quý tòa, lúc vay tiền, bị cáo nói là vay giùm cho các chị em hội viên khác đáo hạn ngân hàng. Ai cũng tưởng thiệt bởi nghĩ bị cáo lúc đó là người có chức vụ, nên tôi mới cho vay. Chứ nếu biết bị cáo vay rất nhiều người và vay để tiêu xài cá nhân, tôi không đời nào cho vay”.

Một bị hại khác: “Ai cũng khó khăn cả, nhưng bị cáo có đồng lương căn bản, gia đình đều có việc ổn định, còn chúng tôi thu nhập bấp bênh theo mùa vụ. Tích góp được có hơn 10 triệu đồng đưa cho bị cáo. Vậy mà đành đoạn gạt lấy tiền chúng tôi. Mong tòa yêu cầu bị cáo trả lại tiền, đồng thời xử mức án thật nặng theo pháp luật”.

Khi nói lời bào chữa cho mình, bị cáo run giọng: “Bị cáo không có ý định lừa đảo, chiếm đoạt tiền của các chị em. Xin tòa khoan hồng để bị cáo sớm có ngày trở về, đi làm trả nợ cho mọi người. Giờ bị cáo rất hối hận”.

Lời bào chữa ấy càng khiến nhiều bị hại bức xúc, có người đứng lên: Lúc bị cáo tuyên bố vỡ nợ, bỏ trốn, tụi tui yêu cầu trả lại tiền, trả phần nào cũng được, nhưng gia đình bị cáo nói là để ra tòa bị cáo sẽ trả. Giờ bị cáo xin giảm nhẹ để sớm ra làm trả nợ. Trả nợ bằng cách nào đây?”. Trên bục khai báo, bị cáo im lặng, cúi đầu.

Lợi dụng tín nhiệm hay lừa đảo ?

Giờ nghị án, một số bị hại hướng về bị cáo buông lời nặng nhẹ: “Tiền mồ hôi nước mắt của người ta mà giật đành đoạn”. “Giật tiền người ta mà không trả thì cho ở tù mọt gông”. Có bị hại quá bức xúc sấn tới lớn tiếng với bị cáo yêu cầu trả tiền, khiến cảnh sát bảo vệ phải can thiệp.

Bị cáo phải ngồi xoay lưng về phía bị hại để tránh những ánh mắt đang chăm chăm nhìn về phía mình. Suốt thời gian đó, bị cáo gồng mình khổ sở để chống chọi, hứng chịu những lời bình phẩm của mọi người.

Đến giờ nghị án, tòa nhận định bị cáo không có ý định lừa đảo từ đầu mà chỉ lợi dụng sự tín nhiệm của các bị hại để chiếm đoạt tài sản nên tuyên bị cáo 12 năm tù thay cho mức 15 năm từ đề nghị của viện kiểm sát. Nghe xong lời tuyên án, bị cáo lảo đảo, hai chân run rẩy, tay nắm chặt vào thành bục khai báo.

Nhìn cảnh ấy, có người nói: “Tại sao khi làm không nghĩ tới hậu quả”. “Ở tù còn đỡ chứ ở ngoài thiên hạ đánh chết”. Sức nặng của bia miệng cộng thêm mức án tù làm những bước chân bị cáo nặng nề hơn, cảnh sát bảo vệ phải dìu xuống từng bậc tam cấp. Cánh cửa xe tù đóng lại, xe nổ máy, rời đi.

Tan tòa, nhiều bị hại cũng lủi thủi ra về, phía sau có tiếng xầm xì: Tòa xử nhẹ vậy! Tôi phải kiện tăng án cho nó nặng hơn! Nhưng cũng có nhiều người nhìn cảnh ấy thở dài, tiếc cho bị cáo, tâm bất chính, lòng tham một phút trỗi dậy đã thiêu đốt cả danh dự, tương lai, đẩy mình vào chốn lao lung.

Bài, ảnh: Đ.BẢO