Hãy hiểu biết hơn khi chơi hụi

Một thời gian sau, khi đã tạo được lòng tin thì bà Phượng lợi dụng việc các hụi viên không tham gia đi bỏ thăm khui hụi đầy đủ nên đã dùng nhiều thủ đoạn gian dối. “Ngày nghe tin bà Phượng bỏ trốn, tay chân tôi rụng rời”, một nạn nhân kể.

Bị cáo Nguyễn Thị Mỹ Phượng tại tòa.

Giao kết bằng lòng tin, thậm chí nhiều người còn không biết những ai cùng chơi với mình. Chính vì quá dễ dàng, dẫn đến tâm lý của nhiều chủ hụi bắt đầu nảy sinh ý định gian dối, sử dụng tiền của người chơi một cách vô tội vạ rồi tuyên bố “bể hụi”; thiệt đơn thiệt kép là những hụi viên.

Tòa án nhân dân tỉnh vừa đưa ra xét xử bị cáo Trần Thị Mỹ Phượng, ngụ thị xã Long Mỹ, trước đây khá uy tín vì làm chủ hụi nhiều năm liền. Gia đình cũng thuộc diện khá nên không ai ngờ có một ngày bà Phượng bể hụi.

Tại tòa, 162 hụi viên của bà Phượng, nhiều người trước đó là chị em hùn hạp lâu năm, họ hàng thân thích, nay đứng một bên yêu cầu trả nợ; nhiều người trong số đó khổ sở trăm bề.

Thực tế thời gian qua cho thấy, nhiều dây hụi ở vùng nông thôn nhưng giá trị tài sản khá cao, khi vỡ hụi thì nợ lên đến tiền tỉ. Năm 2022, vụ vỡ hụi của chủ hụi Lê Bích Trâm, ngụ huyện Vị Thủy cũng làm rúng động một vùng quê. Hay như trường hợp chủ tịch một hội đoàn thể ở xã Vĩnh Tường, huyện Vị Thủy chỉ vì hụi mà hủy hoại luôn công sức phấn đấu hàng chục năm trời trước đó…

Trong năm 2022 và nhưng tháng đầu năm 2023, Tòa án nhân dân tỉnh xét xử các vụ lừa đảo liên quan đến hụi ít, tuy nhiên, vụ án nào cũng có đến hàng chục, hàng trăm nạn nhân, với số tiền lừa đảo hàng tỉ đồng.

Như trường hợp bị cáo Trần Thị Mỹ Phượng, tòa phải triệu tập đến 162  bị hại, 43 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, số tiền các hụi viên bị chiếm đoạt lên đến 5,6 tỉ đồng.

Quá trình điều tra vụ việc cho thấy, thời gian đầu, Phượng là một chủ hụi rất có uy tín, khi các hụi viên “hốt” hụi thì giao tiền sòng phẳng và đúng hạn. Tuy nhiên, thời gian sau, khi đã tạo được lòng tin thì bà Phượng lợi dụng việc các hụi viên không tham gia đi bỏ thăm khui hụi đầy đủ nên đã dùng nhiều thủ đoạn gian dối như: Dùng tên khống, số phần khống trong các dây hụi; tự ý lấy hụi của hụi viên để hốt; bán hụi khống chiếm đoạt tiền của hụi viên,… Đến tháng 11-2021 thì chủ hụi Phượng mất khả năng chi trả cho các hụi viên, lẳng lặng bỏ trốn khỏi địa phương.

Phần lớn sau khi các vụ bể hụi, các hụi viên hiếm có cơ hội để nhận lại số tiền đã bị chiếm đoạt, nếu có thì phần được nhận lại cũng rất ít ỏi, chẳng đáng mấy so với con số mất mát. Bởi thường khi bể hụi, chủ hụi bằng nhiều cách khác nhau tẩu tán tài sản, tài sản chẳng còn lại bao nhiêu để thi hành án…

Bà Nguyễn Thị Thương, ngụ xã Long Trị, thị xã Long Mỹ, là hụi viên trong vụ án của chủ hụi Nguyễn Thị Mỹ Phượng, số tiền thiệt hại gần 50 triệu đồng, cho biết: “Ngày nghe tin bà Phượng bỏ trốn, tay chân tôi rụng rời. Buôn bán cực nhọc, chắt mót từng đồng để hàng tháng đóng hụi với hy vọng có một khoản để dành. Vậy mà đùng một cái bể hụi. Giờ không biết tiền của tôi ngày nào mới trở về...”.

Cùng hoàn cảnh như bà Thương, bà Nguyễn Thị Bé Hai, ngụ xã Thuận Hòa, huyện Long Mỹ, bị bà Phượng chiếm đoạt 41 triệu đồng, bà Bé Hai, bộc bạch: “Ngoài chơi hụi, tôi còn cho Phượng mượn 30 triệu đồng, biết bà Phượng bể hụi, tôi cũng sốc lắm. Mà giờ nghe tin nhà bà Phượng tài sản cũng chẳng còn gì, nên không biết tòa giải quyết ra sao”.

Một thẩm phán Tòa án nhân dân tỉnh nói về tranh chấp liên quan đến hụi cho biết, việc xét xử các vụ án liên quan đến hụi thường khá phức tạp và nhiều khó khăn. Rất nhiều người tham gia chơi hụi không nắm vững các quy định pháp luật, không quan tâm đến hình thức giao dịch nên dẫn đến các bất lợi khi xảy ra tranh chấp.

Bộ luật Dân sự, nghị định hướng dẫn thi hành của Chính phủ đều có những quy định liên quan đến hụi, điều chỉnh quan hệ dân sự này. Tuy nhiên, việc người dân có áp dụng đúng quy định pháp luật hay không lại là một chuyện khác.

Đến nay, trên thực tế, phần lớn khi chơi hụi, ít có hụi viên nào yêu cầu chủ hụi phải đem văn bản thỏa thuận về hụi đi chứng thực. Nên nhớ nằm lòng một nguyên tắc vàng, hụi với lãi suất quá cao cũng như huy động vốn lãi cao, ẩn đằng sau đó là rủi ro, nguy cơ bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản…

Bài, ảnh: B.B