Khi nào pháp nhân thương mại bị xử lý trách nhiệm hình sự ?

Thứ Sáu, ngày 21/02/2025 | 07:54

Theo Bộ luật Hình sự, pháp nhân thương mại phải chịu trách nhiệm hình sự thuộc 3 nhóm tội phạm là xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, tội phạm về môi trường và các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng.

Lực lượng quản lý thị trường kiểm tra hành chính tại một doanh nghiệp.

Theo các quy định pháp luật hiện hành, pháp nhân thương mại là pháp nhân có mục tiêu chính là tìm kiếm lợi nhuận và lợi nhuận được chia cho các thành viên, pháp nhân thương mại gồm doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế khác. Việc xử lý trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại được xem là điểm mới, nổi bật của Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), so với các bộ luật hình sự trước đây, qua đó thể hiện tính nghiêm minh và răn đe của pháp luật.

Trên địa bàn Hậu Giang, trong những năm qua, chưa có pháp nhân thương mại nào phải chịu trách nhiệm hình sự, nhưng trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, đã có nhiều đơn vị phải chịu xử phạt vi phạm hành chính nghiêm khắc vì vi phạm pháp luật. Điển hình như vào tháng 7-2024, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH T.D, tọa lạc thành phố Vị thanh với tổng số tiền phạt là 380 triệu đồng và buộc tiêu hủy toàn bộ hàng hóa thành phẩm, nguyên liệu.

Trước đó, qua kiểm tra hành chính, cơ quan quản lý thị trường tỉnh phát hiện Công ty T.D có hành vi sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc, xuất xứ để sản xuất thực phẩm; sử dụng người trực tiếp sản xuất, kinh doanh thực phẩm không có giấy xác nhận tập huấn kiến thức an toàn về thực phẩm; giới thiệu sản phẩm và bán hàng trực tuyến nhưng chưa thông báo với các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định.

Theo ông Phạm Hoàng Lâm, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh, trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, không phải pháp nhân thương mại nào cũng tuân thủ, chấp hành tốt các quy định pháp luật, một số pháp nhân vì lợi ích đã gây ra những hậu quả xấu. Để ngăn chặn tình trạng pháp nhân vi phạm pháp luật, Nhà nước sử dụng nhiều biện pháp như tăng cường tuyên truyền, kiểm tra, giám sát, xử lý hành chính và xử lý hình sự...

Hiện nay, theo Điều 76, Bộ luật Hình sự, có 33 tội mà pháp nhân thương mại có thể phải chịu trách nhiệm hình sự thuộc nhóm các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế (22 tội) như trốn thuế, vi phạm về khai thác, bảo vệ rừng, lâm sản...; nhóm tội về môi trường (9 tội) như gây ô nhiễm môi trường, đưa chất thải vào lãnh thổ Việt Nam, hủy hoại rừng... và 2 tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng là tài trợ khủng bố và rửa tiền.

Cũng theo ông Lâm, việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân thương mại cần đủ 4 điều kiện gồm: hành vi phạm tội được thực hiện nhân danh pháp nhân; hành vi phạm tội được thực hiện có sự chỉ đạo, điều hành hoặc chấp thuận của pháp nhân; hành vi phạm tội được thực hiện vì lợi ích của pháp nhân; chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự. Do đó, để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân phải hội tụ đủ 4 điều kiện này.

Về hình phạt đối với pháp nhân thương mại, ông Đồng Việt Phương, Phó Giám đốc Sở Tư pháp, cho hay, theo Điều 33 và Điều 46, Bộ luật Hình sự, có các hình phạt chính đối với pháp nhân thương mại khi bị truy cứu trách nhiệm hình sự là phạt tiền, đình chỉ hoạt động có thời hạn hoặc vĩnh viễn. Ngoài ra, pháp nhân còn có thể phải chịu hình phạt bổ sung gồm: cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định, cấm huy động vốn.

Đồng thời, pháp nhân có thể bị tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm; trả lại tài sản, sửa chữa, bồi thường thiệt hại; buộc công khai xin lỗi; buộc phục hồi lại tình trạng ban đầu và khắc phục, ngăn chặn hậu quả tiếp tục xảy ra. Tuy nhiên, cũng theo quy định của pháp luật, việc pháp nhân thương mại chịu trách nhiệm hình sự sẽ không loại trừ trách nhiệm hình sự của cá nhân. Điều này có nghĩa là trong quá trình xử lý trách nhiệm hình sự của pháp nhân thì cần làm rõ tình tiết, hành vi phạm tội của cá nhân hoặc pháp nhân.

Trường hợp pháp nhân ra quyết định hoặc chỉ đạo cá nhân thực hiện hành vi phạm tội thì phải xử lý hình sự đồng thời cả cá nhân và pháp nhân về tội mà họ đã thực hiện.

Điều 75, Bộ luật Hình sự quy định về điều kiện chịu trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại, bao gồm:

- Hành vi phạm tội được thực hiện nhân danh pháp nhân thương mại;

- Hành vi phạm tội được thực hiện vì lợi ích của pháp nhân thương mại;

- Hành vi phạm tội được thực hiện có sự chỉ đạo, điều hành hoặc chấp thuận của pháp nhân thương mại;

- Chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự quy định tại khoản 2 và khoản 3, Điều 27 của Bộ luật Hình sự.

 

B.B

Viết bình luận mới

Xem thêm

Tủ sách pháp luật ở Hậu Giang giữa thách thức chuyển đổi số

07:59 30/06/2025

Trong bối cảnh công cuộc chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên cả nước, vai trò và hiệu quả hoạt động của các tủ sách pháp luật ở cơ sở đang đặt ra với nhiều thách thức.

Nhiều đoạn bờ kè kênh xáng Xà No xuống cấp

11:35 27/06/2025

(HGO) - Bờ kè kênh xáng Xà No đang có dấu hiệu xuống cấp nghiêm trọng đoạn qua địa bàn huyện Vị Thủy và thành phố Vị Thanh. Ghi nhận thực tế cho thấy, dọc tuyến bờ kè xuất hiện nhiều hố sâu nguy hiểm, nền gạch bong tróc,

Chưa thống nhất ranh giới, có cần đo đạc lại một cách khách quan ?

05:41 27/06/2025

Một vụ án tranh chấp quyền sử dụng đất tại thị trấn Cái Tắc, huyện Châu Thành A, sau khi bản án sơ thẩm được tuyên, nhiều hộ dân sinh sống liền kề đã cùng ký tên khiếu nại cho rằng kết quả xét xử còn nhiều điểm chưa khách quan, cần được xem xét toàn diện hơn ở cấp phúc thẩm.

Sẽ tăng tần suất thu gom rác trên Đường tỉnh 925

08:38 26/06/2025

(HG) - Đường tỉnh 925, đoạn từ Bệnh viện Đa khoa số 10 vào trung tâm hành chính huyện Châu Thành hiện đang đối mặt với tình trạng rác thải vứt bừa bãi.

Xét xử nghiêm minh, đảm bảo răn đe, đúng người, đúng tội

08:31 26/06/2025

Thời gian qua, Tòa án nhân dân (TAND) hai cấp trong tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng xét xử các loại án, bảo đảm việc xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không bỏ lọt tội phạm.

Trên 11.000 lượt dự thi tìm hiểu pháp luật về giao thông

06:01 25/06/2025

(HG) - Theo Sở Tư pháp, qua 1 tháng phát động, Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ” năm 2025 do Hội đồng Phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh tổ chức đã thu hút trên 11.400 lượt dự thi với 5.500 thí sinh đăng ký tham gia.

Tỷ lệ khiếu nại sai chiếm hơn 96%

05:56 25/06/2025

(HG) - Theo UBND tỉnh, 6 tháng đầu năm, toàn tỉnh tiếp nhận 771 đơn thư các loại, trong đó, đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền là 125 đơn. Đến nay, đã giải quyết 120 đơn, đạt tỷ lệ 96%, trong đó, khiếu nại đúng là 2/120 đơn, chiếm tỷ lệ 1,7%, khiếu nại sai 116 đơn, chiếm tỷ lệ 96,6%, khiếu nại đúng một phần là 2 đơn.

Bắt quả tang 17 đối tượng đánh bạc ăn thua bằng tiền

05:56 25/06/2025

(HG) - Thực hiện kế hoạch của Giám đốc Công an tỉnh về mở cao điểm tấn công, trấn áp, kéo giảm tội phạm, lập thành tích chào mừng 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh vừa phối hợp với tổ tuần tra đặc biệt và Công an xã Vị Bình, huyện Vị Thủy bắt quả tang 17 đối tượng tham gia đánh bạc ăn thua bằng tiền tại ấp 4, xã Vị Bình.

Không xảy ra hành vi chống đối trong tổ chức cưỡng chế thi hành án

06:35 24/06/2025

(HG) - Theo Cục Thi hành án dân sự tỉnh, 6 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh thụ lý mới 3.352 việc (so với cùng kỳ tăng 768 việc), tương ứng với số tiền 948 tỉ đồng (tăng 371 tỉ đồng).

Phát sinh mới 5 vụ tội phạm về tham nhũng

06:34 24/06/2025

(HG) - Theo UBND tỉnh, đầu năm đến nay, toàn tỉnh phát sinh mới 5 vụ, 19 đối tượng liên quan đến tội phạm về tham nhũng, tiêu cực. Trong đó, cơ quan công an hiện đang điều tra 4 vụ/17 bị can và Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh thụ lý 1 vụ/2 bị can.

THÔNG TIN CẦN BIẾT
Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.

Thành lập Tổ Công tác thường trực tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy

11:02 30/06/2025

(HGO) - Nhằm đảm bảo vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp thông suốt, hiệu quả, Bảo hiểm xã hội (BHXH) khu vực XXX vừa thành lập Tổ Công tác thường trực tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy

Kính gửi Quý độc giả thân yêu !

08:11 30/06/2025

Kể từ số báo này, Báo Hậu Giang sẽ chính thức ngừng xuất bản, chia tay với Quý độc giả theo sự chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy để sáp nhập về đơn vị hành chính mới thành phố Cần Thơ theo Nghị quyết số 202/2025/QH 15 ngày 12 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025.

“Hạnh phúc tuổi trẻ”

08:10 30/06/2025

Đây là quyển sách của triết gia Ấn Độ Jiddu Krishnamurti (1895-1986) dành cho những người trẻ.

Mãi nhớ Hậu Giang qua từng câu hát, lời ca !

08:09 30/06/2025

Miền đất Hậu Giang đã để lại trong ký ức bao người không chỉ qua âm nhạc, mà ở các thể loại nghệ thuật khác như văn, thơ, nhiếp ảnh...