Người dân được nhận hỗ trợ gì khi có đất bị thu hồi ?

Luật Đất đai năm 2024, có hiệu lực từ ngày 1-1-2025, quy định nhiều chính sách quan trọng. Trong đó, luật bổ sung thêm hàng loạt chính sách hỗ trợ mới có lợi cho người dân có đất bị thu hồi.

Người dân có đất bị thu hồi bốc thăm nền tái định cư tại huyện Phụng Hiệp.

Trên thực tế, nói đến thu hồi đất là liên quan đến nhiều tổ chức và quyền lợi, sinh kế của không ít người dân. Tuy nhiên, đây cũng là một trong những lĩnh vực nhạy cảm có nhiều khiếu kiện nhất. Do đó, Luật Đất đai năm 2024 ra đời đã có nhiều thay đổi, đặc biệt là các chính sách hỗ trợ đối với người bị thu hồi đất được kỳ vọng sẽ giúp nhóm đối tượng này có cuộc sống ổn định, an cư hơn.

Cụ thể, theo Luật Đất đai năm 2024, tại khoản 8, Điều 111, quy định trường hợp người có đất ở thu hồi mà phải di chuyển chỗ ở và được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư, nếu tiền bồi thường về đất ở không đủ so với giá trị của một suất tái định cư tối thiểu thì được Nhà nước hỗ trợ tiền đủ để được giao một suất tái định cư tối thiểu.

Đối với hộ gia đình nhiều thế hệ bị thu hồi đất sẽ được hỗ trợ thêm đất. Cụ thể tại Điều 111, khoản 4 quy định, trường hợp trong hộ gia đình có nhiều thế hệ hoặc có nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi, nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng 1 thửa đất ở bị thu hồi mà diện tích đất ở được bồi thường không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình thì được xem xét hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất hoặc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu.

Theo luật gia Nguyễn Hoàng Mạnh, Phó Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh, tại Điều 111, khoản 6 cũng nêu rõ, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải đất ở, nếu đủ điều kiện bồi thường về đất theo quy định tại Điều 95 của Luật Đất đai mà có nhu cầu bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở thì được bồi thường bằng giao đất ở hoặc nhà ở tái định cư. “Như vậy, từ ngày 1-1-2025, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp có thể được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tái định cư”, luật gia Mạnh nói.

Còn theo ông Phạm Mạnh Phương, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, đối với các chính sách hỗ trợ, bên cạnh việc bổ sung thêm một số chính sách mới thì luật cũng tiếp tục duy trì các chính sách hỗ trợ của Luật Đất đai năm 2013. Cụ thể như khi Nhà nước thu hồi đất thì người dân được hỗ trợ ổn định đời sống, hỗ trợ ổn định sản xuất - kinh doanh, hỗ trợ di dời vật nuôi, hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm, hỗ trợ để tháo dỡ, phá dỡ, di dời...

“Trong đó, hỗ trợ di dời vật nuôi, hỗ trợ để tháo dỡ, phá dỡ, di dời đối với tài sản gắn liền với đất là phần công trình xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn… Đây là 2 mức hỗ trợ mới được bổ sung trong Luật Đất đai năm 2024”, ông Phương cho biết.

Đối với việc hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề, được quy định tại Điều 109 Luật Đất đai năm 2024. Trong đó, mức hỗ trợ bằng tiền không quá 5 lần giá đất nông nghiệp cùng loại trong bảng giá đất của địa phương đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp thu hồi, nhưng không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp tại địa phương. Mặt khác, trong quá trình lập phương án đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm, UBND cấp huyện phải tổ chức lấy ý kiến và có trách nhiệm tiếp thu, giải trình ý kiến của người có đất thu hồi.

Luật cũng quy định, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ở kết hợp kinh doanh dịch vụ có nguồn thu nhập ổn định từ hoạt động kinh doanh dịch vụ, khi Nhà nước thu hồi đất mà phải di chuyển chỗ ở thì được vay vốn tín dụng ưu đãi để phát triển sản xuất - kinh doanh và được hỗ trợ theo quy định.

Bài, ảnh: B.B