Nhiều vướng mắc trong xử lý tài sản thi hành án

Những năm qua, dù có nhiều cố gắng nhưng công tác thi hành án dân sự (THADS) trên địa bàn tỉnh vẫn còn gặp nhiều khó khăn, nhất là trong việc bán đấu giá tài sản kê biên để đảm bảo thi hành án.

Vụ việc thi hành án tại Công ty Cổ phần Thủy sản Chất Lượng Vàng đã bán đấu giá lần thứ 11 nhưng đến nay vẫn chưa có người mua.

Bán đấu giá tài sản là giai đoạn cuối và quan trọng trong quá trình xử lý tài sản để đảm bảo việc thi hành án. Khi tài sản bị cưỡng chế, kê biên đưa ra bán công khai trong một thời gian nhất định, nếu không có người đăng ký mua hoặc có nhiều người tham gia đấu giá nhưng cuối cùng không ai đồng ý mua, thì tài sản đó được xem như đấu giá không thành công. Đây là vấn đề khá phức tạp đối với công tác THADS hiện nay. 

Cục THADS tỉnh thống kê, 6 tháng đầu năm 2025, số án có điều kiện thi hành toàn tỉnh tương đương với số tiền 1.374 tỉ đồng, các cơ quan thi hành án đã thi hành xong 211 tỉ đồng, đạt tỷ lệ 15,4%, hiện còn thiếu đến 36,6% so với chỉ tiêu Tổng cục THADS giao là 52%.

Trong đó, qua đánh giá của các cơ quan thi hành án, vướng mắc chủ yếu liên quan đến một số vụ án có nhiều tài sản hoặc tài sản thế chấp được thẩm định giá cho vay tại các tổ chức tín dụng, ngân hàng quá cao, không sát với giá trị thực tế nên việc xử lý kê biên, định giá, bán đấu giá gặp khó khăn.

Theo ông Trương Hùng Cường, Trưởng phòng Nghiệp vụ và tổ chức thi hành án, Cục THADS tỉnh, thời gian qua, một số vụ việc có giá trị thi hành lớn được đưa ra bán đấu giá nhiều lần nhưng chưa có người đăng ký mua, dẫn đến ảnh hưởng kết quả thi hành chung. Điển hình như vụ Công ty Cổ phần Thủy sản Chất Lượng Vàng đã bán đấu giá lần thứ 11, vụ ông Cao Văn Thanh bán lần 9, vụ Công ty Cổ phần Mía Đường Cồn Long Mỹ Phát bán lần 5 nhưng hiện vẫn chưa có người mua.

Hiện nay, theo Luật THADS, trong trường hợp từ lần giảm giá thứ 2 trở đi mà không có người tham gia đấu giá, trả giá hoặc bán đấu giá không thành thì người được thi hành án có quyền nhận tài sản để trừ vào số tiền được thi hành án. Quy định này về mặt lý thuyết xem như khắc phục được hạn chế trong xử lý tài sản bán đấu giá không thành.

Tuy nhiên, trong thực tế, việc người được thi hành án nhận tài sản để trừ vào số tiền được thi hành án của mình cũng ít xảy ra, chủ yếu là trong các trường hợp do cơ quan thi hành án vận động, thuyết phục người được thi hành án là cá nhân nhận tài sản trong những vụ việc đã kéo dài quá lâu; còn đối với các tổ chức tín dụng, việc nhận tài sản đấu giá rất khó thực hiện.

Ngoài ra, tâm lý ngại mua tài sản bán đấu giá của người dân cũng khiến việc xử lý tài sản gặp nhiều khó khăn. Anh Lê Thanh Hiền, ở thị trấn Một Ngàn, huyện Châu Thành A, chia sẻ: “Nếu có tiền thì tôi chọn mua đất ở vị trí thuận tiện hoặc có nguồn gốc rõ ràng, còn đối với tài sản tranh chấp hoặc đã bị kê biên bán đấu giá thì bản thân tôi hoặc người dân khác cũng rất ngại mua vì lý do phong thủy hoặc sợ mua nhằm đất không có lối đi, khó canh tác…”.

Ông Lê Văn Nam, Phó Cục trưởng Cục THADS tỉnh, cho rằng, trong thực tế, để có thể hạn chế được tình trạng này và giảm số án tồn, cơ quan THADS chỉ có thể áp dụng biện pháp vận động người được thi hành án nhận tài sản hoặc phải tiếp tục giảm giá và bán tài sản đến khi nào có người mua hoặc giá trị tài sản ngang bằng với chi phí cưỡng chế theo quy định mới có thể kết thúc việc thi hành án. Để có kết quả như vậy phải mất rất nhiều thời gian.

Cục THADS tỉnh dự báo, trong thời gian tới, sẽ phát sinh nhiều vụ việc với số tiền, tài sản phải thi hành án lớn, nên về phía ngành sẽ tích cực phối hợp với các tổ chức tín dụng, ngân hàng tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn trong công tác bán đấu giá tài sản. Cơ quan THADS cũng sẽ thường xuyên kiểm tra, nắm bắt tiến độ giải quyết án của chấp hành viên.

Đồng thời, tập trung chỉ đạo quyết liệt công tác tổ chức thi hành án, bán đấu giá tài sản, nhất là đối với những vụ việc liên quan đến tín dụng, ngân hàng, việc có giá trị thi hành lớn, những địa bàn có lượng án nhiều, những đơn vị có kết quả còn thấp… để nâng cao kết quả giải quyết án.

B.B