Phòng, chống oan sai hiệu quả

Trong năm 2023, công tác kiểm sát trên địa bàn tỉnh tiếp tục có nhiều chuyển biến trong các mặt công tác. Từ hoạt động kiểm sát điều tra đến kiểm sát xét xử và ban hành kiến nghị, kháng nghị,... đều được thực hiện chất lượng, chặt chẽ, góp phần giúp chống oan sai, bỏ lọt tội phạm.

Kiểm sát viên kiểm sát việc khởi tố bị can trong một vụ án hình sự.

Kiểm sát ngay từ giai đoạn đầu tố tụng

Theo Viện KSND tỉnh, trong năm 2023, 100% các vụ án hình sự đều được kiểm sát viên tham gia kiểm sát ngay từ giai đoạn tiếp nhận tố giác, tin báo. Hoạt động này nhằm đảm bảo việc giải quyết án tuân thủ theo đúng quy định, trình tự của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.

 Tại Viện KSND thành phố Ngã Bảy, đơn vị đã kiểm sát chặt chẽ các vụ án hình sự ngay từ đầu đạt 100%, không để xảy ra trường hợp bắt tạm giữ, tạm giam sau đó phải chuyển xử lý hành chính; các vụ án, khởi tố bị can đều có căn cứ; các vụ án đình chỉ, tạm đình chỉ đúng theo quy định pháp luật…

Bà Ngô Thị Tám, Viện trưởng Viện KSND thành phố Ngã Bảy, cho biết, để làm tốt công tác này, trong mỗi vụ việc, lãnh đạo đơn vị luôn yêu cầu kiểm sát viên chủ động đề ra yêu cầu điều tra, phối hợp với điều tra viên trực tiếp lấy lời khai, hỏi cung trước khi phê chuẩn các quyết định khởi tố.

“Với các vụ án phức tạp, án đặc biệt nghiêm trọng đều được kiểm sát viên và điều tra viên báo cáo lãnh đạo cơ quan điều tra và viện kiểm sát phối hợp chỉ đạo. Nhờ đó, 100% vụ án bị khởi tố đều đảm bảo có căn cứ, điều tra, truy tố, xét xử đúng pháp luật, tiến độ giải quyết đảm bảo đúng thời hạn theo quy định”, bà Tám cho biết.

Còn theo ông Phạm Chi Lăng, Viện trưởng Viện KSND huyện Châu Thành A, trong công tác thực hành quyền công tố, đơn vị đã thực hiện nghiêm chỉ đạo của lãnh đạo Viện KSND tối cao, Viện KSND tỉnh. Trong đó, lãnh đạo viện yêu cầu kiểm sát viên được phân công giải quyết vụ án phải rà soát, kiểm tra chặt chẽ quá trình tố tụng của vụ án; kiên quyết không phê chuẩn các quyết định không có căn cứ pháp luật, bảo đảm việc khởi tố, điều tra đúng quy định.

Viện KSND tỉnh thông tin, năm 2023 hai cấp kiểm sát tỉnh đã thực hành quyền công tố, kiểm sát giải quyết 900 tố giác, tin báo về tội phạm; thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra 705 vụ/1.358 bị can, trực tiếp, tham gia hỏi cung 1.303 bị can. Các hoạt động khám nghiệm hiện trường, lấy lời khai, thực nghiệm điều tra, nhận dạng đối tượng,... đều được các đơn vị thực hiện một cách cẩn trọng, kỹ lưỡng để tránh những sơ suất có thể dẫn đến oan sai. Đây cũng chính là những cơ sở để đảm bảo việc xử lý các vụ án đều có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Kịp thời kháng nghị, kiến nghị

Một trong những hoạt động thể hiện vai trò kiểm sát hoạt động tư pháp của ngành kiểm sát đó là hoạt động kháng nghị, kiến nghị trong quá trình giải quyết các vụ án.

Trong năm, viện KSND hai cấp đã ban hành 2 kháng nghị, 188 kiến nghị phòng ngừa chung trong tất cả các mặt công tác trong hoạt động tư pháp. Trong công tác kiểm sát xét xử các vụ án hình sự, viện KSND hai cấp đã ban hành 7 kháng nghị phúc thẩm án hình sự đối với bản án sơ thẩm; đồng thời, ban hành 8 kháng nghị trong kiểm sát giải quyết các vụ việc dân sự,…

Nhằm nâng cao chất lượng tranh tụng của kiểm sát viên, ngành đã phối hợp tổ chức trên 160 phiên tòa rút kinh nghiệm theo tinh thần cải cách tư pháp. Sau các phiên tòa, lãnh đạo đơn vị và kiểm sát viên có những buổi họp rút kinh nghiệm nhằm đánh giá lại diễn biến phiên tòa, phong thái, kỹ năng,… Từ đó nâng cao bản lĩnh của từng kiểm sát viên trong công tác thực hành quyền công tố.

Mặt khác, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ nói chung và các nhiệm vụ cải cách tư pháp nói riêng, viện KSND hai cấp luôn thực hiện tốt việc phối hợp với các cơ quan, ban ngành cùng cấp như Tòa án nhân dân tỉnh, Công an tỉnh, Cục Thi hành án dân sự tỉnh, Trại giam Kênh 5,… Định kỳ hàng quý, đơn vị cùng với các cơ quan tư pháp đều tổ chức họp, trao đổi để đánh giá tình hình công tác phối hợp, thảo luận những vấn đề còn có ý kiến khác nhau về đánh giá chứng cứ và áp dụng pháp luật, nhằm đảm bảo giải quyết tốt các vụ án, cũng như thực hiện các nhiệm vụ khác thuộc thẩm quyền của từng cơ quan.

Viện trưởng Viện KSND tỉnh Nguyễn Thanh Liêm cho biết, bước sang năm mới, nhiệm vụ của ngành kiểm sát tỉnh sẽ càng nặng nề hơn, các loại tội phạm được dự báo sẽ có nhiều diễn biến phức tạp với thủ đoạn tinh vi hơn. Do đó để tiếp tục làm tốt nhiệm vụ bảo vệ pháp luật, hai cấp kiểm sát sẽ triển khai thực hiện nghiêm các văn bản, chỉ thị của Trung ương, ngành; bám sát kế hoạch đã được đề ra. Qua đó, toàn ngành tiếp tục đẩy mạnh hoạt động kiểm sát, tiếp nhận tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố, đảm bảo không làm oan sai, không bỏ lọt tội phạm. Đặc biệt, đơn vị sẽ phối hợp với các cơ quan tố tụng, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án và đẩy nhanh tiến độ giải quyết án, đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao.

Bài, ảnh: BẢO BẢO