Tham gia xét xử với trách nhiệm cao

Năm 2022, ngành tòa án tỉnh đã hoàn thành tốt nhiệm vụ với nhiều thành tích nổi bật. Trong sự thành công đó, có những đóng góp không nhỏ của đội ngũ làm công tác hội thẩm nhân dân..

Hội thẩm nhân dân tham gia xét xử một phiên tòa hình sự tại TAND tỉnh.

Theo Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh, toàn tỉnh hiện có 190 hội thẩm nhân dân, đa số đều có trình độ đại học, công tác tại nhiều cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn.

Ông Trương Đình Nghệ, Chánh án TAND tỉnh, cho biết, cùng với thẩm phán, thư ký tòa án, khi được phân công tham gia xét xử thì hội thẩm được xác định là một trong những người tiến hành tố tụng tại tòa. Mỗi đơn vị tòa án có một đoàn hội thẩm nhân dân và hoạt động theo quy chế cụ thể. Đây chính là một trong những lực lượng quan trọng quyết định đến chất lượng, hiệu quả công tác xét xử.

Năm 2022, toàn tỉnh đã thụ lý 5.877 vụ việc và đã giải quyết đạt trên 92%, trong đó, hội thẩm nhân dân hai cấp trên địa bàn tỉnh đã tham gia xét xử trên 4.490 lượt các loại án. Khi xét xử ở cấp sơ thẩm, bắt buộc phải có hội thẩm và hội thẩm chiếm đa số trong hội đồng xét xử (2/3 hoặc 3/5) nên giữ vai trò rất quan trọng. Quá trình tham gia phiên tòa, hội thẩm nhân dân ngang quyền với thẩm phán, có tư cách pháp lý độc lập, không phụ thuộc vào thẩm phán.

Ông Kiều Văn Thọ, Trưởng đoàn Hội thẩm Tòa án nhân dân tỉnh, cho biết, đơn vị có 26 hội thẩm nhân dân, các vị hội thẩm đều có nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò, trách nhiệm và có kỹ năng xét xử. Từng hội thẩm đã tích cực tham gia xét xử theo lịch của tòa án; trước khi tham gia, nhiều vị hội thẩm dành nhiều thời gian nghiên cứu hồ sơ, có trao đổi với thẩm phán chủ tọa phiên tòa. Trong thời gian qua, đơn vị không để tình trạng vắng hội thẩm phải hoãn phiên tòa.

Bà Đặng Hồng Luyến, người có hơn 15 năm tham gia công tác hội thẩm nhân dân, chia sẻ: “Trước khi tham gia xét xử các vụ án, tôi đều nghiên cứu kỹ các hồ sơ để có thể xử đúng người, đúng tội. Là nữ hội thẩm nên khi tham gia các vụ án có yếu tố gia đình hoặc có bị cáo là nữ, tôi luôn góp tiếng nói một cách khách quan, giúp bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho chị em”.

Thực tế, công tác hội thẩm nhân dân vẫn còn những hạn chế nhất định. Bởi hội thẩm nhân dân còn mang tính kiêm nhiệm và đa số là lãnh đạo các cơ quan, ban ngành tỉnh nên công việc khá nhiều, ít thời gian tham gia xét xử. Chế độ dành cho hội thẩm vẫn hạn chế… Nhưng tất cả khó khăn đó đã được các hội thẩm san sẻ và cùng nhau vượt qua. Nỗi băn khoăn lớn nhất của nhiều hội thẩm là hiện nay tình hình án hình sự gia tăng, tính chất manh động, côn đồ; tranh chấp dân sự ngày càng nhiều và đạo đức xuống cấp.

“Qua tham gia xét xử, các án hình sự về ma túy, lừa đảo rất phức tạp; hụi hè gia tăng… ảnh hưởng không nhỏ đến an ninh, trật tự, cuộc sống người dân. Qua từng phiên tòa, hội thẩm chúng tôi mong muốn các ngành, các cấp có thẩm quyền cần nhìn nhận và có bước ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm, tệ nạn xã hội để đảm bảo tình hình an ninh. Đồng thời tăng cường giáo dục, răn đe và đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật trong Nhân dân”, ông Huỳnh Văn Thảnh, hội thẩm nhân dân tỉnh chia sẻ.

Theo ông Trương Đình Nghệ, các vị hội thẩm đều nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực tham gia có hiệu quả nhiều vụ án được TAND hai cấp đưa ra xét xử. Hầu hết các bản án được hội đồng xét xử ban hành đều đúng pháp luật, khách quan, dân chủ, thấu tình, đạt lý.

Nhằm góp phần khắc phục những hạn chế trên và nâng cao nghiệp vụ xét xử cho các vị hội thẩm, Chánh án TAND tỉnh Trương Đình Nghệ cho biết, thời gian tới, TAND hai cấp trong tỉnh sẽ đẩy mạnh tổ chức tập huấn chuyên môn theo từng chuyên đề và triển khai các văn bản pháp luật mới đến với hội thẩm. Quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi để các hội thẩm được tham gia nghiên cứu hồ sơ vụ án cũng như kịp thời cung cấp đầy đủ tài liệu có liên quan để qua đó nâng cao hơn nữa chất lượng xét xử.

Bài, ảnh: B.B