Trường hợp nào được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa ?

Luật Đất đai năm 2024 (hiệu lực từ ngày 1-8-2024) cho phép cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng, tặng cho đất trồng lúa. Đây là một trong những quy định mới được rất nhiều người dân quan tâm. 

Luật Đất đai hiện hành cho phép cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng, tặng cho đất trồng lúa.

Đất trồng lúa là đất trồng từ một vụ lúa trở lên hoặc trồng lúa kết hợp với các mục đích sử dụng đất khác được pháp luật cho phép nhưng trồng lúa là chính. Đất trồng lúa bao gồm: đất chuyên trồng lúa và đất trồng lúa còn lại, trong đó đất chuyên trồng lúa là đất trồng từ 2 vụ lúa trở lên.

Để bảo vệ đất trồng lúa, người trực tiếp sản xuất nông nghiệp, tại khoản 2, Điều 191, Luật Đất đai năm 2013 quy định, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp thì không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa. Tuy nhiên, vấn đề này đã làm hạn chế quyền được sử dụng đất trồng lúa và các quyền nhận chuyển nhượng, tặng cho đất trồng lúa của người không trực tiếp sản xuất nông nghiệp trong thời gian dài.

Trong đó, người không trực tiếp sản xuất nông nghiệp, theo Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn là: công chức; viên chức; người hưởng lương hưu; người nghỉ mất sức lao động, thôi việc được hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng…

Nhằm tháo gỡ vấn đề này, tại khoản 7, Điều 45, Luật Đất đai hiện hành đã quy định lại, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa quá hạn mức quy định tại Điều 176 của Luật Đất đai năm 2024 thì phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất trồng lúa bao gồm các nội dung theo quy định tại khoản 6, Điều 45, Luật Đất đai năm 2024 và được UBND cấp huyện phê duyệt, trừ trường hợp người nhận tặng cho là người thuộc hàng thừa kế.

Ngoài ra, tại khoản 8, Điều 45, Luật Đất đai hiện hành quy định các trường hợp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất, đã không còn trường hợp cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa như trước đây tại Luật Đất đai năm 2013.

Theo ông Phạm Mạnh Phương, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, như vậy, theo Luật Đất đai năm 2024, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp có thể được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa. Tuy nhiên, trong trường hợp nhận chuyển nhượng, tặng cho quá hạn mức quy định thì phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất được UBND cấp huyện chấp thuận.

Trong đó, phương án sử dụng đất nông nghiệp (áp dụng với cả chủ thể là cá nhân và tổ chức kinh tế) phải có các nội dung chính: Địa điểm, diện tích, mục đích sử dụng đất; kế hoạch sản xuất, kinh doanh nông nghiệp; vốn đầu tư; thời hạn sử dụng đất; tiến độ sử dụng đất.

Tuy nhiên, dù Luật Đất đai năm 2024 cho phép cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho đất trồng lúa, nhưng luật cũng theo Luật Đất đai năm 2024, những trường hợp sau cũng không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất nói chung, trong đó có đất trồng lúa: tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư, tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc, người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài mà pháp luật không cho phép nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất.

B.B