Xét giảm án khách quan, đúng đối tượng

Giảm thời hạn chấp hành án phạt tù và tha tù trước thời hạn có điều kiện là một chính sách nhân đạo của Nhà nước nhằm thực hiện chủ trương đề cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội. Thời gian qua, việc thực hiện hai chế định này được các cơ quan chức năng tỉnh quan tâm triển khai với nhiều kết quả.

Lãnh đạo Ủy ban Tư pháp của Quốc hội gặp gỡ, thăm hỏi các phạm nhân đang chấp hành án tại Trại giam Kênh 5, Cục C10, Bộ Công an.

Trong nhiều năm qua, cứ mỗi dịp lễ, tết, sự kiện trọng đại của đất nước, các phạm nhân đang chấp hành án lại có cơ hội được xét giảm án, tha tù trước thời hạn có điều kiện. Hầu hết các trường hợp được xét giảm án, tha tù đều đủ điều kiện và đảm bảo đúng quy định pháp luật.

Theo đại tá Phan Văn Giữ, Phó Giám đốc Công an tỉnh, giai đoạn từ năm 2020-2022, Công an tỉnh đã đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho 71 phạm nhân, đề nghị tha tù trước thời hạn có điều kiện cho 11 phạm nhân, qua đề nghị Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh đã chấp nhận 70 trường hợp giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, chấp nhận 10 trường hợp tha tù trước thời hạn có điều kiện.

“Quá trình lập hồ sơ, chúng tôi luôn chỉ đạo các đơn vị phải đảm bảo đúng quy định, khách quan, minh bạch. Đa phần các phạm nhân đang chấp hành án phạt tù đều chấp hành nghiêm nội quy tại cơ sở giam giữ, có ý thức học tập, lao động, cải tạo tốt, tích cực vận động gia đình, người thân khắc phục phần hình phạt bổ sung để được xem xét giảm án, tha tù trước hạn theo quy định”, đại tá Giữ nhấn mạnh.

Còn tại Trạm giam Kênh 5, Cục C10, Bộ Công an, nơi đang giam giữ gần 2.000 phạm nhân. Theo đại tá Nguyễn Phước Hưng, Giám thị Trại giam Kênh 5, thời gian qua trại đã đề nghị xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho 3.254 lượt phạm nhân, trong đó TAND tỉnh chấp nhận 3.222 trường hợp, đạt tỷ lệ 99%.

Theo đại tá Hưng, hàng năm, tại mỗi thời điểm xét giảm án, đơn vị đều phối hợp chặt chẽ với Cục C10, Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, TAND tỉnh trong việc lập hồ sơ các phạm nhân được xét duyệt; các trình tự, thủ tục xét duyệt đều tuân thủ theo quy định, qua đó đảm bảo đúng đối tượng, công khai minh bạch việc xét giảm án.

Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, trong những năm qua công tác thi hành án phạt tù trên địa bàn tỉnh cơ bản được thực hiện đúng quy định pháp luật, đảm bảo các chế độ, chính sách đối với phạm nhân, tạo điều kiện thuận lợi cho phạm nhân nỗ lực cải tạo tiến bộ để được hưởng các chính sách nhân đạo của Nhà nước; công tác xét, đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù trước thời hạn có điều kiện được thực hiện theo quy định, không để xảy ra sai sót. Tuy nhiên, vẫn còn một số vướng mắc khiến một số cơ quan chức năng gặp khó khăn trong quá trình xét giảm án, tha tù.

Theo ông Trần Quang Khải, Viện trưởng Viện KSND tỉnh, trong thực tiễn xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù đối với phạm nhân vẫn còn tồn tại một số khó khăn như số lượng hồ sơ xét giảm án đối với các dịp xét giảm đều rất lớn, tuy nhiên số lượng biên chế kiểm sát thực hiện nhiệm vụ này của đơn vị khá thấp. Bên cạnh đó, quá trình áp dụng các quy định xét giảm án còn có nhận định khác nhau giữa các cơ quan, nên đôi khi dẫn đến việc áp dụng chưa thống nhất.

Còn theo đại tá Phan Văn Giữ, Phó Giám đốc Công an tỉnh, trong các đợt xét tha tù trước thời hạn có điều kiện, vẫn còn một số trường hợp không được TAND tỉnh chấp nhận. Bởi lẽ, theo TAND viện dẫn một số quy định của pháp luật về việc khi xét tha tù trước thời hạn có điều kiện phải xem xét thận trọng, chặt chẽ để bảo đảm việc tha tù không ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, đặc biệt là đối với các trường hợp phạm tội về ma túy, chủ mưu, cầm đầu, ngoan cố, côn đồ, tái phạm nguy hiểm. Do đó, theo nhận định của tòa thì những trường hợp này chưa được giảm án, vì nhận thấy họ còn có thể gây mất an ninh trật tự địa phương và cần có thêm thời gian để cải tạo, giáo dục.

“Tuy nhiên, điều này lại mâu thuẫn với xác nhận của các địa phương nơi phạm nhân sẽ về cư trú là nếu họ được tha tù trước thời hạn có điều kiện thì sẽ không gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương”, đại tá Giữ chia sẻ.

Vừa qua, Đoàn giám sát Ủy ban Tư pháp của Quốc hội do bà Mai Thị Phương Hoa, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp làm Trưởng đoàn, vừa có buổi giám sát đối với công tác xét giảm án trên địa bàn tỉnh, theo bà Mai Thị Phương Hoa, Hậu Giang đã có nhiều nỗ lực trong công tác xét giảm án, tha tù; đặc biệt việc giúp phạm nhân tái hòa nhập cộng đồng được triển khai nghiêm túc, đạt hiệu quả cao. Qua đó, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đề nghị tỉnh cần tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục, cải tạo phạm nhân; thực hiện nghiêm các quy định về xét giảm án, đảm bảo đúng đối tượng, vừa nghiêm minh, vừa thể hiện tính nhân văn, khoan hồng của pháp luật; tiếp tục quan tâm, đẩy mạnh hơn nữa đến công tác tái hòa nhập cộng đồng, nhằm kéo giảm tình trạng tái phạm, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Bài, ảnh: B.B