Xét xử nghiêm minh, khách quan

Vừa qua, Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Hậu Giang tổ chức thành công phiên tòa xét xử vụ án Võ Thanh Long và đồng phạm với số lượng người bị hại, người được triệu tập lớn nhất từ trước đến nay trong lịch sử tố tụng trên địa bàn tỉnh. Nhân phiên tòa này, phóng viên Báo Hậu Giang có cuộc trao đổi với ông Trương Đình Nghệ (ảnh), Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh.

Thưa ông, quá trình chuẩn bị cho phiên tòa xét xử Võ Thanh Long và đồng phạm được TAND tỉnh triển khai như thế nào và có gặp khó khăn, vướng mắc gì không ?

- Có thể nói đây là vụ án lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn tỉnh Hậu Giang được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Số người tham gia tố tụng được triệu tập là 1.078 người, các bị hại cư trú tại 39 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Trong vụ án này, các bị cáo thực hiện hành vi phạm tội với thủ đoạn tương đối mới, đã lợi dụng tổ chức pháp nhân thương mại là Công ty Cổ phần Bất động sản Cao Thắng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản của các bị hại với số tiền gần 160 tỉ đồng.

Do đây là vụ án lớn, có tính chất phức tạp, được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm nên việc kịp thời đưa vụ án ra xét xử là hết sức cần thiết nhằm góp phần đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của tỉnh và tránh để xảy ra điểm nóng trên địa bàn. Mặt khác, trước khi xét xử, Tòa án đã thực hiện nghiêm túc việc báo cáo Tỉnh ủy theo Chỉ thị số 26 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác điều tra các vụ án, vụ việc.

Có thể nói, công tác chuẩn bị xét xử gặp rất nhiều khó khăn do số lượng người được triệu tập tham gia phiên tòa rất đông (hơn 1.000 người - PV) trong khi phòng xử án chỉ có thể đáp ứng được số lượng khoảng 80 đến 90 người; âm thanh và màn hình để phục vụ cho mọi người theo dõi diễn biến phiên tòa chưa đảm bảo; phòng cho các cơ quan, báo chí tác nghiệp và đặc biệt là công tác phòng, chống dịch Covid-19 trong suốt thời gian diễn ra phiên tòa. 

Trước những khó khăn trên, lãnh đạo TAND tỉnh đã kịp thời báo cáo Thường trực Tỉnh ủy để chỉ đạo và báo cáo với UBND tỉnh hỗ trợ kinh phí cho TAND tỉnh để phục vụ cho công tác chuẩn bị xét xử đối với vụ án này. Từ đó, TAND tỉnh đã khắc phục được khó khăn về cơ sở vật chất và trang thiết bị, Tòa đã thuê nhà khách và chuẩn bị chỗ ngồi cho những người đến tham dự phiên tòa, thuê thêm hệ thống âm thanh. Phân công cán bộ, thư ký tòa án hướng dẫn cho người dân đến tham dự phiên tòa và yêu cầu tất cả những người đến tham dự phiên tòa phải thực hiện nghiêm quy định 5K và phải ngồi đúng vị trí đã được bố trí để giữ khoảng cách an toàn nhằm đảm bảo công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Cùng với đó, TAND tỉnh chủ động phối hợp với Công an tỉnh đảm bảo công tác an ninh trật tự tại phiên tòa, đảm bảo công tác phòng, chống cháy nổ, rà phá bom mìn tại khu vực tòa án, phân luồng điều tiết giao thông khi xảy ra kẹt xe cục bộ, chuẩn bị nơi giữ xe trong suốt thời gian diễn ra phiên tòa.

Thành công của phiên tòa xét xử vụ án Võ Thanh Long ngoài sự nỗ lực của Hội đồng xét xử, sự chuẩn bị chu đáo ở khâu tổ chức của Tòa án nhân dân tỉnh còn nhờ vào sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy, sự hỗ trợ kịp thời, có hiệu quả của UBND tỉnh.

Trong quá trình xét xử, ông đánh giá như thế nào về việc điều hành của Hội đồng xét xử, thưa ông ?

- Bản thân tôi đánh giá cao về việc điều hành phiên tòa của Hội đồng xét xử. Do thẩm phán đã nghiên cứu hồ sơ rất kỹ, chuẩn bị đề cương xét hỏi đầy đủ, đặt ra những câu hỏi ngắn gọn, dễ hiểu, đi vào trọng tâm vụ án làm rõ thêm nhiều tình tiết vụ án.

Đồng thời, thẩm phán - chủ tọa phiên tòa đã dự kiến được các tình huống có thể phát sinh tại phiên tòa để chủ động đưa ra các phương án xử lý phù hợp trong suốt quá trình xét xử. Thẩm phán - chủ tọa phiên tòa đã thực hiện đúng trình tự và thủ tục tố tụng theo quy định. Mặt khác, trong quá trình xét xử, Hội đồng xét xử cũng đã chú ý theo dõi, ghi chép đầy đủ diễn biến quá trình xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa để đưa ra phán quyết công bằng, nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng quy định của pháp luật.

Phiên tòa xét xử Võ Thanh Long và đồng phạm với số người được triệu tập lớn nhất trong lịch sử tố tụng từ khi thành lập tỉnh đến nay.

Từ phiên tòa xét xử Võ Thanh Long và đồng phạm được tổ chức thành công, ông đánh giá như thế nào về việc đổi mới tranh tụng trong công tác xét xử, gắn với công tác cải cách tư pháp đối với TAND hai cấp tỉnh ?

- Có thể thấy, tranh tụng tại phiên tòa có vai trò hết sức quan trọng, không chỉ là sự đánh giá kết quả hoạt động của giai đoạn điều tra, truy tố mà còn có tác động đến quá trình xét xử tại phiên tòa, góp phần đảm bảo và nâng cao quyền con người.

Từ khi Nghị quyết số 49 của Bộ Chính trị được ban hành và được TAND tối cao triển khai thực hiện trong hệ thống TAND thì các phiên tòa hình sự tại TAND hai cấp tỉnh Hậu Giang đều được đưa ra xét xử theo tinh thần cải cách tư pháp về thủ tục xét hỏi và tranh tụng. Tại những phiên tòa khác nói chung, phiên tòa xét xử vụ án Võ Thanh Long và đồng phạm nói riêng, Hội đồng xét xử đã thể hiện được tính khách quan, tôn trọng, lắng nghe ý kiến của cả kiểm sát viên, luật sư, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác. Phiên tòa đã thể hiện được tính dân chủ giữa những người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng trong việc đưa ra chứng cứ, bày tỏ quan điểm khác nhau, cùng tranh luận để xác định sự thật khách quan làm cơ sở cho Hội đồng xét xử ra phán quyết đúng đắn.

Có thể nói, nhờ làm tốt công tác tranh tụng tại phiên tòa mà công tác xét xử các vụ án hình sự của TAND hai cấp tỉnh Hậu Giang trong thời gian qua và vụ án đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không có trường hợp nào kết án oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm.

Xin cảm ơn ông !

Đ.BẢO thực hiện