Xét xử trực tuyến hướng đến tòa án điện tử

Khắc phục những khó khăn, thời gian qua, các cơ quan tư pháp trên địa bàn tỉnh đã phối hợp tổ chức khá thành công các phiên tòa xét xử trực tuyến, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xét xử, từ đó hướng đến xây dựng tòa án điện tử.

Tòa án nhân dân tỉnh tổ chức phiên tòa trực tuyến đến 28 điểm cầu vụ án làm, tàng trữ, lưu hành tiền giả.

Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh vừa đưa ra xét xử vụ án hình sự về tội làm, tàng trữ, lưu hành tiền giả đối với 3 bị cáo Trần Thẩm Lin, Huỳnh Hoàng Đức Anh và Cao Nhất Ý. Đây là vụ án hình sự sơ thẩm lần đầu tiên được Tòa án nhân dân tỉnh tổ chức dưới hình thức trực tuyến đến 28 điểm cầu các tỉnh, thành phố, nhằm nâng cao chất lượng xét xử.

Phiên tòa diễn ra trong không khí nghiêm túc, trật tự; trong đó bố trí điểm cầu tại TAND thành phố Vị Thanh với sự tham gia của các bị hại, có cán bộ kỹ thuật thường trực để kịp thời xử lý tình huống phát sinh. Các cơ quan tố tụng đã tiến hành đầy đủ thủ tục của phiên tòa theo quy định.

Do đây là vụ án có nhiều tình tiết cần tranh luận giữa những người tham gia tố tụng nên tại phiên tòa, kiểm sát viên nghiên cứu kỹ hồ sơ, tranh luận trực tiếp, đúng trọng tâm với người bào chữa; thẩm phán làm tốt việc điều hành, tạo sự bình đẳng, dân chủ, tôn nghiêm. Quá trình xét hỏi, bị hại tại các điểm cầu đều nghe và trả lời rõ các câu hỏi, yêu cầu của Hội đồng xét xử.

Căn cứ kết quả xét hỏi và tranh luận, trên cơ sở đề nghị của đại diện viện kiểm sát và quy định của pháp luật, Hội đồng xét xử tuyên mức hình phạt từ 18 tháng tù đến 11 năm tù cho các bị cáo, đảm bảo đúng người, đúng tội, nhận được sự đồng tình cao của những người tham dự, theo dõi phiên tòa.

Theo TAND tỉnh, đầu năm đến nay, tòa án hai cấp đã tổ chức thành công 25 phiên tòa xét xử trực tuyến các vụ án hình sự, dân sự, hành chính,… trong đó, TAND tỉnh tổ chức được 8 phiên tòa, tòa án cấp huyện tổ chức được 16 phiên; đồng thời, hai cấp tòa án còn tổ chức được 23 phiên tòa rút kinh nghiệm nhằm nâng cao kỹ năng, chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ thẩm phán.

Theo ông Trương Đình Nghệ, Chánh án TAND tỉnh, tại phiên tòa xét xử trực tuyến, các cơ quan tiến hành tố tụng triển khai đầy đủ các thủ tục của một phiên tòa theo quy định; bị cáo, bị hại có mặt đúng giờ, đầy đủ, nghe rõ và trả lời rõ các câu hỏi, yêu cầu của Hội đồng xét xử. Quá trình tổ chức xét xử vẫn bảo đảm trình tự, thủ tục tố tụng, tôn trọng quyền con người và quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân tham gia tố tụng.

“Việc tổ chức phiên tòa trực tuyến đã tiết kiệm được chi phí, thời gian cho công tác tổ chức, khắc phục hạn chế về mặt địa lý, giảm tốn kém tiền cho người dân, nhất là người dân ở xa...”, ông Nghệ cho biết.

Còn theo ông Kiều Văn Thọ, Trưởng đoàn Hội thẩm Tòa án nhân dân tỉnh, ưu điểm của hình thức xét xử trực tuyến là những người tham gia tố tụng không phải đi xa, hạn chế ảnh hưởng tâm lý cho bị hại, bị cáo. Bên cạnh đó, việc xét xử trực tuyến, đặc biệt trong các vụ án hành chính, dân sự còn tạo thuận lợi cho việc tổ chức phiên tòa, rút ngắn khoảng cách về không gian.

Việc xét xử trực tuyến kết nối giữa điểm cầu trung tâm là trụ sở TAND tỉnh với các điểm cầu thành phần vẫn cho phép bị cáo, bị hại, đương sự, người tham gia tố tụng theo dõi đầy đủ hình ảnh, âm thanh và tham gia các trình tự, thủ tục tố tụng theo quy định. Hình thức này cũng giúp tiết kiệm chi phí trích xuất, dẫn giải bị cáo và bảo vệ an ninh trật tự phiên tòa. Toàn bộ quá trình xét xử được ghi âm, ghi hình và lưu giữ lại, tạo điều kiện cho các cơ quan có thẩm quyền giám sát.

TAND tỉnh đánh giá, phiên tòa xét xử theo hình thức trực tuyến không ảnh hưởng đến chất lượng xét xử mà còn giúp cho tòa án giải quyết tình trạng hoãn các phiên tòa vì lý do vắng mặt bị cáo và những người tham gia tố tụng vì nhiều lý do khách quan.

Theo ông Trương Đình Nghệ, tòa án hai cấp ở tỉnh xác định công tác xét xử trực tuyến là nhiệm vụ trọng tâm, đột phá trong quá trình triển khai thực hiện nhiệm vụ của ngành theo tinh thần chỉ đạo của TAND tối cao. Dù còn thiếu thốn, hạn chế cơ sở vật chất, tuy nhiên tòa án hai cấp Hậu Giang sẽ tiếp tục triển khai, thực hiện có hiệu quả hơn nhiệm vụ này trong thời gian tới, qua đó bảo đảm phù hợp với chủ trương của Đảng, những nguyên tắc cơ bản của tố tụng; phù hợp với thực tiễn, tiết kiệm chi phí xã hội, hướng đến xây dựng tòa án điện tử theo tinh thần cải cách tư pháp.

B.B