Nhân dân Vị Thanh đập tan chiến lược chiến tranh cục bộ

Vừa chỉ đạo đấu tranh chống địch, Đảng bộ thị xã Vị Thanh còn không ngừng tiến hành củng cố, xây dựng lực lượng. Qua đó, từng bước đập tan chiến lược chiến tranh cục bộ của đế quốc Mỹ.

Ngày 3-3-1968, các lực lượng của ta phối hợp tổ chức cuộc binh biến ở Trung tâm huấn luyện Ô Môi và Tòa hành chính của tỉnh lỵ Chương Thiện (nay là khu vực đầu cầu 30-4 và đầu lộ Lê Hồng Phong).

Tháng 10-1967, Thị xã ủy tiến hành triển khai chỉ thị của Trung ương Cục về tình hình và nhiệm vụ mới. Mục tiêu cách mạng miền Nam là vươn lên tạo thế áp đảo và táo bạo đánh ngay vào sào huyệt của địch.

Tháng 11-1967, Đội du kích vùng I gồm 18 người do đồng chí Nguyễn Hoàng Việt chỉ huy, phối hợp với Tiểu đoàn 303 của khu đã đánh địch càn quét từ vàm Mười Bốn tới Đường Láng. Ta tiêu diệt và làm bị thương gần 2 tiểu đoàn, khoảng 600 tên địch, thu nhiều vũ khí, bẻ gãy được âm mưu càn quét của địch vào vùng giải phóng.

Trước tình thế bị quân ta tấn công liên tục, địch đã tập trung dồn sức mở 2 đợt cao điểm nhằm phản công lại ta. Cao điểm I từ ngày 25 đến 30-11-1967, ta đã pháo kích 2 lần liên tiếp vào thị xã Vị Thanh, gây cho địch nhiều thiệt hại. Cao điểm II vào 10 ngày đầu tháng 12-1967, hệ thống đồn bót kìm kẹp nhân dân của địch trên tuyến xáng Xà No liên tiếp bị ta tiến công phá vỡ. Các trục lộ giao thông từ thị xã Vị Thanh đi Nàng Mau, Bảy Ngàn, Hỏa Lựu luôn bị ta quấy phá, làm cho giao thông của địch bị gián đoạn trong nhiều ngày, gây cho chúng nhiều khó khăn. Đội biệt động thị xã đã tổ chức đánh vào Trung tâm chiêu hồi địch ở nội ô thị xã diệt 25 tên, đánh tan xác 1 xe tăng địch lúc chúng đang đi càn về.

Trong năm 1967, chỉ tính riêng Đội biệt động thị xã đã đánh địch 27 trận, diệt 181 tên, làm bị thương 107 tên, bắt sống 2 tên, thu 13 súng, phá hủy 1 cầu sắt, 3 xe quân sự, bắn rơi 1 máy bay L19. Ngoài ra, Đội biệt động thị xã còn phối hợp với lực lượng vũ trang tỉnh và khu đánh nhiều trận khác. Đội biệt động thị xã được tặng thưởng 1 huân chương chiến công hạng 3. Qua đấu tranh với địch, lực lượng vũ trang thị xã lớn mạnh và có nhiều kinh nghiệm trong chiến đấu, thu hút hàng trăm chiến sĩ và thành lập được 2 đội biệt động thị xã (đội 1 và đội 2).

Cuối tháng 1-1968, thị xã Vị Thanh vừa chuẩn bị đón Tết Nguyên đán, vừa chuẩn bị mọi mặt để chờ lệnh tấn công và hỗ trợ cho chiến trường chung của tỉnh chuẩn bị tấn công Tết Mậu Thân 1968.

Đêm 30 rạng ngày 31-1-1968, cuộc tổng tấn công và nổi dậy của quân và dân ta đồng loạt nổ ra toàn miền Nam. Tại thị xã Vị Thanh, lực lượng vũ trang ta luồn sâu đánh vào hậu cứ địch gây cho chúng nhiều thiệt hại. Kết thúc đợt I cuộc tổng tấn công, quân và dân thị xã Vị Thanh phối hợp với Tiểu đoàn Tây Đô II của tỉnh, đã đánh địch 20 trận lớn nhỏ, loại khỏi vòng chiến đấu 409 tên, phá hủy 12 xe quân sự, đánh sập một góc Tòa hành chính và 1 lữ quán Mỹ.

Các đòn tấn công vũ trang của ta trong đợt I và phong trào đấu tranh mạnh mẽ của quần chúng nhân dân đã tác động mạnh tinh thần binh sĩ ngụy. Chính điều đó đã tạo điều kiện thuận lợi cho ta vận động, kêu gọi binh lính và sĩ quan ngụy rời bỏ hàng ngũ kẻ thù hoặc phản chiến chống lại bọn chỉ huy. Ngày 3-3-1968, một số anh em binh sĩ ở Trung tâm huấn luyện Ô Môi (đầu cầu 30-4 và đầu lộ Lê Hồng Phong ngày nay) và Tòa hành chính của tỉnh lỵ Chương Thiện đã làm binh biến diệt gọn 1 đại đội gồm 72 tên, thu 24 súng, 1 máy thông tin và nhiều quân trang, quân dụng.

Giữa lúc ta đang chuẩn bị cho cuộc tấn công đợt II, bọn địch ở thị xã Vị Thanh được tăng cường thêm lực lượng Phượng Hoàng và 10 đoàn bình định của tỉnh Chương Thiện cũng được đưa về đây để thực hiện phòng thủ và càn quét.

Chuẩn bị cho tấn công đợt II, Tỉnh ủy Cần Thơ đã điều đồng chí Sáu Vàng về làm Bí thư Thị xã ủy Vị Thanh, tăng cường Tiểu đoàn Tây đô II mới xây dựng về hỗ trợ cho thị xã. Từ giữa tháng 3 đến tháng 5-1968, quân và dân thị xã Vị Thanh đã bước vào cao điểm II của cuộc tổng tấn công. Trong trận này, ta phá hủy nhiều kho tàng, đốt cháy nhiều trại lính, diệt hơn 10 tên ác ôn trong nội ô thị xã, cơ sở nội tuyến phá hủy 1 khẩu pháo 105 ly, 2 khẩu cối 106 ly 7 và gần 10kg thuốc TNT…

Do chưa được tăng cường lực lượng, ta phải rút lực lượng ra khỏi thị xã. Lúc này, địch phản kích quyết liệt nhưng vấp phải sự chống trả mạnh mẽ của quân và dân ta. Chỉ tính riêng trong 2 tháng 5 và 6-1968, quân dân thị xã Vị Thanh đã tiêu diệt hơn 250 tên địch, trong đó có 2 tên Mỹ.

Địch tiếp tục triển khai chiến dịch “quét và giữ” đưa các tiểu đoàn chủ lực và tăng cường phương tiện chiến tranh. Mặc dù địch phản công điên cuồng, nhưng Đội biệt động thị xã vẫn bám trụ đánh địch ngay trên địa bàn vùng ven thị xã. Chỉ trong 6 tháng cuối năm 1968, đơn vị đã đánh địch 23 trận, tiêu diệt 337 tên, làm bị thương 202 tên, bắt sống 7 tên, thu 34 súng các loại, phá hủy 7 xe quân sự, 1 tàu sắt và bắn hư 1 máy bay L19.

Tháng 10-1968, địch đánh vào căn cứ của Thị xã ủy. Lực lượng an ninh thị xã chỉ với 25 đồng chí đã chặn đánh địch quyết liệt, diệt được 26 tên và bắn bị thương 12 tên, thu 6 súng, một máy PRC 25. Ta bảo vệ được an toàn cơ quan Thị xã ủy.

VỊ THANH