Siêu động đất tại Nhật Bản ?

Cơ quan Khí tượng Nhật Bản dự báo siêu động đất với tâm chấn giả định thuộc rãnh thấp Nankai đã khiến nhiều hoạt động tại quốc gia này bị đình trệ để lo ứng phó.

Ngôi nhà bị phá hủy sau trận động đất ở Osaki, tỉnh Kagoshima, Nhật Bản, ngày 8-8-2024. Ảnh: KYODO/TTXVN

Theo đó, sau trận động đất có độ lớn 7,1 ngoài khơi tỉnh Miyazaki hôm 8-8 vừa qua khiến 14 người bị thương gây thiệt hại nhiều nhà cửa, cơ sở hạ tầng ở Nhật Bản, Cơ quan Khí tượng nước này đã họp khẩn cấp, kiến nghị đưa 707 thành phố/thị trấn thuộc 29 địa phương từ tỉnh Ibaraki đến tỉnh Okinawa nằm trong diện dự báo sẽ có động đất với độ lớn từ 6 trở lên và sóng thần có thể cao từ 3m trở lên.

Cơ quan Khí tượng Nhật Bản dự báo nếu siêu động đất xảy ra, sẽ có các đợt rung chấn mạnh trên diện rộng từ vùng Kanto đến vùng Kyushu và sóng thần cao sẽ xuất hiện dọc theo bờ biển Thái Bình Dương từ vùng Kanto đến vùng Okinawa.

Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio đã quyết định hủy chuyến thăm đến các nước Trung Á để tập trung chỉ đạo công tác ứng phó với siêu động đất. Chính phủ Nhật Bản kêu gọi người dân tại các khu vực trọng điểm kiểm tra lại những biện pháp ứng phó với nguy cơ xảy ra động đất như cố định đồ đạc trong nhà, xác nhận địa điểm và cách thức sơ tán khẩn cấp, đặc biệt là các phương án sơ tán đối với người cao tuổi, trẻ nhỏ, người khuyết tật.

Trước đó, Chính phủ Nhật Bản cho biết khả năng xảy ra một trận động đất lớn trong vòng 30 năm tới có thể lên đến 70%. Các chuyên gia nhận định một trận động đất như vậy có thể ảnh hưởng tới dải bờ biển rộng lớn của Nhật Bản và đe dọa khoảng 300.000 sinh mạng trong kịch bản xấu nhất.

Theo đài truyền hình NHK, các nhà khí tượng học đã tập hợp và đưa ra cảnh báo sóng thần tạm thời. Vào thời điểm đó, một ủy ban đặc biệt cảnh báo nguy cơ một “trận động đất lớn” khác có thể xảy ra trong tuần tới. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử cơ quan này đưa ra loại cảnh báo toàn quốc trên. Các chuyến tàu cao tốc phải giảm tốc để đề phòng, làm gián đoạn việc đi lại của người dân.

Do phần lớn đất nước vẫn trong tình trạng cảnh giác cao độ, chuẩn bị cho tình huống khẩn cấp có thể xảy ra trong mùa du lịch cao điểm kỳ nghỉ hè khiến hàng chục ngàn khách du lịch đã hủy bỏ các chuyến đi và vé đặt khách sạn. Điều này cũng phản ánh sự tập trung cao độ của Nhật Bản vào việc chuẩn bị sẵn sàng cho các tình huống khẩn cấp như động đất.

Nhật Bản không còn xa lạ với những trận động đất nghiêm trọng. Quốc gia Mặt trời mọc này nằm trên Vành đai lửa, khu vực có hoạt động địa chấn và núi lửa dữ dội ở cả hai phía Thái Bình Dương.

 Trong lịch sử, trận động đất tồi tệ nhất mà Nhật Bản hứng chịu là trận động đất Tohoku mạnh 9,1 độ xảy ra vào năm 2011, gây ra thảm họa sóng thần và hạt nhân lớn. Khoảng 20.000 người đã thiệt mạng trong thảm kịch “kép” đó.

Sau trận động đất lịch sử như vậy, các nhà địa chấn học đã cảnh báo về một “siêu động đất” tại Rãnh Nankai với cường độ có thể vượt quá 9 trong vài thập kỷ tới. Việc các nhà khoa học cảnh báo về khả năng trận động đất này có thể xảy ra thường xuyên đến mức người dân và chính quyền coi đây là kiến thức phổ biến.

Trong khi đó, Robert Geller, nhà địa chấn học và giáo sư danh dự tại Đại học Tokyo, bày tỏ sự nghi ngờ, gọi trận động đất ở Rãnh Nankai là một “chuyện bịa đặt”. Ông cũng lập luận động đất không xảy ra theo chu kỳ mà có thể xảy ra ở bất kỳ địa điểm và thời gian nào. Điều này có nghĩa là có rất ít điểm tính toán khi nào trận động đất tiếp theo sẽ xảy ra dựa trên thời điểm những trận động đất trước đó xảy ra.

Mặc dù chỉ là dự báo siêu động đất, tuy nhiên Nhật Bản đã chủ động ứng phó từ nhiều mặt. Đây là tác nhân giảm nhẹ thiệt hại ở quốc gia thường xuyên xảy ra thiên tai này.

HN tổng hợp