Kết quả thế nào sau một năm thí điểm giáo dục STEM ?

Triển khai thí điểm từ đầu năm học 2023-2024, giáo dục STEM ở bậc tiểu học trên địa bàn tỉnh đã gặt hái những kết quả gì trong dạy học ?

Từ các nguyên vật liệu đơn giản, tái sử dụng, thông qua giáo dục STEM, giáo viên, học sinh đã làm được nhiều đồ dùng giảng dạy, các sản phẩm sáng tạo.

Có nhiều cái hay nhưng cũng còn khó...

Ông Cao Thanh Tùng, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nàng Mau 1, huyện Vị Thủy, cho biết: “Sau một năm triển khai thí điểm dạy 2 chủ đề/học kỳ/lớp, tôi nhận thấy sự thay đổi tích cực từ phương pháp dạy học của thầy cô đến cách tiếp cận bài học của học sinh. Giáo dục STEM có vai trò quan trọng trong thực hiện hiệu quả Chương trình giáo dục phổ thông mới. STEM giúp học sinh vừa được học, vừa khám phá khi chính tay tạo ra nhiều sản phẩm thông qua tiết học”.

Giáo dục STEM có 8 bước và 5 hoạt động chính gồm xây dựng ý tưởng; xác định vấn đề và đưa ra giải pháp triển khai, giải quyết vấn đề; thiết kế các công cụ, điều kiện để tạo ra sản phẩm giải quyết vấn đề; thí nghiệm thực tiễn; hoàn thiện và trình bày. Các môn học đặc thù cho giáo dục STEM gồm tự nhiên và xã hội (lớp 1 đến lớp 3), khoa học (lớp 4 đến lớp 5), công nghệ, toán, tin học và mỹ thuật…

Là một trong những trường đã tổ chức dạy được 3 chủ đề STEM/khối/học kỳ từ lớp 1 đến lớp 4 trong năm học qua, ông Phạm Duy Minh, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, thành phố Vị Thanh, nhận thấy: “Đa số học sinh bày tỏ sự hào hứng, thích thú trong giờ học STEM. Qua hoạt động giáo dục STEM, học sinh được vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết vấn đề thực tiễn. Các em có cơ hội thực hành nhiều kỹ năng như thuyết trình, làm việc nhóm, phát triển về tư duy nghệ thuật, phản biện, sáng tạo; tự làm nên sản phẩm đa dạng để ứng dụng vào thực tế”.

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, nhưng theo các trường tiểu học, khó khăn hiện nay khi dạy học STEM là phần lớn không có thời gian để hoàn thành sản phẩm tại lớp và một số sản phẩm khá khó đối với học sinh cần có thời gian, có sự hỗ trợ từ cha mẹ học sinh ở nhà. Một số chủ đề giáo viên chỉ biết sơ qua, hiểu mơ hồ và còn lúng túng khi áp dụng phương pháp giáo dục STEM dù đã được tập huấn về phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực. Các trường đa phần chưa có phòng học STEM theo chuẩn, chủ yếu đang tận dụng phòng máy tính, góc cầu thang…

Định hướng nhân rộng ra sao ?

Giáo dục STEM là phương thức giáo dục chủ yếu dựa trên dạy học tích hợp, tạo cơ hội cho học sinh huy động, tổng hợp kiến thức, kỹ năng thuộc các lĩnh vực để giải quyết hiệu quả các vấn đề trong thực tiễn cuộc sống. Giáo dục STEM có 3 hình thức, là bài học STEM, hoạt động trải nghiệm STEM và làm quen với nghiên cứu khoa học, kỹ thuật.

Hoạt động giáo dục STEM ở bậc tiểu học được Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai thí điểm từ năm học 2022-2023 cho một số cơ sở giáo dục thuộc các tỉnh, thành phố. Đến năm học 2023-2024, Bộ chỉ đạo các tỉnh, thành phố còn lại xây dựng kế hoạch triển khai theo lộ trình từng giai đoạn (mỗi tỉnh chọn ít nhất 5 đơn vị cấp huyện, mỗi đơn vị cấp huyện chọn ít nhất 5 cơ sở giáo dục tiểu học để thí điểm thực hiện).

Ông Hồ Văn Bé Hai, Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học - Giáo dục Mầm non, Sở Giáo dục và Đào tạo, thông tin: “Năm học 2023-2024, trên địa bàn tỉnh đã triển khai thí điểm giáo dục STEM ở 25/145 trường tiểu học. Thực hiện được 407 lượt chủ đề/hoạt động trải nghiệm STEM với 13.873 học sinh được học. Qua đây, tạo bước đột phá về đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, giúp học sinh hứng thú học tập, nghiên cứu, say mê, bước đầu làm quen với hoạt động nghiên cứu khoa học”.

Đánh giá sau 1 năm triển khai thí điểm giáo dục STEM và định hướng nhân rộng trong năm học tới, bà Trần Thị Huyền, Phó Giám đốc, Sở Giáo dục và Đào tạo, nhấn mạnh: “Ngành sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông nâng cao nhận thức về giáo dục STEM; huy động nguồn lực xã hội tham gia phát triển giáo dục STEM. Yêu cầu các nhà trường chủ động xây dựng kế hoạch triển khai giáo dục STEM; bồi dưỡng cho giáo viên về giáo dục STEM; chỉ đạo các tổ chuyên môn tăng số lượng chủ đề STEM đưa vào kế hoạch giáo dục các môn học. Nhân rộng và lan tỏa hệ thống bài giảng chủ đề STEM/hoạt động trải nghiệm STEM đã qua thực nghiệm đến các nhà trường chưa thực hiện thí điểm, năm học 2024-2025 sẽ triển khai 100% trường tiểu học thực giáo dục STEM hiệu quả”.

AN NHIÊN