Hiệu quả từ công tác cải cách tư pháp

Theo Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp (CCTP) tỉnh, thời gian qua, các cấp, các ngành trong tỉnh đã triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ CCTP, qua đó tạo được sự chuyển biến tích cực trong hoạt động của các cơ quan liên quan.

Một phiên tòa lưu động được xét xử rút kinh nghiệm theo tinh thần cải cách tư pháp trên địa bàn huyện Vị Thủy.

Năm 2020, hoạt động của các cơ quan tư pháp trên địa bàn tỉnh có nhiều đổi mới, chất lượng công tác giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, điều tra, truy tố, xét xử được nâng lên; sự phối hợp hoạt động giữa các cơ quan tư pháp, nhất là cơ quan điều tra, viện kiểm sát và tòa án ngày càng chặt chẽ, từ đó nâng cao hiệu quả trong thực thi nhiệm vụ.

Trong năm, cơ quan điều tra các cấp đã điều tra, làm rõ hàng trăm vụ phạm pháp hình sự, thu hồi tài sản nhiều tỉ đồng. Trong đó, tỷ lệ điều tra, làm rõ tội phạm đạt trên 97%; đã đấu tranh, triệt phá nhiều băng, nhóm tội phạm nguy hiểm. Viện kiểm sát hai cấp thụ lý kiểm sát điều tra 533 vụ, phối hợp với tòa án tổ chức được 84 phiên tòa rút kinh nghiệm. Công tác thi hành án dân sự với tổng số thụ lý hơn 8.546 việc, trong đó, giải quyết xong 5.926 việc.

Có được những kết quả trên là nhờ cấp ủy các cấp thường xuyên quan tâm công tác xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức các cơ quan tư pháp, từng bước nâng cao trình độ chuyên môn, bản lĩnh chính trị, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ CCTP trong tình hình mới. Bên cạnh đó, các cơ quan tư pháp cũng đã chủ động bố trí, sắp xếp, điều chuyển cán bộ điều tra, kiểm sát, thẩm phán, chấp hành viên nhằm nâng cao hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ tư pháp tỉnh nhà.

Trong hoạt động thi hành án, ông Lê Phước Toàn, Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh, cho biết, thực hiện theo yêu cầu CCTP trong công tác THADS, thời gian qua lãnh đạo cục và các chi cục rất quan tâm, chú trọng công tác tuyên truyền giáo dục, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.

“Trong hoạt động nghiệp vụ, Cục THADS tỉnh lấy giáo dục, thuyết phục là chính, chỉ áp dụng biện pháp cưỡng chế khi biện pháp giáo dục không hiệu quả. Do đó, kết quả hoạt động thi hành án trong năm qua cho thấy, việc áp dụng biện pháp cưỡng chế ngày càng giảm (chỉ phải tiến hành cưỡng chế 92 trường hợp, giảm 24 trường hợp), góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự địa phương”, ông Toàn thông tin thêm.

Còn đối với công tác xét xử, chuyển biến trong việc CCTP của tòa án hai cấp thể hiện rõ nhất chính là việc đổi mới tổ chức phiên tòa cả về nội dung và hình thức. Việc bố trí thay đổi lại phòng xử án đã thể hiện tinh thần đổi mới, cải cách từ mô hình tố tụng xét hỏi sang mô hình tranh tụng, coi tranh tụng là khâu đột phá.

Ông Trương Đình Nghệ, Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh, đánh giá: “Thời gian qua, tòa án hai cấp rất chú trọng việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm góp phần nâng cao kỹ năng xét xử của thẩm phán để đưa ra bản án chính xác, khách quan. Sau các phiên tòa, hội đồng xét xử đều tổ chức họp đánh giá về việc áp dụng pháp luật; việc điều hành phiên tòa của thẩm phán chủ tọa phiên tòa; kỹ năng xử lý tình huống… để từ đó rút ra những mặt mạnh và hạn chế trong quá trình xét xử”.

Trong hoạt động trợ giúp pháp lý, công tác CCTP cũng được đơn vị rất chú trọng. Theo lãnh đạo Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh, hiện nay theo quy định, khi đối tượng thuộc diện được trợ giúp pháp lý có nhu cầu thì cần liên hệ trung tâm để được hỗ trợ các thủ tục. Tuy nhiên, trong những năm qua, thực hiện tốt việc phối hợp, khi nhận được thông tin từ người dân hay từ các cơ quan chức năng (tòa án, viện kiểm sát, công an) ở các huyện, lãnh đạo trung tâm sẽ chủ động cử người xuống tận địa phương để hỗ trợ người dân miễn phí.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Ban Chỉ đạo CCTP tỉnh thì công tác CCTP vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định như công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật hiệu quả chưa cao; việc tham mưu, đề xuất, phối hợp trong CCTP có lúc chưa kịp thời, chặt chẽ. Cùng với đó, trong bối cảnh các vụ án và tính chất phức tạp của vụ án ngày càng tăng, lực lượng cán bộ tư pháp, hoạt động bổ trợ tư pháp có hạn, áp lực công việc nhiều cũng ảnh hưởng tiến độ giải quyết.

Để nâng cao hiệu quả CCTP trong thời gian tới, năm 2021 Ban Chỉ đạo CCTP tỉnh đề ra nhiều nhóm nhiệm vụ trọng tâm. Trong đó, đề nghị các cơ quan tư pháp trên địa bàn tỉnh cần đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật bằng nhiều hình thức, nội dung; đẩy mạnh xã hội hóa các lĩnh vực bổ trợ tư pháp, phấn đấu trong thời gian tới hình thành được mạng lưới dịch vụ pháp lý rộng khắp, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Bên cạnh đó, tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, giải quyết kịp thời các vụ án trọng điểm và những vụ án dư luận xã hội quan tâm, hạn chế thấp nhất tình trạng án oan sai, bị hủy, sửa.

Bài, ảnh: Đ.BẢO