Hòa bình ở Afghanistan: Khó đạt được thỏa thuận

Kỳ vọng đạt được thỏa thuận hòa bình ở Afghanistan từ cuộc đàm phán của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ với Taliban khó thành hiện thực khi cuộc chiến đang gia tăng từng ngày ở quốc gia này.

Lực lượng quân đội Afghanistan. Nguồn: AP

Theo đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper dự định sẽ hội kiến Tổng thống nước chủ nhà Ashraf Ghani và gặp binh sĩ Mỹ đang đồn trú ở Afghanistan trong chuyến thăm này. Chuyến thăm được cho là nhằm tái khẳng định cam kết của Mỹ sẽ không từ bỏ Afghanistan sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi tháng trước tuyên bố chấm dứt các cuộc đàm phán với phiến quân Taliban sau một vụ tấn công của tổ chức này khiến một binh sĩ Mỹ tại Afghanistan thiệt mạng.

Bộ trưởng Esper nêu rõ: “Mục đích của chuyến công du này vẫn là đạt được một thỏa thuận hòa bình ở một số điểm, một thỏa thuận chính trị. Đây là phương hướng tối ưu nhất để hướng tới. Tôi hy vọng chúng ta có thể tiến về phía trước và tiếp tục với một thỏa thuận chính trị đáp ứng được các mục tiêu mà chúng ta muốn đạt được”.

Mỹ hiện có hơn 14.000 quân đóng tại Afghanistan, với mục tiêu là hỗ trợ đồng minh này tiêu diệt khủng bố. Tuy nhiên, 18 năm tham chiến ở quốc gia này, quân đội Mỹ không tiêu diệt được Taliban lập lại hòa bình cho người dân nơi đây mà ngược lại càng lún sâu vào cuộc chiến phi nghĩa này. Câu chuyện trên vô hình trung không chỉ làm mất uy tín của một nước Mỹ hùng mạnh mà còn làm cho nhiều binh sĩ Mỹ bỏ mạng nơi đất khách quê người.

Báo cáo của Liên Hiệp Quốc (LHQ) công bố ngày 17-10 cho thấy, số dân thường thiệt mạng hoặc bị thương do xung đột tại Afghanistan từ tháng 7 đến tháng 9 trong năm nay, lên tới mức cao chưa từng thấy, với 1.174 người thiệt mạng và 3.139 người bị thương trong các vụ bạo lực ở Afghanistan, tăng 42% so với cùng kỳ năm ngoái. Như vậy, lũy kế 9 tháng đầu năm 2019, đã có hơn 2.560 dân thường thiệt mạng và khoảng 5.600 người bị thương, hơn 41% trong số này là phụ nữ và trẻ em. Phần lớn các cuộc bạo lực tại nước này là do những thành phần chống chính phủ như nhóm Hồi giáo Taliban gây ra.

Phái bộ hỗ trợ của LHQ tại Afghanistan (UNAMA) nhấn mạnh con số thương vong trên là không thể chấp nhận được, trong khi phần lớn các bên liên quan thừa hiểu rằng hành động quân sự không phải là giải pháp chấm dứt cuộc xung đột tại nước này. Báo cáo chỉ rõ số dân thường thiệt mạng tăng cao càng cho thấy đối thoại hòa bình hướng tới một lệnh ngừng bắn và sự dàn xếp chính trị lâu dài là rất cần thiết.

Tuy nhiên, chuyến công du của ông Esper tới Kabul diễn ra giữa lúc có nhiều nghi ngờ về các cam kết của Washington đối với các đồng minh sau khi nước này bất ngờ rút binh sĩ khỏi Đông Bắc Syria và từ lâu ông Trump đã có ý định rút khỏi những sự can dự ra nước ngoài.

Trao đổi với các phóng viên tháp tùng đến Afghanistan, Bộ trưởng Esper khẳng định nếu cần thiết, Mỹ có thể giảm từ 14.000 binh sĩ hiện nay xuống còn 8.600 quân mà không làm ảnh hưởng đến các chiến dịch chống khủng bố.

Trong một động thái liên quan, những ngày qua, quân đội Afghanistan tiếp tục mở chiến dịch tấn công nhằm vào phiến quân Taliban ở một số khu vực của tỉnh Baghlan và đến nay đã có 16 ngôi làng được giải phóng. Trong khi đó, người phát ngôn nổi tiếng của Taliban Zabihullah Majahid đã bác bỏ tuyên bố của chính quyền và khẳng định chiến dịch của các lực lượng an ninh đã bị đẩy lui.

Từ thực tế trên, giới quan sát cho rằng khó có thể đạt được hòa đàm Mỹ - Taliban trong thời điểm này bởi còn quá nhiều bất đồng giữa các bên liên quan. Tuy nhiên, nếu thỏa thuận được ký kết cũng sẽ không bao gồm lệnh ngừng bắn trực tiếp và toàn diện, thay vào đó là cam kết mở đường giảm bạo lực cũng như mở ra tiến trình đàm phán giữa Taliban và Chính phủ Afghanistan sau đó.   

HN tổng hợp