Tình hình Venezuela đặc biệt nghiêm trọng

Tình hình Venezuela đặc biệt nghiêm trọng trong ngày 23-2 - ngày thủ lĩnh phe đối lập - tổng thống lâm thời tự xưng của Venezuela Juan Guaido tuyên bố sẽ đưa bằng được hàng cứu trợ vào quốc gia Nam Mỹ này, bất chấp sự phản đối của Chính phủ Venezuela.

Căng thẳng về hàng viện trợ có thể biến khu vực biên giới giữa Venezuela với Brazil và Colombia trở thành điểm nóng xung đột. Ảnh: BBC

Đụng độ đã xảy ra tại khu vực biên giới giữa Venezuela và Brazil sau khi Tổng thống Nicolás Maduro ra lệnh đóng cửa hoàn toàn các cửa khẩu biên giới với Brazil, đồng thời đang xem xét khả năng áp dụng lệnh này đối với các cửa khẩu với Colombia, trong bối cảnh phe đối lập và các thế lực bên ngoài đang gây sức ép để đưa các chuyến hàng viện trợ nhân đạo vào lãnh thổ Venezuela vào ngày 23-2. Ít nhất 2 người đã thiệt mạng và nhiều người khác bị thương trong các vụ đụng độ gần biên giới Venezuela và Brazil.

Vụ việc xảy ra trong bối cảnh, hàng nghìn người đã tụ tập tham dự 2 buổi hòa nhạc do 2 bên đối lập Venezuela tổ chức tại khu vực biên giới giữa Venezuela và Colombia. Ở bên này Venezuela nhiều người đã tham dự một buổi hòa nhạc do Tổng thống Maduro tổ chức để bày tỏ sự ủng hộ đối với ông. Trong khi đó, ở bên kia biên giới Colombia cũng diễn một buổi hòa nhạc do tỉ phú Anh tại Colombia tổ chức có sự tham dự của một số lãnh đạo các quốc gia Mỹ Latinh, với danh nghĩa quyên tiền hỗ trợ cho Venezuela. Bất chấp lệnh cấm đi lại của chính quyền Tổng thống Maduro, thủ lĩnh phe đối lập Guaido đã xuất hiện tại buổi hòa nhạc này.

Lãnh đạo phe đối lập Juan Guaido, người tự xưng là tổng thống Venezuela, hôm 21-2 cũng đã ban hành sắc lệnh “tổng thống” số 001, cho phép hàng viện trợ Mỹ vào Venezuela.

Vào ngày 22-2, Đặc phái viên Mỹ về tình hình Venezuela đã lên một máy bay mang thêm hàng viện trợ Mỹ tới Cucuta của Colombia. Tại Cucuta, Abrams gặp Tổng thống Colombia Ivan Duque, Tổng thống Chile Sebastian Pinera và Tổng thống Paraguay Mario Abdo. Kể từ ngày 4-2, Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ đã điều 5 máy bay chở 191 tấn vật tư, bao gồm thuốc cho 40.000 người trong 90 ngày, các thiết bị y tế như xe lăn và nạng, thực phẩm.

Tuy nhiên, chính phủ của Tổng thống Nicolas Maduro phản đối hàng viện trợ vì cho rằng đó là cái cớ để Mỹ can thiệp vào Venezuela. Hàng viện trợ được chuyển cho phe đối lập thay vì cho chính phủ ở Caracas. Hơn nữa, Đặc phái viên Mỹ về Venezuela Elliott Abrams có lịch sử sử dụng các đoàn xe nhân đạo để đưa vũ khí vào các nước Mỹ Latinh, gây bất ổn chính trị.

Diễn biến về tình hình tại Venezuela khiến nhiều nước và tổ chức trên thế giới bày tỏ quan ngại. Nga, Trung Quốc, Mexico, Thổ Nhĩ Kỳ, Uruguay… là những nước lên tiếng ủng hộ ông Maduro với tư cách là tổng thống được bầu chọn hợp pháp của đất nước. Bộ Ngoại giao Nga hôm 22-2 cáo buộc Mỹ lợi dụng các chuyến hàng viện trợ nhân đạo tới Venezuela để thực hiện hành động quân sự chống lại chính phủ của Tổng thống Nicolás Maduro. Phát biểu tại cuộc họp báo, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nhấn mạnh: “Vào ngày 23-2, một hành động gây hấn quy mô lớn đầy nguy hiểm đang diễn ra ở khu vực biên giới Venezuela mang tên đoàn xe cứu trợ, do Mỹ khởi xướng, đã gây ra một cuộc đụng độ của những người ủng hộ và phản đối chính phủ hiện tại và tạo thành cơ hội cho hành động quân sự nhằm loại bỏ tổng thống hợp pháp hiện tại của Venezuela”. Đề cập đến việc đã 5 năm kể từ khi cuộc cách mạng Ukraine đảo chính, bà Zakharova nói rằng Washington đang chuẩn bị cho sự thay đổi chế độ ở Venezuela. “Có vẻ như ở Washington không có gì để đánh dấu 5 năm đảo chính ở Ukraine, vì vậy họ đã quyết định tổ chức một cuộc đảo chính”.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc trước đó khẳng định Trung Quốc phản đối hành động can thiệp quân sự vào tình hình Venezuela, đồng thời cho rằng hàng viện trợ nhân đạo không nên bị ép đưa vào quốc gia Mỹ Latinh này do lo ngại điều này có thể dẫn tới tình trạng bạo lực.

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres hôm 22-2 lên tiếng kêu gọi giảm bạo lực tại Venezuela. Cùng ngày, người phát ngôn Liên Hiệp Quốc Stephane Dujarric cho biết Liên Hiệp Quốc vô cùng quan ngại về khả năng sự viện trợ nhân đạo của Mỹ dành cho Venezuela bị chính trị hóa, đồng thời kêu gọi các bên tránh sử dụng vũ lực.

LONG TẤN tổng hợp