“ĐIỂM SON” CHÍNH SÁCH XÃ HỘI Ở HẬU GIANG

Tóm tắt: Mục tiêu cơ bản của chính sách xã hội là bảo đảm ổn định xã hội, tạo điều kiện cho tăng trưởng và phát triển, hướng tới công bằng, tiến bộ; không ngừng cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và cuộc sống tốt đẹp, bình đẳng, hạnh phúc của Nhân dân. Trải qua 20 năm hình thành và phát triển, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hậu Giang luôn không ngừng phát huy nội lực, tận dụng thời cơ, từng bước vượt qua khó khăn, phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Một trong những điểm sáng của Hậu Giang là thực hiện tốt việc phát triển kinh tế đi đôi với đảm bảo an sinh xã hội, thể hiện rõ nét qua những thành tựu đã đạt được trong thời gian qua và giải pháp trong thời gian tới.

Từ khóa: Chính sách xã hội, điểm son, Hậu Giang…

Đi đôi với phát triển kinh tế thì việc bảo đảm an sinh xã hội là chủ trương nhất quán và xuyên suốt của Đảng trong lãnh đạo xây dựng và phát triển đất nước. Đây là chính sách cơ bản để giảm nghèo, bảo đảm đời sống của nhân dân, thực hiện công bằng, tạo sự đồng thuận xã hội, góp phần giữ vững ổn định chính trị, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội và củng cố quốc phòng, an ninh. Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của chính sách xã hội, trong thời gian qua, quá trình tổ chức thực hiện chính sách xã hội trên địa bàn tỉnh Hậu Giang đã được sự lãnh đạo sâu sát của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh và chính quyền các cấp bằng những chương trình, kế hoạch, đề án với những mục tiêu cụ thể đó là bảo đảm công bằng xã hội mà trọng tâm là dành sự hỗ trợ các nhóm đối tượng yếu thế, những đối tượng đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh.

1. Điểm son chính sách xã hội ở Hậu Giang

Trong báo cáo giữa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV nhiệm kỳ 2020-2025, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Hậu Giang báo cáo đánh giá giữa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV nhiệm kỳ 2020-2025 đạt được những kết quả tích cực về chính sách xã hội. Hiện nay, toàn tỉnh hiện đang chi trả trợ cấp hàng tháng cho trợ cấp thường xuyên trên 988.900 lượt đối tượng từ đó giúp người dân vượt qua những khó khăn trong cuộc sống; tổ chức tặng quà, thăm hỏi, động viên tinh thần cho các đối tượng vào các dịp Lễ, Tết trong năm.

Một số lĩnh vực cụ thể như chính sách người có công, bảo trợ xã hội, giảm nghèo và bảo trợ xã hội đạt được những thành tựu nổi bật như sau:

Lĩnh vực người có công đạt nhiều thành tựu khi tiếp nhận mới 4.341 hồ sơ các loại, xem xét giải quyết thực hiện chính sách được 3.909 hồ sơ. Với sự nỗ lực của các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở, thông qua các chính sách hỗ trợ của Trung ương, địa phương, chương trình ủy thác sang Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh cho 1.600 hộ là người có công, gia đình người có công vay vốn phát triển sản xuất, số tiền 56.352 triệu đồng; mỗi ngành hỗ trợ, giúp đỡ 01 hộ nghèo có thành viên là người có công. Tổ chức 43 cuộc Hội nghị gặp gỡ gia đình chính sách, người có công với 2.374 người có công tham dự, có 575 lượt ý kiến, kiến nghị được người có công quan tâm xoay quanh vấn đề tập trung vào các nội dung như công tác tổ chức điều dưỡng người có công; nâng mức trợ cấp, phụ cấp đối với người có công; hỗ trợ xây dựng và sữa chữa nhà ở đối với người có công; đề nghị mua bảo hiểm y tế cho thân nhân của thương binh có tỷ lệ tổn thương cơ thể dưới 61%... Đây là dịp để các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở được thăm hỏi về đời sống vật chất và tinh thần của người có công; cũng là dịp để các cấp, các ngành trả lời, giải đáp, làm sáng tỏ những thắc mắc, yêu cầu của người có công; đồng thời tuyên truyền, thông tin đến người có công hiểu rõ hơn chính sách, quy định của Nhà nước về các chế độ đối với người có công. Toàn tỉnh đã vận động xây dựng mới 47 căn nhà tình nghĩa cho người có công gặp khó khăn về nhà ở trên địa bàn, tổng kinh phí 3.220 triệu đồng. Nhìn chung công tác quản lý, thực hiện các chế độ chính sách ưu đãi đối với thương binh, bệnh binh được địa phương quan tâm thực hiện tốt.

Lĩnh vực Bảo trợ xã hội - Trẻ em và Bình đẳng giới được bảo đảm khi các đối tượng được nhận trợ cấp và các chính sách đi kèm như chi trả trợ cấp hàng tháng, trợ cấp mai táng phí 5.396 trường hợp; trợ giúp xã hội khẩn cấp cho 488 trường hợp; cấp trên 54.180 thẻ bảo hiểm y tế cho đối tượng bảo trợ xã hội, kinh phí trên 41.000 triệu đồng. Tổ chức chúc thọ 2.022 người cao tuổi tròn 90 và 137 người cao tuổi tròn 100 tuổi. Mặt khác, công tác ứng dụng công nghệ thông tin trong thực hiện chính sách trợ giúp xã hội trên địa bàn tỉnh được Lãnh đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội quan tâm chỉ đạo thực hiện điển hình như cập nhật vào hệ thống phần mềm cơ sở dữ liệu bảo trợ xã hội (phần mềm trực tuyến) và 100% huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh, ứng dụng phần mềm trong lập danh sách chi trả trợ cấp xã hội hàng tháng.

Lĩnh vực giảm nghèo được triển khai giải quyết tốt việc xây dựng các đề án, Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh; thực hiện đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo, phát triển giáo dục nghề nghiệp vùng khó khăn, hỗ trợ việc làm bền vững với tổng kinh phí thực hiện 6.345 triệu đồng. Sở Lao động - Thương binh và xã hội tỉnh Hậu Giang phối hợp với các sở ban ngành các cấp kêu gọi sự hỗ trợ từ các mạnh thường quân, tổ chức nhiều hoạt động họp mặt, tặng quà cho các em nhân dịp Tết Nguyên đán; Quốc tế thiếu nhi 1/6; Tết Trung thu từ đó chia sẽ những khó khăn, kịp thời động viên về vật chất và tinh thần đối với các gia đình gặp khó khăn trong cuộc sống, nhất là trẻ em mồ côi. Tổ chức thành công các hội thi, tọa đàm công tác bình đẳng giới và vì sự tiến bộ phụ nữ, với gần 500 đại biểu tham dự; phát hành và nhân bản 22.00 tờ rơi về công tác bình đẳng giới, phòng ngừa ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới. Những hoạt động tuyên truyền lồng ghép tuyên truyền bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú.

Lĩnh vực bảo hiểm xã hội được thực hiện hiệu quả khi Bảo hiểm xã hội đã tích cực phối hợp với các sở ban ngành, đoàn thể, báo đài tập trung công tác tuyên truyền về chính sách Bảo hiểm Y tế đến người dân thông qua việc ký kết các quy chế, chương trình, kế hoạch liên ngành với đa ngành các hoạt động thông tin. Từ những hoạt động trên đã lan tỏa những giá trị nhân văn sâu rộng về chính sách Bảo hiểm Y tế, nâng cao nhận thức giúp người dân hiểu rõ giá trị những chính sách mang lại. Tự giác đăng ký tham gia góp phần nâng cao tỷ lệ bao phủ về bảo hiểm y tế bảo hiểm xã hội trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, cùng với công tác tuyên truyền, các xã, phường thị trấn trong tỉnh thực hiện nhiều mô hay, cách làm hiệu quả để đưa chính sách bảo hiểm y tế đi vào cuộc sống. Tỉnh dành kinh phí để đóng và hỗ trợ mức đóng bảo hiểm y tế cho người dân từ 5% đến 70% mức đóng bảo hiểm y tế cho cả giai đoạn 2022-2025 cho các đối tượng là người thuộc hộ nông- lâm- ngư nghiệp có mức sống trung bình thuộc các trường hợp người từ đủ 60 tuổi đến dưới 80 tuổi, học sinh sinh viên và người có bệnh mãn tính, người dân đang sống trong vùng không còn được công nhận là khó khăn, đặc biệt khó khăn theo Quyết định số 861/QĐ-TTg.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được thì việc thực hiện chính sách xã hội của tỉnh còn tồn tại một số hạn chế nhất định: Nguồn kinh phí của tỉnh đầu tư cho chính sách xã hội còn hạn chế; một số chính sách xã hội chưa bao phủ hết các nhóm đối tượng, mức trợ cấp xã hội còn thấp; một bộ phận hộ nghèo chưa chí thú làm ăn, còn trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của Nhà nước và cộng đồng. Mức sống của gia đình chính sách có cải thiện nhưng chưa bền vững. Trình độ người lao động thấp chưa đáp ứng với nhu cầu của các thị trường lao động có thu nhập cao; nhận thức của người dân về tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chưa cao.

Như vậy tuy còn một số hạn chế nhất định nhưng những kết quả của Hậu Giang trong các chính sách xã hội được đánh giá cao. Từ đó góp phần khẳng định tính ưu việt trong thực hiện chính sách xã hội lấy con người là trung tâm của các chính sách như tinh thần Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định. Phát huy những thành tựu đạt được trong thời gian tới trên địa bàn tỉnh Hậu Giang, nhóm tác giả đề xuất một số giải pháp cụ thể như sau

2. Đồng bộ các giải pháp thực hiện chính sách xã hội ở Hậu Giang

Một là, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong thực hiện các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”. Đẩy mạnh xã hội hóa công tác chăm sóc người có công với cách mạng và phong trào “Toàn dân chăm sóc các gia đình thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng. Thực hiện tốt phong trào chăm sóc, phụng dưỡng các Mẹ Việt Nam anh hùng còn sống; mở rộng việc vận động các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong và ngoài Tỉnh nhận chăm sóc các thương binh, gia đình liệt sĩ gặp khó khăn trong cuộc sống. Thực hiện chi trả đúng, đủ và kịp thời các chế độ chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết hồ sơ người có công, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm trong thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng.

Hai là, tiếp tục triển khai hiệu quả, kịp thời các cơ chế đặc thù của Tỉnh trong việc hỗ trợ tạo việc làm; đào tạo nghề cho lao động tại doanh nghiệp; hỗ trợ giảm nghèo, khuyến khích hộ nghèo, cận nghèo vươn lên thoát nghèo, hạn chế tình trạng tái nghèo do phát sinh khó khăn đột xuất. Xây dựng mạng lưới hệ thống cộng tác viên ở các địa phương trong Tỉnh, triển khai nhiều điểm tư vấn việc làm, thành lập câu lạc bộ gia đình có con em đang làm việc ở nước ngoài để trực tiếp tư vấn, tuyên truyền cho người lao động, học sinh, sinh viên, hỗ trợ đào tạo nghề, nâng cao trình độ ngoại ngữ cho người lao động trước khi đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng và tổ chức thông tin, tuyên truyền, quảng bá hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài, cung cấp thông tin về thị trường tiếp nhận phù hợp với người lao động. Tranh thủ tối đa, lồng ghép hiệu quả nguồn lực từ các chương trình, đề án phát triển kinh tế - xã hội và sự đóng góp của xã hội, nhằm tạo cơ chế huy động tối đa nguồn lực để thực hiện an sinh xã hội trên địa bàn. Khuyến khích xã hội hóa, huy động sự tham gia của mọi thành phần trong xã hội vào việc đảm bảo an sinh xã hội, mở rộng cơ sở bảo trợ xã hội, cung cấp dịch vụ xã hội cho người dân.

Ba là, tăng cường cải thiện nâng cao đời sống Nhân dân nhất là các đối tượng yếu thế, dễ tổn thương cần tiếp tục thực hiện tốt các chương trình, đề án được Tỉnh ủy phê duyệt; cùng với đó là tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp và sự tham gia của các đoàn thể, tổ chức xã hội và cộng đồng trong việc thực hiện chính sách pháp luật về lĩnh vực bảo trợ xã hội. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các cơ chế, chính sách đối với lĩnh vực trợ giúp xã hội; đẩy mạnh xã hội hóa, huy động nguồn lực trong xã hội để phát triển hệ thống trợ giúp xã hội; ứng dụng công nghệ thông tin vào giải quyết chính sách an sinh xã hội; nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức và cộng tác viên công tác xã hội; phát triển mạng lưới các cơ sở trợ giúp xã hội trên địa bàn tỉnh. Phấn đấu 100% đối tượng bảo trợ xã hội được thụ hưởng chính sách đầy đủ, kịp thời; nâng cao hiệu quả việc đưa chính sách xã hội trở thành chỗ dựa vững chắc cho các đối tượng yếu thế định hướng an sinh xã hội bền vững.

Bốn là, để khuyến khích nhân dân tham gia bảo hiểm xã hội cần đưa vào chỉ tiêu nghị quyết của các cấp. Tiếp tục đổi mới đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền để nhân dân hiểu rõ ý nghĩa tính nhân văn, ưu việt của bảo hiểm xã hội. Thực hiện tốt việc chia sẻ cung cấp thông tin về khai trình lao động của doanh nghiệp, quyết toán thuế thu nhập cá nhân của cơ quan quản lý lao động, xử lý nghiêm các cơ quan đơn vị trốn đóng bảo hiểm xã hội. Tiếp tục nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, cải cách hành chính trong khám bệnh bằng bảo hiểm y tế. Bố trí nguồn nhân sách địa phương hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện và đề nghị Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể tăng cường giám sát đơn vị sử dụng lao động thực hiện tốt chính sách bảo hiểm xã hội bảo hiểm y tế trên địa bàn

Năm là, tăng cường thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, cán bộ và người dân hiểu rõ chủ trương của Đảng và Nhà nước về các chính sách an sinh xã hội. Đồng thời huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị, tạo nên nguồn lực to lớn của toàn xã hội vì mục tiêu bảo đảm an sinh cho người dân, đồng thời có cơ chế phát huy sự tham gia của xã hội và người dân trong việc thực hiện. Tiếp tục rà soát, đánh giá các chính sách an sinh xã hội trên từng lĩnh vực để hoàn thiện, sửa đổi và bổ sung theo hướng tinh gọn, tích hợp chính sách, thu gọn đầu mối quản lý; mở rộng quyền tham gia và thụ hưởng cho người dân đối với chính sách trợ giúp xã hội.

Bảo đảm an sinh xã hội để thúc đẩy, bảo vệ, bảo đảm quyền con người đã được cụ thể hóa trong các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước Việt Nam. Những thành tựu đã đạt được trong công tác an sinh xã hội của đất nước ta nói chung của tỉnh Hậu Giang nói riêng là thành quả của sự chung tay, đồng lòng của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng và Nhà nước ta luôn luôn quan tâm xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thực hiện các chính sách xã hội; coi đây vừa là mục tiêu, vừa là động lực để phát triển bền vững đất nước, ổn định chính trị - xã hội, thể hiện bản chất tốt đẹp về quyền con người Việt Nam và chế độ xã hội xã hội chủ nghĩa mà chúng ta xây dựng.

Tài liệu tham khảo

1. Báo cáo tổng kết 10 năm thực hiện chính sách xã hội của tỉnh Hậu Giang giai đoạn 2012 - 2020 theo tinh thần Nghị quyết số 15/NQ/TW, Nghị quyết hội nghị lần thứ V (khóa XI) về “Một số vấn đề về chính sách xã hội giai đoạn 2012 – 2020 trên địa bàn tỉnh Hậu Giang”

2. Báo cáo đánh giá giữa nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV nhiệm kỳ 2020 - 2025 của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Hậu Giang

NGUYỄN THANH TÂM – NGUYỄN NGỌC VẸN

                                                                  Trường Chính trị tỉnh Hậu Giang

* Bài viết được đăng phục vụ dự thi Giải Báo chí cấp tỉnh về xây dựng Đảng (Búa liềm vàng) lần thứ III-năm 2024. Tòa soạn không tham gia biên tập, tôn trọng tuyệt đối chính kiến, nội dung, hình ảnh bài viết đã được cơ quan chủ quản thống nhất thông qua.