ĐỘT PHÁ TRONG CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG

Để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án, Châu Thành đã có nhiều giải pháp hiệu quả, góp phần đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng.

Xã Đông Phước A làm tốt công tác tuyên truyền nên 100% hộ dân bị ảnh hưởng dự án cao tốc chấp hành tốt bàn giao mặt bằng (Ảnh: TP)

Năm 2022, tại huyện Châu Thành có 27 công trình gồm chuyển tiếp và dự án mới được triển khai trên tổng diện tích hơn 266ha. Đến cuối năm thì huyện đã bàn giao mặt bằng sạch cho nhiều công trình, dự án và công tác này tiếp tục được đẩy mạnh ở năm 2023. Năm 2023 huyện có thêm 14 dự án triển khai trên diện tích hơn 250ha, và hộ dân bị ảnh hưởng vượt con số 2.000. Trong 14 dự án này, thì dự án thành phần đoạn Cần Thơ - Hậu Giang thuộc dự án công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông được xem là một thách thức không nhỏ khi có đến 49ha đất cần giải tỏa trắng với 377 hộ dân ở 4 xã, thị trấn phải di dời. Đến nay, công tác bàn giao mặt bằng dự án cao tốc nêu trên đã cơ bản hoàn tất, vượt tiến độ đề ra và thêm 2 dự án khu tái định cư phục vụ cao tốc, khu tái định cư Ngã Sáu - giai đoạn 2, đường nối từ thị trấn Ngả Sáu đến Nam Sông Hậu. Ông Nguyễn Hoàng Thân có phần đất bị ảnh hưởng tuyến cao tốc ngang qua địa ban xã Đông Phước A bộc bạch: “Nhà tôi có phần đất bị thu hồi đến sát hông nhà và một góc lớn mặt tiền căn nhà, nhưng vì lợi ích chung, đặc biệt chính quyền địa phương thực hiện bồi thường công khai, minh bạch nên tôi ủng hộ liền. Ngay khi nhận tiền bồi thường, tôi đã đập bỏ phần nhà bị giải tỏa, giao mặt bằng cho địa phương để sớm triển khai dự án. Lộ mở ra, kinh tế phát triển thì dân mình chính là người hưởng lợi”.

Khối lượng công việc cần thực hiện là rất lớn, để thúc đẩy công tác giải phóng mặt bằng, UBND huyện có những giải pháp hiệu quả, phù hợp như: cập nhật danh mục công trình, dự án vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của huyện; công khai thông tin quy mô các dự án; trích đo thửa đất, lập giá đất cụ thể; thành lập tổ công tác tuyên truyền vận động. Đặc biệt, khi thực hiện xong khâu đo đạc kiểm đếm, huyện thực hiện lập, phê duyệt phương án bồi thường cho từng hộ bị ảnh hưởng. Nhờ cách làm nêu trên, trong năm 2023 công tác giải phóng mặt bằng các dự án trên địa bàn huyện có nhiều chuyển biến tích cực, cơ bản các dự án đáp ứng được yêu cầu tiến độ chủ đầu tư đề ra.

Với cách làm sáng tạo và những giải pháp nêu trên, quy trình trong công tác giải phóng mặt bằng các dự án trên địa bàn huyện thời gian qua đã được rút ngắn mà vẫn bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, bảo đảm được tính công khai, minh bạch và tạo được sự đồng thuận trong Nhân dân khi thu hồi đất, từ đó tự giác chấp hành, góp phần thúc đẩy tiến độ các dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện. Ông Nguyễn Hữu Nghĩa - UVBTV Tỉnh ủy - Bí thư Huyện ủy Châu Thành nói: Xác định công tác giải phóng mặt bằng là nhiệm vụ quan trọng nhằm đảm bảo triển khai thực hiện có hiệu quả các công trình, dự án trọng điểm trên địa bàn, thời gian qua, huyện Châu Thành đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc với tinh thần, trách nhiệm cao nhất để thực hiện công tác này và trở thành điểm sáng trong giải phóng mặt bằng của tỉnh.

Lãnh đạo Huyện ủy - UBND huyện Châu Thành thường xuyên kiểm tra tiến độ giải phóng mặt bằng ở những công trình dự án tại các địa phương (Ảnh TP)

Thực tế cho thấy hầu như toàn bộ các công trình, dự án ở các địa phương khi thực hiện giải phóng mặt bằng đều có những khó khăn, vướng mắc như: Việc xác định nguồn gốc đất, giá đất, đơn giá tài sản, vật kiến trúc, cây cối… để tính bồi thường. Khi có thay đổi về chính sách, đơn giá bồi thường, dẫn đến có sự so sánh, khiếu nại về chính sách cũ và mới làm gián đoạn tiến độ thực hiện dự án. Khi khiếu nại, khiếu kiện xảy ra sẽ dẫn đến việc việc gián đoạn dự án, thậm chí làm cho một số dự án kéo dài rất lâu, chậm được đưa vào sử dụng, làm phát sinh, “đội” chi phí lên rất nhiều. Cho nên giải phóng mặt bằng lâu nay thường là “nút thắt” nhưng cũng chính là “chìa khóa” quyết định tiến độ thực hiện dự án, tiến độ giải ngân vốn đầu tư. Cho nên đối với công tác này Châu Thành luôn có những linh hoạt với nhiều giải pháp phù hợp, từ đó chính quyền từ huyện đến cơ sở đã nhận được sự đồng thuận của người dân, nhiều người tiên phong thực hiện sớm và  góp sức cùng chính quyền vận động bà con chòm xóm giao mặt bằng sớm. Chính bởi vậy, huyện Châu Thành là địa phương đầu tiên của Hậu Giang bàn giao 100% mặt bằng cho dự án, vượt tiến độ 4 tháng.

Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bao gồm nhiều rất nhiều phần việc (thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư) liên quan trực tiếp đến quyền lợi của các tổ chức, cá nhân, người dân nên rất khó khăn, phức tạp. Quá trình chỉ đạo, điều hành bên cạnh những thuận lợi như được sự quan tâm lãnh đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, sự hỗ trợ của sở, ban ngành tỉnh; sự lãnh đạo kịp thời của Thường trực Huyện ủy, Ban Chỉ đạo công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư các công trình, dự án trên địa bàn huyện; sự nỗ lực, quyết tâm của UBND huyện và sự tham mưu, phối hợp của ban ngành huyện, UBND xã, thị trấn. 

UBND huyện Châu Thành nhận thấy có những khó khăn trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bởi các quy định, hướng dẫn về phương pháp xác định giá đất bồi thường còn phức tạp, bất cập; tình hình biến động đất đai trên địa bàn huyện hiện nay rất nhiều dẫn đến giá đất bồi thường một số dự án chưa phù hợp. Giá vật liệu xây dựng, giá nông sản thường xuyên thay đổi trong khi những quy định về đơn giá không thể chỉnh sửa theo kịp. Nhiều hạng mục công trình ngoài thực tế chưa được quy định đơn giá. Nhiều khoản hỗ trợ chưa được quy định rõ ràng cần phải xin chủ trương riêng, do đó mất nhiều thời gian để xử lý. Giá trị bồi thường cho người dân nhiều nơi chưa tương xứng với giá thực tế và đây là những nguyên nhân căn bản ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Các thủ tục đất đai, đo đạc, thông báo thu hồi đất, kiểm đếm, xác nhận thông tin pháp lý còn sai sót phải chỉnh sửa tới lui mất nhiều thời gian; việc thu hồi đất chưa giải quyết bố trí tái định cư kịp thời để người dân ổn định chổ ở khi bàn giao đất.

Thấy được thực trạng, thách thức trên, Chủ tịch UBND huyện đã tập trung chỉ đạo cơ quan, đơn vị chức năng phải thực hiện xây dựng các khu tái định cư trên địa bàn huyện để đáp ứng cho người dân có đất ở bị thu hồi. Riêng đối với các dự án dân cư nông thôn, đô thị, Chủ tịch UBND huyện Châu Thành yêu cầu các cơ quan tham mưu lập quy hoạch chi tiết phải bố trí tái định cư vào trong dự án, đồng thời vị trí tái định cư cho người dân phải được bố trí vào vị trí mặt tiền của dự án.

Cơ quan chức năng phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư để xác định và cam kết nguồn kinh phí bồi thường, tiến độ bồi thường, thời gian bàn giao mặt bằng, thời gian khởi công xây dựng công trình, dự án, đồng thời đối chiếu với trình tự thủ tục, thời gian theo quy định pháp luật về công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư. Sau khi có chủ trương, vị trí đầu tư, cơ quan chức năng cho tiến hành ngay công tác đo đạc, hồ sơ địa chính, kiểm đếm, thu thập các thông tin về đất đai liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và khi có đầy đủ cơ sở pháp lý thì công khai với người dân thực hiện những bước tiếp theo. Công tác xem xét tính pháp lý hồ sơ bồi thường hỗ trợ, tái định cư, các ngành, các địa phương cần nghiêm túc thực hiện phương châm "3 đủ và 4 đúng" (3 đủ là: đủ hồ sơ, đủ thủ tục, đủ chính sách; 4 đúng là: đúng đối tượng, đúng số lượng, đúng quy trình, đúng tiến độ). Thực tế cho thấy: khi lòng dân đã thuận, việc bàn giao mặt bằng đúng tiến độ chắc chắn sẽ khả thi. Và chúng ta có thể tin tưởng rằng, khi mọi việc đã hoàn thành, huyện Châu Thành sẽ mở ra không gian phát triển mới của một Châu Thành năng động.

Ông Võ Quốc Sử - Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành một lần nửa khẳng định: công tác giải phóng mặt bằng không chỉ là khâu cốt yếu quyết định tiến độ triển khai các dự án đầu tư, mà nếu làm tốt sẽ còn giúp chủ đầu tư giảm chi phí cơ hội, giảm lãng phí nguồn lực, giảm bức xúc trong xã hội, tăng hiệu quả khi triển khai các dự án, công trình. Chúng tôi đã thể hiện sự quyết tâm cao và nỗ lực lớn, cùng với những cách làm phù hợp, nên Châu Thành đạt được kết quả như mong muốn. Hiệu quả thiết thực này đã thúc đẩy triển khai các dự án đầu tư trên địa bàn, góp phần làm thay đổi diện mạo của địa phương, tạo động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, giúp cho huyện Châu Thành thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện đã đề ra.

THANH PHONG

* Bài viết được đăng phục vụ dự thi Giải Báo chí cấp tỉnh về xây dựng Đảng (Búa liềm vàng) lần thứ III-năm 2024. Tòa soạn không tham gia biên tập, tôn trọng tuyệt đối chính kiến, nội dung, hình ảnh bài viết đã được cơ quan chủ quản thống nhất thông qua.