Nỗi lo lúa Hè thu đầu vụ

Với nhiều yếu tố bất lợi, dự báo lúa Hè thu đầu vụ trên địa bàn tỉnh không mấy khả quan.

Tranh thủ thời tiết đang thuận lợi, bà con nông dân trong tỉnh đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa.

Qua ghi nhận của ngành nông nghiệp tỉnh, vụ lúa Hè thu năm nay, nông dân trên địa bàn tỉnh xuống giống được 76.616ha. Hiện tại, có khoảng 25.000ha trong giai đoạn trổ chín, trong đó có một số cánh đồng nông dân xuống giống sớm đã bắt đầu vào thu hoạch khoảng 10 ngày qua. Cụ thể, bà con đã cắt lúa Hè thu được hơn 1.100ha, tập trung ở huyện Châu Thành A (hơn 800ha), Vị Thủy (hơn 80ha) và Phụng Hiệp (hơn 225ha), năng suất bình quân đang đạt 6,1 tấn/ha. Theo nhiều bà con nông dân, hiện không khí mùa vụ không mấy sôi động vì phải đối mặt với nhiều bất lợi từ khi xuống giống đến thu hoạch. 

Năng suất và giá bán đều giảm

Đang xem máy cắt thu hoạch 1,4ha lúa Hè thu (giống OM 18), ông Huỳnh Văn Chắc, ở ấp 4A, thị trấn Bảy Ngàn, huyện Châu Thành A, thông tin: “Nhiều bà con trên cùng cánh đồng nơi đây đã thu hoạch lúa trước đó mấy ngày đều đạt năng suất từ 700-800 kg/công (1.300m2) nên ruộng của tôi cũng không ngoại lệ. Với năng suất này thì giảm khoảng 100-200 kg/công so với cùng kỳ. Nguyên nhân chính làm cho năng suất lúa thấp là ngay vào thời điểm lúa trổ bông thì gặp mưa dầm kéo dài trong nhiều ngày làm cho bông lúa bị lem lép hạt rất nhiều, tỷ lệ hạt chắc ít. Bên cạnh đó, vụ lúa Hè thu năm nay nắng nóng gay gắt hơn so với mọi năm nên cây lúa chậm phát triển, riêng những ruộng nào khó giữ nước thì cỏ dại mọc nhiều, từ đó làm cho năng suất lúa giảm”.

Nông dân trên địa bàn tỉnh vào vụ thu hoạch lúa Hè thu sớm với nhiều yếu tố bất lợi.

Qua ghi nhận thực tế tại nhiều cánh đồng lúa Hè thu sớm đã và đang thu hoạch trên địa bàn tỉnh, những diện tích canh tác giống lúa OM 18 và OM 5451 thì năng suất còn đạt 700-800 kg/công, riêng giống lúa IR 50404 chỉ đạt 400-500 kg/công. Lý do giống lúa IR 50404 có năng suất thấp được bà con canh tác giống lúa này cho biết, chính việc gieo sạ sớm nên vào thời điểm lúa ở giai đoạn mạ đã bị rầy nâu di trú từ những cánh đồng đang thu hoạch lúa Đông xuân sang, trong đó giống lúa IR 50404 bị ảnh hưởng rầy nâu nặng hơn so với các giống lúa khác trên cùng cánh đồng. Vì vậy, lúa bị vàng lùn - lùn xoắn lá làm giảm năng suất đáng kể.

Bên cạnh năng suất giảm thì giá lúa cũng được bà con đặc biệt quan tâm trong lúc này. Mặc dù giá lúa đang ở mức cao hơn khoảng 700-800 đồng/kg so với cùng kỳ năm rồi, nhưng hầu hết bà con không bán đúng với giá đã hợp đồng trước đó với “cò lúa”, mà bị sụt giảm và tình hình giá lúa giảm vẫn đang tiếp diễn nên càng gây khó khăn cho nông dân, nhất là những hộ có năng suất thấp.

Chuẩn bị cân cho thương lái 1,6ha lúa Hè thu (giống OM 18) của gia đình vừa thu hoạch xong, ông Nguyễn Bá Tòng, ở ấp 4A, xã Tân Hòa, huyện Châu Thành A, chia sẻ: “Trước khi thu hoạch lúa gần một tháng, tôi và nhiều bà con nơi đây nhận tiền cọc trước của “cò lúa” là 300.000 đồng/công, với giá bán được thỏa thuận là 6.200 đồng/kg. Nhưng đến ngày thu hoạch, “cò lúa” nói giá lúa sụt giảm nên đã hạ xuống còn 6.000 đồng/kg; riêng hộ nào có lúa xấu hơn thì giá giảm thêm 100-200 đồng/kg. Dù biết là bị thiệt thòi nhưng tôi và bà con cũng đành bóp bụng chấp nhận. Tuy nhiên, hoàn cảnh của tôi còn đỡ, chứ nhiều hộ trồng giống lúa IR 50404 bị “cò lúa” giảm giá so với lúc đặt tiền cọc là từ 6.000 đồng/kg xuống còn 5.000 đồng/kg, nhưng có trường hợp không cân lúa cho bà con mà bỏ tiền cọc luôn”.

Cùng tâm trạng không vui khi đang thu hoạch lúa Hè thu sớm, ông Trần Văn Hoàng, ở ấp 2, xã Vị Bình, huyện Vị Thủy, cho hay: “Vụ lúa này do giá vật tư nông nghiệp tăng mạnh, trong đó bình quân giá phân bón các loại tăng khoảng 70.000 đồng/bao. Ngoài ra, chi phí xăng, dầu bơm nước và giá thuê nhân công ở các khâu cũng tăng nên chi phí đầu tư cho vụ lúa Hè thu năm nay tương đối cao khi ở mức khoảng 2,5 triệu đồng/công. Như vậy, hộ nào làm lúa đạt năng suất 700-800 kg/công thì có được đồng lời chút ít, còn năng suất 500-600 kg/công thì coi như phá huề, trường hợp thấp hơn thì thua lỗ”.

Một yếu tố bất lợi khác là những ngày gần đây trên địa bàn tỉnh thường xuyên xuất hiện mưa lớn trên diện rộng đã làm chậm tiến độ thu hoạch lúa của bà con. Trong đó, có nhiều máy cắt đã đến tận ruộng nhưng phải nằm chờ 1-2 ngày mới vào ruộng thu hoạch lúa được. Hiện thời tiết đã bắt đầu nắng nhiều hơn nên nông dân tranh thủ đẩy nhanh tiến độ cắt lúa.

Ít thương lái thu mua

Theo thông tin ghi nhận từ ngành chức năng huyện Châu Thành A, hiện thương lái ngoài tỉnh đến địa bàn huyện thu mua lúa cho nông dân rất ít so với cùng kỳ mọi năm do tình hình dịch Covid-19 và đây cũng là nguyên nhân lớn làm cho giá lúa liên tục sụt giảm trong những ngày qua và đang tiếp tục tiếp diễn. Ông Đặng Thanh Hoàng, ở ấp Thị Tứ, thị trấn Bảy Ngàn, huyện Châu Thành A, bộc bạch: “Còn khoảng một tuần nữa mới đến ngày thu hoạch 1ha lúa Hè thu (giống OM 18) của gia đình. Thế nhưng, trước tình hình giá lúa cứ giảm liên tục như hiện nay và có ít thương lái ngoài tỉnh đến thu mua lúa cho bà con làm tôi vô cùng lo lắng. Từ giá 6.200 đồng/kg được đặt cọc trước đó thì hiện “cò lúa” thông báo chỉ còn 6.000 đồng/kg. Tuy nhiên, mức giá trên cũng không mấy chắc chắn vì tôi sợ sẽ còn thay đổi theo chiều hướng tiêu cực khi đến ngày cắt lúa. Hiện chỉ riêng giống lúa OM 18 là còn giữ mức giá 6.000 đồng/kg, còn giống OM 5451 chỉ có 5.200-5.300 đồng/kg, đối với giống IR 50404 thì dưới 5.000 đồng/kg”. 

Cũng theo nguồn tin từ ngành chức năng huyện Châu Thành A, tuy số lượng ít nhưng những ngày qua vẫn có thương lái ngoài tỉnh đến một số vùng lúa trên địa bàn huyện để thu mua lúa cho bà con. Điều đáng quan tâm là thông thường thương lái mua lúa tại huyện Châu Thành A nói riêng và trên địa bàn tỉnh nói chung là đến từ tỉnh Tiền Giang. Tuy nhiên, hiện địa phương này đã có cas nhiễm Covid-19 nên được quan tâm sâu sắc hơn trong công tác phòng, chống dịch.

Ông Võ Quốc Sử, Chủ tịch UBND huyện Châu Thành A, cho biết: Hiện tại, trong công tác phòng, chống dịch Covid-19, địa phương không chỉ quan tâm trên hệ thống giao thông đường bộ mà còn siết chặt trên đường thủy, nhất là những trường hợp người ngoài tỉnh đến địa bàn. Theo đó, địa phương đang chỉ đạo ngành chức năng có liên quan của huyện tăng cường kiểm tra, quản lý các thương lái ngoài tỉnh khi đến địa bàn không chỉ thu mua lúa mà còn tất cả các mặt hàng nông sản trong huyện. Cụ thể là phải thực hiện đầy đủ các quy trình về công tác phòng, chống dịch Covid-19 để đảm bảo an toàn sức khỏe cho người dân...

Bài, ảnh: HỮU PHƯỚC