Tam nông bứt phá

Bài 2: Nông thôn mới - Nhịp sống mới

Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở nên Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) trong giai đoạn 2 (2016-2020) của tỉnh tiếp tục mang đến nhiều sự đổi thay; đồng thời cũng ghi nhận những kết quả ấn tượng từ Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) để góp phần tạo thêm sức sống mới về đời sống vật chất và tinh thần của người dân.

Sau khi công nhận đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh, sản phẩm trà mãng cầu được người tiêu dùng quan tâm hơn, từ đó góp phần nâng cao giá trị.

Vùng quê thay đổi

Xác định xây dựng NTM là nhiệm vụ chính trị quan trọng xuyên suốt để góp phần vào sự phát triển của kinh tế - xã hội của tỉnh và từng địa phương trong tỉnh. Chính vì vậy, thời gian qua, các ngành chức năng từ tỉnh đến cơ sở luôn quan tâm đề ra kế hoạch, giải pháp trong thực hiện các tiêu chí xã NTM, xã NTM nâng cao và huyện NTM, cũng như thành phố hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM theo từng năm và cả giai đoạn. Trong đó, điểm nổi bật dễ nhận thấy khi về các xã được công nhận đạt chuẩn NTM hay NTM nâng cao hiện nay là hệ thống cơ sở hạ tầng nông thôn phát triển nên bộ mặt nông thôn đã thay đổi rõ rệt với hệ thống điện, đường, trường, trạm được đầu tư đồng bộ, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, đi lại cho người dân.

Ông Nguyễn Văn Hùng, ở ấp Long Bình 2, xã Long Phú, thị xã Long Mỹ, chia sẻ: “Nhờ được nâng cấp, sửa chữa và đầu tư mới rất khang trang nên giờ muốn đi đâu hay vận chuyển hàng hóa đều có lộ bằng nhựa và bê tông thông thoáng nên rất thuận tiện. Mặt khác, nhiều cây cầu mới cũng được khánh thành đã nối liền đôi bờ. Ngoài ra, con cháu giờ đây cũng được học hành trong những ngôi trường mới khang trang và đầy đủ tiện nghi; trạm y tế thì đạt chuẩn nên có đầy đủ trang thiết bị và bác sĩ giỏi tay nghề chăm sóc sức khỏe cho người dân;… Đúng là khi được công nhận xã NTM thì cái gì cũng đổi thay khác xưa theo hướng tích cực nên bà con rất phấn khởi”.

Cùng niềm vui trước sự đổi thay của quê hương, ông Trần Văn Sử, ở ấp Trường Khánh 2, xã Long Thạnh, huyện Phụng Hiệp, bộc bạch: “Đi liền với hệ thống giao thông khang trang thì trên nhiều tuyến đường còn được lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng vào ban đêm để tạo điểm nhấn cho vùng quê, đồng thời góp phần đảm bảo an toàn giao thông và an ninh trật tự cho xóm ấp. Ngoài ra, bà con còn quan tâm làm hàng rào cây xanh và hoa nhiều màu sắc dọc theo hai bên đường để càng tô đẹp cho bức tranh xã NTM Long Thạnh hôm nay”.

Với phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”, chỉ tính riêng trong 5 năm qua, toàn tỉnh đã xây dựng mới và nâng cấp, sửa chữa được gần 600km đường, cùng 376 cây cầu. Ngoài ra, hiện toàn tỉnh có 50/51 xã đã có đường ô tô về đến trung tâm xã và 407/407 ấp có đường xe hai bánh đi lại dễ dàng trong hai mùa mưa nắng, đạt 100%. Bên cạnh đó, bằng nguồn vốn của Nhà nước và xã hội hóa, hạ tầng giáo dục trong tỉnh ngày càng cải thiện, trong đó tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia hiện có 257/322, đạt 79,81%; 100% số xã được phủ lưới cấp điện từ nguồn lưới điện quốc gia; các tuyến điện trung thế 3 pha được đầu tư đến trung tâm các xã và các trục lộ giao thông thủy, bộ quan trọng; còn tuyến điện trung thế 1 pha triển khai dọc các tuyến, cụm dân cư trên địa bàn các xã, ấp đảm bảo vị trí đặt trạm phân phối hợp lý, cấp điện phục vụ nhu cầu sử dụng điện của Nhân dân.

Mặt khác, toàn tỉnh hiện có 59/76 xã, phường, thị trấn có trung tâm văn hóa - thể thao và 513/539 ấp, khu vực có nhà văn hóa - khu thể thao. Ông Dương Thanh Tùng, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh, nhận định: “Nhìn chung, các thiết chế văn hóa cơ sở ngày càng được hoàn thiện, cơ bản đáp ứng nhu cầu hội họp, sinh hoạt của người dân, cũng như tạo được môi trường sinh hoạt văn hóa lành mạnh trên địa bàn và hiệu quả xã hội tích cực”.  

Bên cạnh sự đổi mới về cơ sở hạ tầng thì nhiều địa phương của tỉnh tiếp tục tập trung chỉ đạo thực hiện tốt vấn đề cốt lõi trong xây dựng NTM là không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân bằng những mô hình sản xuất đạt hiệu quả. Theo đó, trong những năm qua, với việc sản xuất nông nghiệp tiếp tục phát triển gắn với nhiều thành quả đạt được từ thực hiện Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp; các địa phương trong tỉnh đã tập trung chỉ đạo, thực hiện việc chuyển đổi, áp dụng nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp tiên tiến, công nghệ cao,... gắn sản xuất với tiêu thụ; đồng thời hình thành được những vùng sản xuất chuyên canh, tập trung mang lại hiệu quả kinh tế cao như vùng sản xuất lúa chất lượng cao (khoảng 32.000ha), vùng sản xuất khóm (hơn 2.000ha), vùng sản xuất các loại cây ăn trái và vùng sản xuất rau màu...

Nhằm giúp người dân chủ động nguồn nước trong sản xuất và ứng phó với biến đổi khí hậu thì thời gian qua, ngành chức năng của tỉnh đã đầu tư xây dựng hệ thống đê bao, cống bọng khá hoàn chỉnh. Nhìn chung, các công trình thủy lợi khi đưa vào sử dụng đều đạt hiệu quả thiết thực và góp phần phục vụ sản xuất nông nghiệp của người dân nông thôn. Chia sẻ trong niềm vui khi xã nhà vừa được công nhận xã NTM nâng cao vào cuối tháng 4 vừa qua, ông Nguyễn Văn Hạo, hộ dân có 7ha khóm Cầu Đúc, ở ấp Thạnh Thắng, xã Hỏa Tiến, thành phố Vị Thanh, thông tin: “Nhờ sự quan tâm đầu tư đê bao khép kín nên bà con vùng hạn, mặn nơi đây chủ động được nguồn nước trong canh tác khóm, từ đó cho hiệu quả sản xuất và nguồn thu nhập ổn định để góp phần giúp Hỏa Tiến từng bước đạt chuẩn xã NTM và nay là NTM nâng cao với nhiều sự đổi thay trên các mặt”.

Ông Huỳnh Thành Hữu, Phó Chánh Văn phòng điều phối NTM tỉnh, phấn khởi cho biết: Trong 5 năm vừa qua, Hậu Giang có thêm 21 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, vượt 5 xã so với kế hoạch đề ra. Đến nay, toàn tỉnh có 32/51 xã đạt chuẩn NTM, chiếm tỷ lệ 62,74% tổng số xã; số tiêu chí bình quân/xã là 17,04 tiêu chí, các xã còn lại đạt từ 12/19 tiêu chí trở lên. Ngoài ra, cũng trong giai đoạn 2016-2020, tỉnh công nhận được 4 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và hiện có một huyện đạt chuẩn NTM, hai thành phố hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Đặc biệt, với việc triển khai nhiều mô hình sản xuất hiệu quả nên GRDP bình quân đầu người của tỉnh đang đạt 52,6 triệu đồng/người; tỷ lệ hộ nghèo hàng năm giảm gần 2,3% và hiện còn 3,46%, giảm 11,45% so với năm 2015.     

Nâng cao giá trị từ OCOP

Song hành cùng với chương trình xây dựng NTM thì Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) cũng được ngành chức năng và chủ thể trong tỉnh tích cực triển khai có hiệu quả nhiều nội dung, phần việc từ năm 2018 đến nay theo sự chỉ đạo của Trung ương và hiện thu về những kết quả bước đầu rất khả quan. Trong đó, điều phấn khởi là chương trình đã đạt được mục tiêu trọng tâm là nâng cao nguồn thu nhập khi sản phẩm được công nhận OCOP đều nâng cao giá trị sản phẩm rõ rệt, đồng thời còn tăng tính liên kết và mở rộng thị trường đầu ra khi xâm nhập vào thị trường lớn như hệ thống siêu thị, cửa hàng bách hóa…

Bà Nguyễn Kim Thùy, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Kỳ Như (hiện có 8 sản phẩm từ con cá thát lát được công nhận đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh), ở ấp Tầm Vu 1, xã Thạnh Hòa, huyện Phụng Hiệp, chia sẻ: “Trước đây, để người tiêu dùng biết đến và chọn mua sản phẩm của mình thì HTX phải tổ chức những buổi gặp gỡ khách hàng để giới thiệu. Thế nhưng, từ khi sản phẩm được công nhận OCOP thì công việc trên không còn mà khách hàng tự liên hệ và tìm đến HTX để hợp tác làm ăn, từ đó sản lượng tiêu thụ tăng lên đáng kể. Cụ thể, khi chưa được công nhận sản phẩm OCOP thì bình quân mỗi tháng HTX chỉ tiêu thụ khoảng 200-300kg sản phẩm từ cá thát lát, còn bây giờ thì số lượng tăng lên gấp 2 đến 3 lần. Không chỉ thế mà giá trị của sản phẩm OCOP cũng tăng lên gấp 1,5 lần so với sản phẩm thông thường”.

Chị Lê Kim Phụng Em, chủ cơ sở sản xuất trà mãng cầu Phụng Phát, ở ấp 2, xã Thuận Hòa, huyện Long Mỹ, cho hay: “Trước nhu cầu về việc sử dụng sản phẩm chất lượng, rõ nguồn gốc và an toàn thực phẩm ngày càng cao của người tiêu dùng nên những sản phẩm được công nhận OCOP đang là xu thế về nguồn hàng ưu tiên lựa chọn tại các siêu thị lớn trong nước. Điều vinh dự là hiện cơ sở có một sản phẩm trà mãng cầu được công nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao cấp tỉnh nên đây đang là ưu thế về thị trường đầu ra ổn định cho sản phẩm OCOP của cơ sở trong lúc này và thời gian tới khi đơn vị không ngừng nâng tầm mẫu mã và chất lượng”.

Sau 3 lần tổ chức hội đồng đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh, hiện trên địa bàn tỉnh có 46 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP, trong đó có 26 sản phẩm đạt chuẩn 4 sao và 20 sản phẩm đạt chuẩn 3 sao. Một số sản phẩm được công nhận OCOP hiện nay có thể kể đến như: nhiều sản phẩm từ cá thát lát, trà mãng cầu, trà khổ qua rừng, một số sản phẩm từ khóm Cầu Đúc, rượu, trái cây, mật ong, một số sản phẩm từ sữa dê, gạo sạch Vị Thủy,... Điều phấn khởi là trong số 21 chủ thể có sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh đến thời điểm này thì có 4 HTX tham gia, với 10 sản phẩm đạt chuẩn OCOP 4 sao và một sản phẩm đạt chuẩn OCOP 3 sao. 

Tiến sĩ Nguyễn Duy Cần, Trưởng khoa Phát triển nông thôn, Trường Đại học Cần Thơ, cho biết: Hậu Giang là một trong những tỉnh thực hiện chương trình OCOP sớm nhất của vùng ĐBSCL và đang đạt nhiều kết quả ấn tượng. Mặt thuận lợi khi Hậu Giang triển khai OCOP là ngành nông nghiệp của tỉnh có nền tảng phát triển và định hướng được những đối tượng cây trồng, vật nuôi chủ lực, đồng thời có nhiều sản phẩm có lợi thế sinh thái đặc thù theo từng vùng nên phần nào giúp cho các địa phương trong tỉnh thuận lợi trong việc lựa chọn một số sản phẩm bước đầu mang tính đặc trưng riêng để thực hiện OCOP.

Dù lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn của tỉnh đang có nhiều bước phát triển và thay đổi vượt bậc nhưng vẫn còn gặp không ít những khó khăn. Do đó, định hướng để phát triển và chọn hướng đi phù hợp trước những thách thức đang là vấn đề được ngành chức năng tỉnh quan tâm…  

Bài, ảnh: HỮU PHƯỚC

---------------

Bài 3: Thách thức và hành động