Vì sao trồng giống bưởi Năm Roi cho ra trái bưởi khác ?

Hai năm ròng chăm sóc vườn bưởi, một số hộ dân ở phường Hiệp Lợi, thành phố Ngã Bảy, chua xót khi đứng trước mối lo phải tự tay đốn hạ những gốc bưởi của mình.

Ông Hùng đứt ruột đốn hạ những cây bưởi đã 2 năm tuổi.

Sau khi chuyển đổi từ cây trồng kém hiệu quả sang trồng bưởi Năm Roi, nhiều nông dân cẩn thận chăm sóc vườn bưởi, chờ đến ngày thu hoạch. Thế nhưng mãi sau 2 năm trồng, bà con mới phát hiện nhiều cây bưởi trong vườn là một giống bưởi khác. Anh Đinh Vũ A.T., ở ấp Xẻo Vông B, phường Hiệp Lợi, thành phố Ngã Bảy, chua xót cho biết: “Lúc trước tôi trồng lúa, sau này có dự án trồng cây có múi nên tôi chuyển sang lập vườn trồng bưởi Năm Roi. Mãi đến gần đây, mới phát hiện khoảng 10% cây trong vườn không phải bưởi Năm Roi mà là bưởi lông cổ cò. Hai năm ròng chăm sóc, bao nhiêu vốn liếng đổ vào đó mà nay phải cưa nữa thì quá bất công cho người nông dân. Số lượng của tôi ít còn đỡ, chứ có người bị gần hết vườn. Rồi những hộ dân chỉ dựa vào mảnh vườn, thửa ruộng mà sống thì phải làm sao đây? Quả thật thiệt thòi cho nông dân lắm!”.

Ông Nguyễn Thanh Hùng, ở ấp Xẻo Vông C, phường Hiệp Lợi, thành phố Ngã Bảy, lắc đầu ngán ngẩm: “Vườn tôi có khoảng 80% là bưởi lông cổ cò. Hai năm trước, tôi được vận động chuyển đổi 3 công đất lúa kém hiệu quả sang trồng bưởi Năm Roi. Thế nhưng đến khi cây cho trái, thấy lạ, tôi đi tìm hiểu thì mới biết đó là bưởi lông cổ cò. Loại bưởi này trên thị trường giá trị rất thấp. Hiện nay, dù đã được hỗ trợ cây giống trồng thay thế. Nhưng mong mỏi lớn nhất của tôi là ngành chức năng, đơn vị cung cấp giống hỗ trợ phân thuốc cho chúng tôi chăm sóc tiếp 2 năm nữa. Chứ bây giờ bỏ 2 năm rồi, tiền thì vay, nợ nần chồng thêm 2 năm nữa làm sao gánh nổi? Tiếc hùi hụi từng cây! Nếu không có sự cố trên tôi đã làm trái, sang năm thu hoạch được rồi. Bây giờ phải bắt đầu lại từ đầu. Rất mong ngành chức năng xem xét”.

Theo địa phương, giống bưởi mà bà con ở phường Hiệp Lợi phản ánh được hỗ trợ theo đề án chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả sang trồng bưởi Năm Roi, triển khai từ năm 2018. Gần đây, khi cây bưởi cho trái thì người dân mới phát hiện, rồi phản ánh đến chính quyền địa phương và cơ quan chức năng.

Theo Phòng Kinh tế thành phố Ngã Bảy, không chỉ tại Hiệp Lợi, trường hợp tương tự đã xuất hiện tại một vài nơi khác với số lượng khoảng 1.300 cây. Ông Trương Văn Chín, Trưởng phòng Kinh tế thành phố Ngã Bảy, thông tin: Hiện nay địa phương đã hỗ trợ giống cho bà con trồng lại xong. Riêng trường hợp của ông Hùng ở phường Hiệp Lợi, tỷ lệ lẫn lộn khá cao gần 80%, chúng tôi đã đổi lại 100% cây giống cho ông Hùng trồng rồi. Chúng tôi cũng liên hệ với các công ty thuốc bảo vệ thực vật hỗ trợ một năm phân thuốc miễn phí, đồng thời phòng đã làm việc với hội nông dân về việc kéo giãn thời gian vay cho hộ này thêm 2 năm nữa.

Đặt vấn đề với Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh (nay là Công ty Cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Hậu Giang) về việc có hay không việc giao nhầm cây giống? Ông Phan Quốc Thứ, Giám đốc Công ty, trả lời: “Chúng tôi giao giống có xác nhận của địa phương rõ ràng. Cây giống có gốc bưởi lông, ghép mắt bo bưởi Năm Roi. Trong quá trình trồng, một phần gốc ghép sẽ lên chồi rất mạnh. Khi lên thân này, nếu không cắt bỏ, dần cái chồi ghép sẽ nhỏ lại, xấu đi, người ta không biết mà cắt bỏ đi chồi ghép thì cuối cùng thành cây bưởi lông. Đây là lỗi kỹ thuật ở thành phố Ngã Bảy, người phụ trách dự án phải theo dõi từ đầu. Nhưng khi báo về chúng tôi thì cây bưởi đã hơn một năm tuổi, không còn thấy mắt ghép”.

Qua trao đổi, ông Trần Chí Hùng, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, cho biết: Chúng tôi đã chỉ đạo Thanh tra Sở, Trung tâm giống xuống trực tiếp rà soát, thống kê, nắm bắt nhu cầu của người dân để có hướng giải quyết tiếp theo.

Nhiều nông dân thắc mắc vì sao ban đầu trồng giống bưởi Năm Roi, nhưng cuối cùng lại phát hiện bị lẫn tạp bưởi khác. Hơn nữa, nguồn giống lại được cung cấp từ đơn vị uy tín. Ngành chức năng cần làm rõ để nông dân an tâm khi chuyển đổi cây trồng. Đồng thời, qua câu chuyện này đơn vị cung cấp giống cần cân nhắc kỹ hơn nữa trong khâu chọn lựa và chuyển giao giống cây trồng cho nông dân.

Bài, ảnh: K.A