Thổ Nhĩ Kỳ - Báo động đỏ khủng hoảng chính trị

Sau vụ đảo chính bất thành của phe đối lập hồi tháng 7, Thổ Nhĩ Kỳ liên tiếp xảy ra các vụ tấn công khủng bố gây thương vong lớn cho lực lượng an ninh và dân thường.

Một phương tiện bị cháy rụi trong vụ đánh bom. Nguồn: REUTERS

Gần đây nhất là hai vụ đánh bom liên hoàn ở trung tâm thủ đô Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, đã làm cho hơn 200 người thương vong. Trong đó, có 29 người thiệt mạng, chủ yếu là cảnh sát, và 166 người bị thương. Theo Bộ Nội vụ Thổ Nhĩ Kỳ, vụ đánh bom xe đầu tiên xảy ra bên ngoài sân vận động Vodafone Arena sau khi trận đấu giữa hai câu lạc bộ hàng đầu là Besiktas và Bursaspor kết thúc. Vụ thứ hai xảy ra 45 giây sau đó, một kẻ tấn công liều chết đã kích nổ quả bom nhằm vào một nhóm cảnh sát ngay tại khu vực công viên Macka, gần sân vận động. Các đối tượng đã sử dụng ít nhất từ 300-400kg thuốc nổ để thực hiện vụ tấn công này. Nhóm Những con chim ưng tự do người Kurd (TAK) - một nhánh tách ra từ tổ chức Đảng công nhân người Kurd (PKK) - đã thừa nhận thực hiện vụ đánh bom kép này.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayip Erdogan đã bày tỏ sự thương tiếc các nạn nhân, lên án mạnh mẽ hành động khủng bố, đồng thời cam kết đoàn kết đất nước chiến đấu chống khủng bố. Cùng thời gian này, hưởng ứng lời kêu gọi của một tổ chức phi chính phủ, hàng nghìn người dân Thổ Nhĩ Kỳ đã xuống đường biểu tình phản đối. Trong khi đó, các đảng phái chính trị tại Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ đã ra tuyên bố chung nhất trí hỗ trợ tối đa các lực lượng an ninh trong cuộc chiến chống khủng bố. Người phát ngôn Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ khẳng định những cuộc tấn công sẽ củng cố thêm quyết tâm của chính phủ tiêu diệt các phần tử khủng bố. Trong một tuyên bố khác, Tổng tham mưu trưởng quân đội Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh quân đội, hiến binh, cảnh sát và các lực lượng an ninh sẽ đoàn kết, quyết tâm tiêu diệt khủng bố. Theo đó, những ngày qua chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt giữ hơn 100 thành viên của các đảng ủng hộ người Kurd sau vụ đánh bom kép. Việc bắt giữ nhằm vào các thành viên Đảng Phong trào Dân tộc chủ nghĩa (HDP), đáng chú ý trong đó có lãnh đạo khu vực của HDP là Aysel Guzel tại Istanbul và Ibrahim Binici tại Ankara.

Hành động khủng bố dã man của TAK đã bị dư luận quốc tế kịch liệt lên án. Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg cho rằng đây là hành động khủng bố hèn hạ, đồng thời khẳng định NATO sẽ đoàn kết với đồng minh Thổ Nhĩ Kỳ chống khủng bố dưới mọi hình thức.

Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ) cũng lên án mạnh mẽ vụ khủng bố; đồng thời khẳng định khủng bố dưới mọi hình thức tiếp tục là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với hòa bình và an ninh quốc tế. Hội đồng Bảo an LHQ cũng nhấn mạnh những kẻ thực hiện, tổ chức, cấp tài chính và hậu thuẫn cho những vụ khủng bố trên cần phải bị trừng trị, đồng thời hối thúc tất cả các nước tích cực hợp tác với Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ trong vụ việc này.

Theo các nhà phân tích, Thổ Nhĩ Kỳ chưa bao giờ trải qua thời kỳ bất ổn như hiện nay, khi vừa phải đối mặt với xung đột nội bộ, đồng thời phải chống chọi với khủng bố của IS và các thế lực khác. Bởi lẽ, Thổ Nhĩ Kỳ chính là điểm trung chuyển khủng bố từ các nơi trên thế giới đến và đi từ nước láng giềng Syria. Chính Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đã thừa nhận, nước này đang phải hứng chịu một trong những làn sóng khủng bố nghiêm trọng nhất trong lịch sử, đồng thời cam kết sẽ tiêu diệt IS và tổ chức khủng bố. Giải pháp được chính quyền Ankara đưa ra là sẽ phát triển các phương pháp chiến đấu mới để nhanh chóng đánh bại các lực lượng này. Bên cạnh đó, Thổ Nhĩ Kỳ cũng tuyên bố sẽ phối hợp với các đối tác châu Âu nhằm ngăn chặn hoạt động khủng bố đang lan tràn trong khu vực.

Về mặt lý thuyết giải pháp chống khủng bố của Thổ Nhĩ Kỳ mang tính khả thi, tuy nhiên trong thực tế để giải quyết vấn đề trên là bài toán khó nếu không muốn nói là nan giải. Bởi lẽ, ngoài lỗ hổng quá lớn về an ninh, Ankara cùng lúc đối mặt với muôn vàn khó khăn cả trong nước và quốc tế. Điều này sẽ là trở lực để Thổ Nhĩ Kỳ thực hiện quyết tâm đề ra.

HN tổng hợp