Nỗi đau mất mùa xoài

Hiện nay, nhiều nhà vườn trồng xoài cát Hòa Lộc ở huyện Châu Thành A lâm vào tình cảnh rất khó khăn, khi vụ xoài được kỳ vọng nhất trong năm, phục vụ thị trường dịp lễ Noel sắp tới bị thiệt hại nặng nề do ảnh hưởng bởi mưa dầm trong thời gian gần đây.

Bông xoài còn trơ cọng trên cây là hình ảnh dễ nhận thấy khi về những vườn xoài cát Hòa Lộc của người dân Châu Thành A trong lúc này.

Những ngày này, về một số nơi được mệnh danh là các tiểu “vương quốc” xoài cát Hòa Lộc của tỉnh (thuộc 11 loại nông sản chủ lực tại Hậu Giang) như thị trấn Bảy Ngàn, thị trấn Một Ngàn hay xã Tân Hòa, huyện Châu Thành A sẽ dễ dàng cảm nhận không khí buồn bã, bao trùm lên nhiều gia đình làm vườn nơi đây.

Đắng lòng nhìn bông còn trơ cọng

Với vẻ mặt buồn bã khi nhìn hơn 100 gốc xoài cát Hòa Lộc trên diện tích 5 công vườn của gia đình chỉ toàn là cọng (chà), ông Trần Văn Quang, ở ấp 1A, xã Tân Hòa, thông tin: “Nhiều ngày qua, tôi và bà con xứ này luôn chạy đôn, chạy đáo mua thuốc về xịt xoài với hy vọng gỡ gạt tình hình để có xoài bán vào dịp Noel tới, nhưng mọi cố gắng đều vô ích. Riêng 5 công xoài của tôi, khi nhìn số lượng bông có trên cây thì dự tính tới đây sẽ thu hoạch không dưới 7-8 tấn xoài (cao gấp đôi so với cùng kỳ), song giờ chỉ toàn là chà nên khả năng chẳng thu hoạch được trái nào”.

Cũng theo ông Quang, nguyên nhân khiến lứa xoài đợt này không đậu trái hoặc chỉ đậu với số lượng rất ít là khi xoài đang ra bông thì đúng ngay vào đợt mưa dầm do ảnh hưởng liên tiếp của 3 cơn bão số 6, 7 và 8 vừa qua. Trong khi xoài cát Hòa Lộc rất khó đậu trái nếu xử lý bông gặp phải giai đoạn thời tiết bất lợi như thế này. Do đó, những vườn xoài nào xử lý ra bông từ ngày 3-15/9 vừa qua thì hầu như đều mất trắng. Hiện tại, ông Quang tranh thủ trời nắng mấy ngày nay tiến hành xịt thuốc cho khoảng 100 gốc xoài của 5 công vườn còn lại ra bông nhằm bán vào dịp Tết Nguyên đán.

Ngoài ra, ông Quang còn chuẩn bị thuê nhân công bẻ bỏ những bông xoài còn trơ cọng trên diện tích bị thiệt hại để tiếp tục xử lý cho cây ra trái đợt 2. “Đến thời điểm này, gia đình đã bỏ ra hơn 20 triệu đồng tiền mua thuốc về phun cho xoài. Thế nhưng, hiện chẳng thu lại kết quả gì mà trái lại còn tốn thêm công sức và tiền của để phục hồi lại cây trong vườn”, ông Quang than. Tương tự, hơn 60 gốc xoài cát Hòa Lộc của anh Trương Văn Giàu, ở ấp Tân Lợi, thị trấn Một Ngàn cũng không đậu được trái nào khi xử lý cho cây ra bông rơi vào thời điểm mưa dầm.

Anh Giàu thở dài nói: “Mưa gì mà suốt cả ngày lẫn đêm và kéo dài gần một tháng qua nên làm sao xoài đậu trái cho được. Mấy cây xoài Đài Loan được trồng xen trong vườn thường rất dễ đậu trái còn chịu thua thì huống chi loại xoài cát Hòa Lộc rất khó đậu trái thế này. Vụ xoài Noel năm rồi, gia đình tôi hái trên 600kg, giá bán 35.000-40.000 đồng/kg, cho thu nhập hơn 20 triệu đồng, chứ năm nay thì trắng tay rồi! Thế mà còn bị lỗ gần 5 triệu đồng tiền mua thuốc xịt dưỡng mấy ngày nay”.

Đến “vua xoài” cũng phải “bó tay”   

Với đợt mưa dầm và kéo dài trong thời gian qua, không chỉ những hộ có ít năm kinh nghiệm với cây xoài cát Hòa Lộc mà ngay cả những nhà vườn có thâm niên gắn bó cùng với loại cây ăn trái đặc sản này hàng chục năm trời cũng phải chịu thua. Điển hình như ông Đinh Văn Phương (Tư Phương), ở ấp 2A, thị trấn Bảy Ngàn là người từng được bà con địa phương phong là “vua xoài” xứ Bảy Ngàn. Bởi ông rất thành công với giống xoài cát Hòa Lộc thì nay cũng đang đối mặt với tình cảnh thất mùa tương tự như bao nhà vườn khác. Theo ông Phương, bản thân ông gắn với giống xoài này được hơn 23 năm, nhưng đây là lần đầu tiên phải chịu cảnh trắng tay.

Ông Phương khẳng định: “Mọi năm, khi xử lý xoài ra bông đôi khi cũng gặp lúc trời mưa. Tuy có bị ảnh hưởng nhưng còn vớt vát được chút ít. Riêng năm nay, không hiểu nước mưa như thế nào mà thuốc xịt để giữ trái hầu như không có tác dụng, cộng với việc trời mưa liên tục nên tôi và các nhà vườn khác đành bó tay”. Theo chân ông “vua xoài” xứ Bảy Ngàn rảo quanh một vòng khu vườn xoài rộng khoảng 4ha trong tổng số 10ha xoài của gia đình, với khoảng 800 gốc đang vô mùa để bông nhằm cho trái bán đúng dịp Noel sắp tới. Mặc dù những cây xoài đang trĩu bông nhưng phần lớn đều có tỷ lệ đậu trái rất thấp.

Cho nên, ông Phương ước lượng trong đợt thu hoạch xoài tới đây, gia đình mình có thể mất khoảng 20 tấn xoài trong tổng số diện tích 10ha, đồng nghĩa với việc mất nguồn thu nhập không dưới 400 triệu đồng. Chỉ tay về đường ống dây xịt thuốc được kéo từ nhà ra vườn, ông Phương nói với giọng tiếc nuối: “Cả tháng nay, cọng dây này lúc nào cũng nằm ngoài vườn. Hễ trời mưa vừa ngớt là cha con tôi tiến hành phun thuốc. Tính sơ sơ, lượng thuốc tôi phun cho vườn xoài nhằm giữ lại trái đã bằng với lượng thuốc của cả 3 năm trước cộng lại. Còn số tiền phải bỏ ra đến lúc này là trên 90 triệu đồng nhưng chắc mất trắng luôn rồi!”.

Ông Đặng Kiềm, Trưởng trạm Bảo vệ thực vật huyện Châu Thành A, cho hay: Toàn huyện hiện có khoảng 620ha xoài cát Hòa Lộc. Những năm gần đây, nắm bắt nhu cầu thị trường và để bán được giá cao, nhà vườn trồng loại trái cây đặc sản này của huyện chủ yếu xử lý cho cây ra hoa, đậu trái, để có sản phẩm bán đúng vào 2 dịp Noel, với khoảng 143ha và tết hơn 320ha, diện tích còn lại là rải vụ. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của mưa dầm trong thời gian qua đúng ngay đợt bà con xử lý xoài để bán vào dịp Noel nên tỷ lệ bị thiệt hại từ 40-50% năng suất, thậm chí có nhiều vườn còn nặng hơn.

Như vậy, một mùa xoài cát Hòa Lộc của bà con Châu Thành A tới đây sẽ mất mùa. Lúc này, bao gánh nặng như đè lên đôi vai bé nhỏ của các nhà vườn nơi đây. Bởi tiền của họ đã bỏ ra chẳng ít, còn chuyện thu hồi gần như bằng không. Vì thế, nhiều hộ trồng xoài hy vọng rằng đợt xử lý vườn xoài tết mà họ đang thực hiện sẽ đạt hiệu quả cao, giúp phần nào cứu vãn tình thế hy hữu như đợt để trái vừa qua…

Bài, ảnh: HỮU PHƯỚC