Khởi sắc thị trường lúa, gạo

Thị trường xuất khẩu gạo có nhiều chuyển biến tích cực khi nông dân vùng ĐBSCL đang bước vào thời điểm thu hoạch lúa Hè thu. Nhờ vậy, bà con nông dân hưởng được niềm vui trúng mùa, bán được giá và có nguồn lợi nhuận hấp dẫn.

Nông dân Hậu Giang đang thu hoạch lúa Hè thu đầu vụ trong niềm vui trúng mùa, bán được giá.

Bộ Công thương cho biết, xuất khẩu gạo của Việt Nam đã tăng mạnh sau khi Chính phủ cho xuất khẩu gạo bình thường trở lại từ ngày 1-5 vừa qua. Đáng chú ý, giá xuất khẩu gạo của Việt Nam trong tháng 5 tăng lên mức cao nhất trong nhiều năm qua với giá bình quân đạt 527 USD/tấn, tăng 5,6% so với tháng 4 và tăng 21,4% so với cùng kỳ. Về tổng sản lượng và giá trị xuất khẩu gạo 5 tháng đầu năm đạt gần 2,9 triệu tấn và 1,41 tỉ USD, tăng 5,1% về khối lượng và 18,9% về giá trị so với cùng kỳ. Một số thị trường có gạo Việt Nam xuất khẩu sang tăng mạnh trong tháng vừa qua là Trung Quốc và Indonesia (gấp 2,7 lần), Đài Loan (tăng 67,9%), Ghana (tăng 39,3%). Thị trường xuất khẩu gạo khởi sắc đã góp phần tác động không nhỏ đến việc tăng giá thu mua lúa cho nông dân. Đặc biệt, giá gạo tác động đúng thời điểm nhiều cánh đồng lúa Hè thu tại vùng ĐBSCL đang vào mùa thu hoạch rộ làm cho bà con càng thêm phấn khởi.

Vừa cắt xong hơn 1,5ha lúa Hè thu với giống OM 5451, ông Nguyễn Văn Thêm, nông dân ở ấp 7, xã Vị Đông, huyện Vị Thủy, thông tin: “Hiện thương lái cân lúa tươi tại ruộng với giá 5.500 đồng/kg, tăng 600 đồng/kg so với cùng kỳ. Giá lúa hiện tại đã vượt so với vụ lúa Đông xuân vừa qua từ 100-300 đồng/kg (tùy giống) và đây được xem là mức giá cao nhất của vụ lúa Hè thu trong nhiều năm gần đây”.

Qua ghi nhận tại một số cánh đồng lúa đang thu hoạch trên địa bàn tỉnh Hậu Giang, giống lúa OM 5451 và OM 18 được thương lái mua lúa tươi tại ruộng với giá dao động từ 5.300-5.600 đồng/kg, giống RVT là 6.200-6.500 đồng/kg, IR 50404 ở mức 5.000-5.300 đồng/kg. Cùng với giá lúa tăng thì năng suất lúa hiện tại cũng ở mức cao hơn so với cùng kỳ từ 150-250 kg/công (1.300m2) khi dao động từ 800-900 kg/công.

Ông Ngô Văn Minh, ở ấp Trường Thọ A, xã Trường Long Tây, huyện Châu Thành A, chia sẻ: “Tôi vừa cắt xong hơn 3ha lúa (giống OM 5451). Điều phấn khởi là năng suất lúa năm nay đạt khá cao, với 900 kg/công, tăng gần 200 kg/công so với cùng kỳ. Với năng suất lúa như trên và cộng thêm giá bán ở mức hấp dẫn là 5.300 đồng/kg; như vậy, sau khi trừ chi phí sản xuất thì gia đình tôi có nguồn lợi nhuận khoảng 3 triệu đồng/công”.

Tính đến thời điểm này của vụ lúa Hè thu năm nay, nông dân Hậu Giang đã xuống giống được hơn 73.900ha (kế hoạch 76.700ha). Trong đó, một số vùng xuống giống sớm trên địa bàn huyện Châu Thành A, Phụng Hiệp và Vị Thủy, bà con đang vào mùa thu hoạch rộ. Theo ghi nhận của ngành nông nghiệp tỉnh, hiện nông dân đã cắt hơn 4.500ha, năng suất lúa bình quân đạt 6,48 tấn/ha. Dự kiến sẽ có khoảng 10.000-15.000ha lúa Hè thu sớm được bà con thu hoạch trong tháng 6 này. Ông Trần Chí Hùng, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Hậu Giang, cho hay: “Thực hiện nghiêm theo sự chỉ đạo của Bộ NN&PTNT, ngành nông nghiệp Hậu Giang đã tập trung xây dựng khung lịch thời vụ, cơ cấu giống phù hợp với điều kiện sản xuất cho từng vùng trong tỉnh. Bên cạnh đó, đơn vị còn chỉ đạo cơ quan chuyên môn thuộc sở thường xuyên chuyển giao khoa học kỹ thuật, cũng như hướng dẫn người dân chăm sóc, quản lý sinh vật gây hại trên lúa được kịp thời, hiệu quả. Nhờ vậy, năng suất lúa Hè thu đầu vụ trên địa bàn tỉnh đang đạt cao so với cùng kỳ”.      

Giống như tỉnh Hậu Giang, theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, hiện nhiều địa phương ở vùng ĐBSCL cũng bắt đầu vào vụ thu hoạch lúa Hè thu sớm. Qua tổng hợp của Cục Trồng trọt - Bộ NN&PTNT, đến đầu tháng 6 này, toàn vùng ĐBSCL đã xuống giống được hơn 1,2 triệu héc-ta lúa Hè thu (kế hoạch 1,53 triệu héc-ta). Hiện tại, nông dân đã thu hoạch hơn 55.000ha, ước năng suất bình quân đạt gần 6,1 tấn/ha. Về giá lúa tươi trong thời gian gần đây tại các tỉnh, thành vùng ĐBSCL cũng ở mức hấp dẫn cho người trồng lúa. Cụ thể, tại An Giang, lúa IR 50404 duy trì ở mức 5.400 đồng/kg, OM 5451 là 5.500 đồng/kg, OM 6979 ổn định mức 5.600 đồng/kg; còn tại Bạc Liêu, lúa Đài thơm 8 dao động từ 5.800-5.900 đồng/kg, lúa OM 5451 là 5.500-5.600 đồng/kg.

Thị trường xuất khẩu gạo sôi động đã tác động đến giá thu mua lúa trở nên hấp dẫn cho nông dân.

Ông Lê Thanh Tùng, Phó cục trưởng Cục Trồng trọt - Bộ NN&PTNT, cho biết quan điểm chỉ đạo của Bộ NN&PTNT trong vụ lúa Hè thu năm nay và được các địa phương vùng ĐBSCL thực hiện khá tốt là giữ vững diện tích, năng suất, sản lượng để đáp ứng yêu cầu tăng trưởng của từng tỉnh cho khu vực I (thuộc lĩnh vực nông nghiệp). Bởi, trước tác động của dịch Covid-19 đã làm nhiều mặt hàng nông sản phải rơi vào tình cảnh rớt giá, khó tiêu thụ. Mặt khác, nhiệm vụ trên còn nhằm đảm bảo an ninh lương thực trong mọi tình huống thiên tai hay bất lợi diễn ra trong và ngoài nước. Tuy diện tích lúa Hè thu hiện chưa đạt kế hoạch ban đầu do một số vùng bị ảnh hưởng của hạn hán, xâm nhập mặn phải đợi mưa xuống mới gieo sạ được như tỉnh Hậu Giang chuẩn bị xuống giống thêm khoảng 5.000ha tại huyện Long Mỹ; đồng thời trước tình hình thị trường xuất khẩu gạo đang sôi động, giá lúa hấp dẫn sẽ tạo động lực lớn cho nông dân vùng ĐBSCL tiếp tục xuống giống lúa Hè thu nhằm đạt chỉ tiêu. “Nhìn chung, toàn bộ diện tích lúa Hè thu đang phát triển tốt, không chịu tác động bởi hạn, mặn nhờ khung lịch thời vụ phù hợp. Do đó, chúng tôi kỳ vọng sản lượng lúa Hè thu sẽ đạt mục tiêu theo kế hoạch đặt ra ban đầu là 8,7 triệu tấn, tăng 31.000 tấn so với cùng kỳ”, ông Tùng cho biết thêm.  

Về dự báo thị trường xuất khẩu gạo trong thời gian tới thì một vấn đề đáng lưu ý là Philippines, Bangladesh… đang tìm nguồn nhập khẩu gạo tương đối lớn để tăng cường kho dự trữ Chính phủ nhằm đối phó với dịch Covid-19. Từ thông tin thị trường như trên, ngành chức năng cho rằng các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam cần lưu ý đến sự cạnh tranh gay gắt từ các nhà xuất khẩu gạo ngoài nước nhằm đạt được sự quan tâm của những nhà nhập khẩu gạo đầy tiềm năng để tiếp tục có những đơn đặt hàng xuất khẩu gạo lớn kế tiếp; qua đây tiếp tục ổn định thị trường lúa gạo trong nước trong thời gian tới theo sự kỳ vọng của nông dân...

Bài, ảnh: HỮU PHƯỚC