Lý do Israel - Hamas nhất trí ngừng bắn

Lệnh ngừng bắn nhân đạo kéo dài 4 ngày tại Dải Gaza giữa Israel và lực lượng Hamas bắt đầu có hiệu lực vào ngày 24-11.

Chuyển người bị thương sau các cuộc oanh tạc của Israel xuống thành phố Rafah, miền Nam Dải Gaza, ngày 22-11-2023. (Ảnh: THX/TTXVN)

Với thỏa thuận ngừng bắn, Israel có thể giải cứu con tin và xoa dịu dư luận, trong khi Hamas có thêm thời gian tổ chức lại lực lượng.

Chính phủ Israel thông báo đạt thỏa thuận ngừng bắn trong 4 ngày để đổi lấy sự tự do của khoảng 50 con tin từ Dải Gaza. Hamas cũng xác nhận về “lệnh ngừng bắn nhân đạo” này, thêm rằng 150 người Palestine sẽ được phóng thích khỏi các nhà tù Israel theo thỏa thuận.

Động thái được xem là bước đột phá lớn có thể góp phần hạ nhiệt căng thẳng xung đột sau hơn 6 tuần giao tranh. Nó cũng có thể giúp Israel xoa dịu áp lực ngày càng tăng từ dư luận trong nước và quốc tế, theo Jeffrey Fleishman và Laura King, hai nhà phân tích của Los Angeles Times.

Qatar là trung gian hòa giải cho thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi con tin nói trên. Một trung tâm điều hành tại thủ đô Doha của Qatar sẽ giám sát việc thực thi lệnh ngừng bắn cũng như việc thả tự do cho các con tin Israel. Viện trợ bổ sung cũng sẽ đổ về Dải Gaza trong thời gian này.

Thủ tướng Benjamin Netanyahu trong những tuần qua đối mặt với rủi ro chính trị gia tăng, khi các gia đình có người bị bắt cóc chỉ trích chính phủ Israel không nỗ lực giải cứu người thân của họ.

Cựu thủ tướng Ehud Barak, đối thủ chính trị của ông Netanyahu, nói rằng ưu tiên số một của người đứng đầu chính phủ là bảo vệ công dân. Ông cho rằng Thủ tướng Netanyahu đã không làm được điều đó trong cuộc đột kích của Hamas vào lãnh thổ Israel ngày 7-10.

Tỷ lệ ủng hộ dành cho ông Netanyahu đang giảm. Cuộc thăm dò dư luận mới của Đại học Bar Ilan chỉ ra chưa tới 4% người Israel gốc Do Thái coi ông Netanyahu là người đáng tin cậy khi nói tới thông tin về cuộc chiến.

John Lyons, nhà phân tích của ABC News tại Australia, nhận định động lực chính trị đằng sau lệnh ngừng bắn nằm ở Thủ tướng Netanyahu, người đang “đấu tranh cho sự sống còn trong sự nghiệp chính trị của mình”.

Tel Aviv rõ ràng muốn quân đội Israel có thể xác định vị trí và giải cứu con tin mà không cần thỏa thuận với Hamas hay phải thả tù nhân Palestine. Tuy nhiên, các bộ trưởng Israel hiểu rõ họ hiện không có bất kỳ lựa chọn nào khác ngoài chấp nhận thỏa hiệp với Hamas.

“Thỏa thuận này là lựa chọn duy nhất hiện có để giải cứu con tin”, David Horovitz, nhà phân tích của Times of Israel, cho hay.

Thỏa thuận tạm ngừng bắn mới đạt được không chỉ nhận được ủng hộ rộng rãi của người dân Israel mà còn được nội các thời chiến nhất trí cao. Ngay cả một số thành phần cứng rắn nhất của chính quyền hiện tại như đảng Chủ nghĩa phục quốc Do Thái đều coi thỏa thuận rất đáng thực hiện.

Làn sóng phẫn nộ của cộng đồng quốc tế với chiến dịch chống Hamas của Israel cũng gia tăng trong những tuần gần đây, khi số thương vong tăng vọt, các cơ sở y tế bị tàn phá và nhiều trẻ em Palestine trở thành nạn nhân của xung đột.

NGUYỄN TẤN tổng hợp