Quan hệ Palestine với Mỹ và Israel càng xấu hơn

“Thỏa thuận thế kỷ” (hay còn gọi là Kế hoạch Hòa bình Trung Đông) do Mỹ đề xuất đã làm cho căng thẳng giữa Palestine và Israel leo thang buộc Palestine lên tiếng cắt đứt mọi quan hệ với Mỹ và Israel.

Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas tuyên bố không chấp nhận sự áp đặt của Israel đối với các khu định cư của người dân nước này ở Đông Jerusalem. Ảnh: REUTERS

Mới đây, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas tuyên bố nước này sẽ cắt đứt mọi quan hệ với Mỹ và Israel, vì đề xuất của Tổng thống Mỹ Donald Trump về “thỏa thuận thế kỷ” vô hạn định, tiếp sau vụ việc quân Do Thái san phẳng các ngôi nhà của người Palestine ở vùng Bờ Tây bị chiếm đóng.

Theo các điều khoản thỏa thuận do ông Trump đề xuất, các khu định cư của người Do Thái tại khu Bờ Tây chiếm đóng sẽ được hợp pháp hóa và Israel sẽ sáp nhập các dải đất lớn, màu mỡ của người Palestine. Mặc dù thỏa thuận có đề cập đến một nước Palestine có chủ quyền, nhưng xác lập thủ đô của nhà nước đó ở bên ngoài khu vực Đông Jerusalem cũng như giao quyền quyết định chính sách về an ninh, biên giới của họ cho Israel.

Ngoài ra, thỏa thuận cũng công nhận toàn bộ Jerusalem, kể cả các khu thánh địa trên núi Temple thuộc lãnh thổ của Israel. Trong khi cả Israel và Palestine hiện đều coi Jerusalem là thủ đô của họ.

Trong một động thái liên quan, Cố vấn đặc biệt và cũng là con rể của Tổng thống Mỹ, ông Jared Kushner nhấn mạnh, nếu người Palestine không thể đáp ứng những điều kiện của Kế hoạch Hòa bình Trung Đông mà ông phác thảo, thì Israel không nên “mạo hiểm công nhận Palestine là một nhà nước”. Ông Kushner cho rằng: “Các vùng lãnh thổ Palestine tương đương một nhà nước cảnh sát... không hẳn là một nền dân chủ thịnh vượng. Đối với người Palestine, nếu họ muốn người dân của mình sống trong điều kiện tốt hơn, chúng tôi hiện có một khuôn khổ để làm điều đó. Nếu họ nghĩ rằng, họ không thể đáp ứng những tiêu chuẩn này, thì chúng tôi không thể để Israel mạo hiểm công nhận họ là một nhà nước. Điều dĩ nhiên nguy hiểm hơn cái mà chúng ta hiện có là một nhà nước thất bại”.

Mặc dù Washington ca ngợi đây là “thỏa thuận thế kỷ”, vạch ra một lộ trình khả thi để giải quyết cuộc xung đột giữa cộng đồng Ảrập - Israel, nhưng người Palestine và các đồng minh đã thẳng thừng bác bỏ nó.

Trong bài phát biểu trước các thành viên dự họp của Liên đoàn Ảrập, Tổng thống Palestine Abbas đã lên tiếng chỉ trích người đồng cấp Mỹ Trump và Thủ tướng Israel Netanyahu. Ông Abbas tái khẳng định, chính quyền Palestine sẽ không chấp nhận thỏa thuận của ông Trump. Ông cũng nói bản thân không muốn bị ghi danh vào lịch sử như kẻ “bán hết Jerusalem”. “Chúng tôi đã thông báo với phía Israel rằng sẽ chẳng có bất kỳ quan hệ nào với họ cũng như Mỹ, kể cả các quan hệ an ninh”, ông Abbas cho hay.

Mặt khác, các thành viên thuộc Liên đoàn Ảrập đã đồng thuận ra tuyên bố bác bỏ Kế hoạch Hòa bình Trung Đông của ông Trump. Các nhà lãnh đạo liên đoàn cũng cam kết sẽ không hợp tác với Washington thực hiện kế hoạch nói trên vì các điều khoản “không công bằng, không đáp ứng các quyền tối thiểu cũng như nguyện vọng của người dân Palestine”.

Những thách thức chính trị kéo dài nhiều năm qua giữa Israel và Palestine xung quanh tranh chấp lãnh thổ ở Dải Gaza đã khó giải quyết nay lại càng khoét sâu thêm mâu thuẫn từ Kế hoạch Hòa bình Trung Đông của Mỹ. Điều này càng làm cho bài toán trong quan hệ giữa Palestine và Israel khó tìm được lời giải.

HN tổng hợp