IS thất thủ nhưng nguy hiểm vẫn còn

Giới chức Iraq dự kiến sẽ giải phóng hoàn toàn Mosul trong vài ngày tới và tuyên bố đã đặt dấu chấm hết cho cái gọi là “Vương quốc Hồi giáo” của IS sau khi giành lại đền thờ Hồi giáo al-Nuri ở Mosul từ tay IS.

Thành viên của Cơ quan Chống khủng bố Iraq đi vào khu vực đổ nát của thánh đường Hồi giáo Grand al-Nuri ở TP.Mosul hôm 29-6. Ảnh: REUTERS

Theo hãng tin Reuters, việc chiếm được thánh đường Grand al-Nuri 850 tuổi này là một chiến thắng có tính biểu tượng to lớn đối với các lực lượng Iraq trong cuộc chiến giành lại thành phố Mosul, nơi được xem là thủ phủ của IS tại Iraq. Các nhà chức trách Iraq cũng dự đoán cuộc chiến lâu dài giành lại Mosul sẽ kết thúc trong những ngày tới, bởi các tay súng tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đang bị dồn ép và cố gắng cố thủ trong các con phố nhỏ của thành phố này. “Vương quốc tưởng tượng của chúng đã sụp đổ”, ông Yahya Rasool, phát ngôn viên quân đội Iraq, phát biểu trên kênh truyền hình quốc gia. Trước đó, hôm 21-6, IS đã phá hủy thánh đường Grand al-Nuri cùng với tháp al-Hadba. Thủ tướng Iraq Haider al-Abad cho rằng, “việc (IS) phá hủy tháp al-Hadba và thánh đường al-Nuri có nghĩa là thừa nhận thất bại một cách chính thức”.

Theo nguồn tin quân sự Iraq, nhóm khủng bố IS hiện còn khoảng 200 đến 300 tay súng tại các khu vực phía Tây và Nam Mosul, tuy nhiên, Liên Hiệp Quốc cảnh báo nhóm khủng bố có thể đang giữ hơn 100.000 dân thường làm “lá chắn sống” ở khu vực thành cổ này.

Iraq phát động chiến dịch giải phóng Mosul từ tháng 10 năm ngoái và đến đầu năm nay đã giành lại kiểm soát khu vực phía Đông thành phố. Với sự yểm trợ từ các cuộc không kích của liên minh do Mỹ dẫn đầu, nhiều tháng qua, các lực lượng Iraq tăng cường tấn công để giành lại thành cổ ở phía Tây Mosul. Chỉ huy quân đội Mỹ tại Iraq và Syria, Trung tướng Stephen Townsend cho biết: “Trong hơn 2 năm qua, lực lượng liên quân của hơn 60 quốc gia đã cùng nỗ lực để đánh bại Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Chúng tôi đã tiến hành hàng chục nghìn cuộc tấn công chính xác để hỗ trợ các chiến dịch của Iraq. Chúng tôi đã đào tạo và cung cấp trang thiết bị cho hơn 54.000 binh sĩ Iraq, cũng như hỗ trợ đến cùng các lực lượng Iraq giải phóng đất nước họ khỏi bóng đen khủng bố”. Với IS, việc để mất thành trì Mosul sẽ xóa sổ một nửa diện tích lãnh thổ của cái gọi là “Vương quốc Hồi giáo” mà chúng tìm cách dựng lên tại Trung Đông trong 3 năm qua.

Trong khi đó, nửa lãnh thổ còn lại do IS kiểm soát là khu vực Raqqa ở miền Đông Syria, cũng đang bị liên minh chống khủng bố quốc tế và các lực lượng người Kurd siết chặt vòng vây. Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) xác nhận tuyến đường cuối cùng ra khỏi thành phố đã bị phong tỏa. Hiện có khoảng 4.000 tay súng IS được cho là đang ở trong TP.Raqqa. Theo Công ty Phân tích IHS Markit (Anh), IS đã mất 60% diện tích lãnh thổ so với 2 năm trước trong lúc doanh thu giảm 80% xuống còn 16 triệu USD/tháng.

Chưa hết, IS có thể còn hứng chịu thêm đòn mạnh nếu tên Abu Bakr al-Baghdadi quả thật đã chết như lời giáo sĩ Ali Shirazi, đại diện của lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, hôm 29-6. Trước đó, Nga cho biết lực lượng nước này có thể đã tiêu diệt Baghdadi trong một cuộc không kích ở Syria. Dù vậy, Mỹ hôm 29-6 cho biết không thể xác minh thông tin này trong khi các quan chức Iraq cũng tỏ ra hoài nghi.

Tuy nhiên, sau một loạt tổn thất ở Iraq và Syria, có những bằng chứng cho thấy IS đang trở lại với cội nguồn nổi dậy của chúng, báo hiệu những mối đe dọa an ninh không hề nhỏ trong thời gian tới. Một báo cáo của Trung tâm Chống khủng bố tại Học viện Quân sự West Point (Mỹ) hôm 29-6 ghi nhận IS đã thực hiện gần 1.500 cuộc tấn công ở 16 thành phố - 11 ở Iraq và 5 tại Syria - sau khi những nơi này được tuyên bố không còn chịu sự kiểm soát của chúng trong những tháng gần đây. Theo tờ The New York Times (Mỹ), khu vực phía Đông TP.Mosul chứng kiến nhiều vụ tấn công nhất mỗi tháng (khoảng 130 vụ) kể từ khi lực lượng Iraq đánh đuổi các tay súng IS ra khỏi đó.

Nhiều chuyên gia cho rằng bất kỳ thành quả quân sự nào cũng sẽ tiêu tan nếu không có nỗ lực khôi phục an ninh, sự quản lý và kinh tế tại những lãnh thổ từng rơi vào tay IS.

LONG TẤN tổng hợp