Vụ án gần 20 năm chưa giải quyết xong

Đó là vụ tranh chấp quyền sử dụng đất ở xã Vĩnh Viễn A, huyện Long Mỹ giữa ông Bùi Tự Lập với gia đình bà Trần Thị Bé Tư kéo dài từ năm 1997 đến nay.

Phần đất bà Hoa chiếm phát sinh tranh chấp.

Theo ông Bùi Tự Lập, năm 1976, ông mua phần đất của ông Bùi Ngọc Giao 8 công tầm lớn, tọa lạc tại ấp 10, xã Vĩnh Lập, huyện Vị Thanh (nay là ấp 8, xã Vĩnh Viễn A, huyện Long Mỹ). Cũng khoảng năm 1976, ông Bé Hí xin đất canh tác, được chính quyền địa phương lấy phần đất của bà Cà Cham do cha chồng bà là ông Danh Suông để lại, tọa lạc tại ấp 4, xã Vĩnh Lập, huyện Vị Thanh (nay là ấp 7, xã Vĩnh Viễn A, huyện Long Mỹ) cấp lại cho ông Bé Hí diện tích 11.050m2, vì bà Cà Cham về xã Hỏa Lựu ở, bỏ đất trống.

Năm 1977, do nhà ông Bé Hí ở ấp 10, còn ông Lập nhà ở ấp 4 nên chính quyền địa phương vận động hai ông đổi đất để thuận tiện trong việc canh tác thì hai ông đồng ý. Đến năm 1981, đất đưa vào tập đoàn thì phần đất của ông Lập đang canh tác thuộc tập đoàn II, ấp 4. Ngày 7-9-1989, UBND huyện Vị Thanh cấp giấy CNQSDĐ tạm thời cho ông Lập diện tích 11.050m2.

Đến năm 1991, giải thể tập đoàn, ông Lập cắt trả cho bà Cà Cham 3.000m2, phần còn lại ông Lập trả thành quả lao động cho bà Cà Cham. Năm 1997, bà Hoa chiếm 3.789m2 đất của ông Lập canh tác.

Bà Trần Thị Bé Tư (con bà Hoa) cho rằng, đất của ông Danh Suông để lại cho cha bà là Danh Kiêm 5 công đất ruộng (tầm 3m). Ông Kiêm có vợ lớn là bà Cà Cham, khi ông Kiêm ly hôn với bà Cà Cham thì đất chia 2, ông Kiêm về chung sống với bà Hoa nên sau khi đất đưa vào tập đoàn canh tác một thời gian giải thể tập đoàn thì bà Hoa vào lấy lại đất gốc canh tác. Từ đó phát sinh tranh chấp.

Vụ việc kéo dài từ năm 1997 đến năm 2007 được Tòa án nhân dân huyện Long Mỹ thụ lý. Trong quá trình giải quyết, bà Hoa chết chưa có người thừa kế nên tòa án không giải quyết được.

Đến năm 2012, ông Lập khởi kiện bà Bé Tư là người thừa kế lại phần đất của bà Hoa. Vụ kiện được Tòa án nhân dân huyện Long Mỹ xét xử sơ thẩm, quyết định buộc bà Bé Tư trả lại phần đất diện tích 3.557,8m2 (theo đo đạc thực tế) cho ông Lập. Bà Bé Tư không đồng ý với bản án sơ thẩm làm đơn kháng cáo.

Ngày 28-5-2014, Tòa án nhân dân tỉnh Hậu Giang xét xử phúc thẩm: Quyết định hủy bản án sơ thẩm, đình chỉ xét xử phúc thẩm. Bởi vì, phần đất tranh chấp không có tên trong sổ dã ngoại, sổ mục kê hay trong sổ địa chính, cả hai bên đều không có giấy CNQSDĐ hoặc các loại giấy tờ theo quy định của Điều 50 Luật Đất đai. Cấp sơ thẩm căn cứ vào giấy xác nhận trả thành quả lao động cho con bà Cà Cham để thụ lý và buộc bà Bé Tư trả lại đất cho ông Lập là không có cơ sở pháp lý và không đúng thẩm quyền.

Ông Bùi Tự Lập cho biết: “Tôi có đầy đủ các chứng cứ và cả giấy CNQSDĐ tạm thời, nhưng không hiểu vì sao Tòa án nhân dân tỉnh không giải quyết mà còn cho rằng giấy CNQSDĐ tạm thời của tôi được Nhà nước cấp vào năm 1989 không có phần đất của bà Hoa chiếm. Vậy diện tích đất trong giấy của tôi thiếu trên 3.000m2 nằm ở đâu? Với cách giải quyết của tòa án là không khách quan. Tòa án nhân dân tỉnh xử hủy bản án sơ thẩm, đình chỉ xét xử phúc thẩm nhưng không giải thích, hướng dẫn cho tôi yêu cầu khiếu nại ở đâu để được giải quyết tiếp. Do đó, tôi tiếp tục gửi đơn cấp trên để được xem xét theo trình tự giám đốc thẩm”.

Qua nhiều lần yêu cầu của ông Lập, ngày 22-12-2016 Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 03 kháng nghị Bản án dân sự phúc thẩm số 109 ngày 28/5/2014 của Tòa án nhân dân tỉnh. Đề nghị Ủy ban Thẩm phán Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh xét xử giám đốc thẩm, hủy toàn bộ bản án dân sự phúc thẩm nêu trên.

Ngày 18-9-2017, Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh quyết định giám đốc thẩm, chấp nhận kháng nghị của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh. Hủy Bản án dân sự phúc thẩm số 109 ngày 28/5/2014 của Tòa án nhân dân tỉnh về vụ tranh chấp quyền sử dụng đất giữa nguyên đơn ông Bùi Tự Lập với bị đơn bà Trần Thị Bé Tư. Chuyển hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân tỉnh xét xử phúc thẩm lại theo đúng quy định pháp luật.

Bài, ảnh: PHI YẾN